748 Ср. Confess. X, V, 7. Migne, t. 32, col. 782; р. п. I, 273. «Догматические споры в древневосточной церкви, – замечает выше цитированный нами профессор-историк А. И. Бриллиантов , – сосредоточивались около вопросов о троичности лиц в Божестве и богочеловечестве Христа. Оба догмата, в которых нашло выражение решение этих вопросов древне-церковным сознанием, – необходимо постулировать к вере, так как в них утверждаются положения, превышающие область эмпирической, непосредственно доступной наблюдению действительности. В догмате о Троице утверждается по отношению к абсолютному Духу троичность Ипостасей, причем Ипостась естественно мыслится в человеческом понимании более или менее по аналогии с человеческою личностью. Но для человеческого сознания известна непосредственно и представима лишь единоличная форма существования духа. С другой стороны, форма личного бытия признается обычно неотделимой от природы человеческого духа. Между тем в другом догмате о богочеловечестве Христа, по отношению к Богочеловеку утверждается единство Его лишь Божественной Ипостаси, наряду с исповеданием в Нем цельной человеческой природы». Там же, стр. 3–4. 762 Haec tria (см. выше De Trin. D. XV, VI, 10. Migne, t. 42, col. 1065) ita sunt in homine, ut non ipsa sint homo. Quisque homo habet illa tria in mente. De Trinit. D. XV, VII, 11. Migne, t. 42, col. 1065. 763 Trinitas vera illa... nihil aliud est tota, quam Deus, nihil est aliud tota quam Trinitas. Nec aliquid ad naturam Dei pertinet quod ad illam non pertineat Trinitatem. De Trin. XV, VII, 11; col. 1065. Nec in uno Deo sit illa (summa) Trinitas, sed unus Deus. De Trinit. D. XV, XXIII, 43. Migne, t. 42, col. 1090. 768 In iliis vero Summae simplicitate naturae, quae Deus est, quamvis unus sit Deus, tres tamen personae sunt: Pater, Filius et Spiritus Sanctus. De Trin. XV, XXII, 42. Migne, t. 42, col. 1090. 770 Incommutabiliter inter se ac semper aequalis – De Trinitate XV, XXIII, 43. Migne, t. 42, col. 1090. 771 De Trin. XV, XXII–XXIV, 42–44. Migne, t. 42, col. 1089–1091; cnfr. XV, XIV, 23; col. 1076–1077; – с. XXI, n. n. 40–41; с. XVII, n. n. 28 et 29; с. VII, n. 12 etc.

http://azbyka.ru/otechnik/Avrelij_Avgust...

1718 Представленное сейчас нами истолкование учения Илария об истощании Логоса, как своеобразном сокрытии Его славы в человеческом облике, в патристической литературе высказано еще Фöрстером, но без достаточной выдержанности (op. cit. 659–60 ss.), и Бальтцером, но без надлежащей полноты и обоснования в раскрытии этого учения (op. cit. 10 s.). 1719 Quod assumptum est, non proprietas interior sit, sed exterior accessio. Ps. 68, 25 n. Иларий вообще решительно восстает против мысли о каком-либо прогрессирующем развитии божественной сущности Логоса. Neque assumptio nostra Deo profectus est, sed contumeliae suae voluntas nostra provectio est. De Trin. 9, 4 n. 1721 См. там же 382 стр. Отмеченное сходство мыслей Илария с Оригеном впрочем едва ли может быть рассматриваемо, как непосредственный результат знакомства Илария с сочинениями Оригена , а должно быть трактуемо, как естественное идейное совпадение александрийского катехета и западного богослова, поскольку и тот и другой в данном пункте являлись выразителями чисто церковного, искони присущего и востоку и западу христологического веросознания. Черты отмеченной христологии Илария отчасти выступают уже в его комментарии на еванг. от Матфея (Cfr. 9, 7 n. 11, 9 n.), – произведении, которое Иларий написал еще до своего знакомства с сочинениями Оригена (Ср. наше цит. сочин. XXIII–XXIV стр.). 1722 Perfectus homo natus est, ut sicut per naturam constitutam nubis a Deo originis nostrae principe, corporis atque animae homo nascitur, ita Iesus Christus, per virtutem suam carnis atque animae homo ac Deus esset, habens in se totum verumque quod homo est. De Trin. 10, 19 n. Corpus illud corporis veritas est, ut generatur ex virgine, ib., 10, 35; 11. 6 n. Maria ad incrementa partumque corporis omne, quod sexus sui naturale contulerit. 10, 16 n. Quae officio usa materno sexus sui in conceptu et partu hominis exsecuta est. 10, 17 n. Как Сын Девы Марии, Христос является потомком не только благочестивого племени Авраама и Иуды, но – через Руфь – и нечестивого Моава (in Ps. 59, 11 n.) – словом, носителем всего человечества, универсальной человеческой природы. Universitatis nostrae in se continet ex carnis assumptione naturam. De Trin. 11, 16 n. Отсюда sacramentum fraternitatis in carne est. ib., 11, 15 n. 11, 20 n.

http://azbyka.ru/otechnik/pravoslavnye-z...

1308 Neque ut qui filius hominis secundum tempora assumptae carnis fuit, idem antea semper fuerit atque sit Filius Dei, ne in eo nativitas Dei sit, sed ex eodem idem sit. 1, 16 n. 1310 Fragm. 2, 21 n.: librum (Marcelli) nos quoque habemus. De Trin. 7, 3: impie multos ad unius Dei professionem Galatia nutrivit. Cp. 1-е прим, на стр. 384-й. 1311 Memento neminem haereticorum esse, qui se nunc non secundum scripturas praedicare ea, quibus blasphemat, mentiatur. Hinc enim Marcellus Verbum Dei cum legit nescit. Ad Const. 2, 9. 1312 De syn. 45 n. (см. прим. 2-е на стр 381-й). Totum hoc itaque catholica fides damnat, in quo et demutabilis Pater dicitur et natus Filius abnegatur. ib. 1313 Contendent (ariani) adversum Sabellium Filium esse eo usque, ut et minor Patri sit, ut et honorem praeteritum reposcat, et mori timeat: et mortuus sit. Contra vero ille (Sabellius) naturam Dei defendit in gestis. De Trin 7, 6 n. 1314 Из литературных арианских памятников Иларий подвергает разбору: 1) послание ариан к Александру Александрийскому (De Trin. 4, 12–13; 6, 5–6); 2) вторую сирмийскую формулу (De syn. 11–12 nn.); 3) определение аримино-никского собора (fragm. 10, 3–4); вероопределение Авксентия Миланского (с. Auxent. 13–15 n.). Что Иларий был знаком и с т. н. аномейским течением арианства, об этом можно заключать из участия Илария на догматических диспутах в Селевкии и Константинополе в 359 г. (Cfr. С. Const. 12 n.). Но в своих сочинениях Иларий нигде не затрогивает той диалектической сущности аномейства, которая, как мы видели, раскрыта в сочинениях Василия Великого и Григория Нисского «против Евномия». Из того обстоятельства, что Иларий с недоумением слушал аномейские рассуждения на Селевкийском соборе о подобии Сына Отцу, н неподобии Его Богу (см. стр. XLVIII), можно даже думать, что вся собственно философско-диалектическая сторона аномейства осталась вне богословского кругозора Илария. 1315 Арианская вера professa Dei Filium auditiones fefellit in nomina. De Tr. 7, 1; nomen Filii ingeritur, ut natura taceatur.

http://azbyka.ru/otechnik/Ilarij_Piktavi...

991 In. Matth. 5, 8 n.: Nihil est quod non in substantia sua et creatione corporeum sit: et omnium, sive in coelo sive in terra, sive visibilium sive invisibilium, elementa formata sunt. Nam et animarum species, sive obtinentium corpora, sive corporibus exsulantium, corpoream tamen naturae suae substantiam sortiantur; quia omne quod creatum est, in aliquo sit necesse est. При цитации сочинений Илария, в виду многочисленности ссылок на них, мы не указываем страниц издания Mign’я, находя достаточно определенным указание лишь на §§ (nn.), принятые в бенедиктинском издании Илария, удержанные и у Mign’я и Zingerle. 992 De Trinit. 2, 15: Verbum sonus vocis est, et enuntiatio negotiarum, et elocutio cogitationum.. Verbum hoc (=Dei) res est, non sonus; natura, non sermo; Deus, non inanitas est. 997 De syn. 12 n. Essentia est res quae est, vel ex quibus est, et quae in eo quod maneat subsistit. Dici autem essentia, et natura, et genus, et substantia unius – cuj usque rei poterit. Proprie autem essentia idcirco est dicta, quia semper est. Quae idcirco etiam substantia est, quia res quae est, necesse est subsistat in sese; quidquid autem subsistit, sine dubio in genere vel natura, vel substantia maneat. Cum ergo essentiam dicitnus significare naturam vel genus, vel substantiam, intelligimus ejus rei quae in his omnibus semper esse subsistat. 1001 Sicut Christus sapientia et virtus Dei est, non ille, ut intelligi solet, internae potestatis aut sensus efficax, motus. De Trin. 7, 11 n. Voluntas motus mentis sit. 8, 12 n. 1002 Corpus iu natura animae... spiritale. In Matth. 10, 19. Haec recte perfecteque viventium merces est, ut in novam coelestemque substantiam ex hac corruptibilis corporis materie transferantur, et corruptio terrena coelesti incorruptione mutetur. ib. 5, 12. De Trin. 7, 26. 1004 Suum est, quod sui simile est... Nec extra se est, quod quae sua sunt potest. De Trin. 7, 26. Christus Deum in his ostendit intelligendum esse quae sua sunt, in virtute, in aeternitate, in providentia, in protestate: non quod haec Deus ita habeat, tamquam alium quid extra ista esse credendus sit. 9, 31 n.

http://azbyka.ru/otechnik/Ilarij_Piktavi...

De Trin. 8, 22 (Cfr. 7, 39: ignis splendor luminis, naturae calor, virtus urendi, mobilitas aestuandi, totum tamen ignis est, et haec universa una natura est). Характерный пример употребления термина res для обозначения и собственно ипостаси (обособленного бытия) и ипостазированного качества (=ποιτης) представляет следующая тирада Илария. Павел и Аполос, равно как и прочие верующие, per unius fidei naturam et per unius naturam baptismi unum sunt. Itaque qui per rem eumdem unum sunt, natura unum sunt, non volunate: quia et ipsi res eadem effecti sunt, et ejusdem rei atque efficientiae sint ministri. De Trin. 8, 9. Употребляя термин res для обозначения даже просто ипостазированных качеств природы, Иларий с тем большим правом прилагает этот термин к Божественной Премудрости и Силе – Сыну, и Духу, поскольку Иларий удерживает традиционное воззрение на Сына и Св. Духа, как ипостазированные свойства ипостаси Отца. Cfr. 12, 55: Magna mihi erga res (=Filius, et Sp. s.) tuas (=Patris) religio est. 8, 26: cum per naturam rei natura ipsa habitet in nobis, indifferens natura Filii esse credetur a Patre, cum spiritus Christi et spiritus Dei est res naturae esse demonstretur unius. Res naturae Filii est (spiritus), sed eadem res et naturae Patris est. Cfr. Tertul. Adv. Prax. 8 n. 1029 Forma et vultus et facies et imago non differunt. Idipsum in utro horum significari communis est sensus. Ps. 68, 25 n. Cfr. De Trin 8, 45: imago formam necesse ejus reddat, cujus et imago est. Аналогичное значение имеет и термин figura. Cfr. in Math. 16, 11: Christus in figura Dei constitutus. Но термин species на языке Илария обозначает и просто видимость (внешний вид), в ее противоположности реальности (истинности). Так, Логос в Ветхом Завете являлся людям лишь in specie человека, а evangelicis temporibus accipit umbra corpus, et species veritatem, et visio naturam. De Tr. 5, 17. Species в смысле синонима – substantia употребляется уже у Тертуллиана (Adv. Ргах. 6 с.). 1030 Собственно по самому буквальному своему значению, термин forma (образ) имеет приложение лишь т.

http://azbyka.ru/otechnik/Ilarij_Piktavi...

195 McKinion, Words, Imagery, and the Mystery of Christ, 103, предлагает аналогичное мнение, когда пишет, что Кирилл рассматривал позицию Нестория как простое коллективное единство двух составных. 199 Из числа написанных до спора творений Кирилла см. Glaph. Gen. 6.1 Glaph. Lev. 4.4 Τrin. Dial. 1 Com. Johan. 3.5 4.2 Из числа ею поздних творений см. Ер. Pasch. 17.2 Ер. 4 Ер. 40 200 Из числа ранних творений Кирилла см. Com. Johan. 12.1 Из числа его поздних творений см. Con. Nes. 2.prooem. 3.6 Ер. 17 Expl. 12 Cap. 14 Ер. 45 201 Из числа ранних творений Кирилла см. Ер. Pasch. 1.6 Trin. Dial. 1 Из числа его поздних творений см. Ер. Pasch. 17.4 Ер. 4 Ер. 17 Expl. 12 Сар. 5 Schol. 5 12 202 Из числа ранних творений Кирилла см. Ер. Pasch. 11.8 Trin. Dial. 1 Com. Johan. 1.9 4.4 Из числа его поздних творений см. Theot. Not. Confit. 14 Ер. 17 206 Ср. Con. Nes. 2.prooem. где он утверждает, что Единородный стал человеком ο κατ συνφειαν πλς, но καθ’ νωσιν ληθ. 207 Ряд ученых отмечает, что Кириллово понимание того, как Бог дарует нам благодать и Божественное сыновство путем усыновления, было бы невозможным без сущностною единства между человечеством и Логосом: напр., Samuel, ‘Some Facts about the Alexandrine Christology’, 141; Torrance, Theology in Reconciliation, 171–2; Russell, Cyril of Alexandria, 45–6. 211 Ср. Ер. 1 Con. Nes. 2.prooem. Ер. 17 Anathemas 3, 4, 6, 7 и 8 Expl. 12 Сар. 9 Schol. 13 Ер. 44 Из числа ранних творений Кирилла, где подчеркивается подобная мысль, ср. Ер. Pasch. 8.6 Ер. Pasch. 11.8 Com. Johan. 6.1 12.1 213 Ср. Ep. 17 Anathema 12 Expl. 12 Cap. 8 14 31 Ер. 39 Ер. 44 Из числа ранних творений Кирилла, где подчеркивается подобная мысль, ср. Ер. Pasch. 1.6 11.8 Com. Johan. 1.9 6.1 214 Напр., Jugie, ‘La Terminologie christologique de Cyrille’, 24–6; Richard, ‘L’ Introduction du mot «Hypostase» dans la théologie’, 247; Jouassard, ‘Une intuition fondamentale de Cyrille’, 184–5; Gould, ‘Cyril and the Formula of Reunion’, 245–7. 215 Тот факт, что Кирилл столь сильно выделяет роль Логоса как единого субъекта во Христе, уже отклоняет возможность того, что он рассматривал его личность как композит подобного рода. К числу ученых, особенно отмечавших, что kenosis является доминирующим аспектом в богословии Кирилла, относятся Noms, ‘Christological Models in Cyril’, 261, 265; Angstenberger, Der reiche und der arme Christus, 167–9; McKinion, Words, Imagery, and the Mystery of Christ, 145–6, 225.

http://azbyka.ru/otechnik/konfessii/uche...

134 О том, что Кирилл подчеркивал аспект нетления в спасении, см. Florovsky, The Byzantine Fathers of the Fifth Century, 282; Dratsellas, ‘Questions of the Soteriological Teaching’, 407; Meunier, Le Christ de Cyrille, 76–7, 111. О том, что Кирилл подчеркивал святость, см. Mahé, ‘La Sanctification d’après Cyrille’, 35–6; Dhôtel, ‘La «Sanctification» du Christ’, 526 и особенно Burghardt, The Image of God in Man, 83. 135 Напр., Mahé, ‘La Sanctification d’après Cyrille’, 38–9; de Durand, Cyrille: Deux dialogues christologiques, 93; Meunier, Le Christ de Cyrille, 111. 136 Ср. отрывки, где Кирилл подчеркивает, что Христос является Сыном по природе: Thes. 32 Trin. Dial. 4 Com. Johan. 2.1 2.1 В разд. 4.2.1 будут рассмотрены отрывки из его поздних творений, где прослеживается то же самое представление. 137 О том, как Афанасий подчеркивал, что мы можем стать сыновьями по благодати, если Христос есть Сын по природе, см. Con. Arian. 1.27–40 2.61 138 Среди многих других интерпретаторов, отмечающих эту мысль у Кирилла, см. Janssens, ‘Notre filiation divine’, 271–2; Abramowski, ‘Zur Theologie Theodors’, 281; Boulnois, Le Paradoxe trinitaire chez Cyrille, 376–9. 139 Ср. поздние отрывки из Com. Johan. 1.9, где Кирилл продолжает подчеркивать это различение: 1.133, 1.134, 1.142–3. Ср. также Thes. 12 32 Trin. Dial. 4 Com. Johan. 11.11 140 В этом же самом значении ξωμα употребляется и в других отрывках: Com. Johan. 2.1 2.5 5.5 LSJ 172 и Lampe, 167–8, предлагают для перевода ξωμα следующий перечень возможных вариантов: «достоинство» (worth), «ценность» (value) и «положение» (position), «звание» (rank), «достойность» (dignity). Ср. также Com. Johan. 1.9 5.5 где Кирилл употребляет слово εγνεια для обозначения того благородства, которое подразумевается в сыновстве, передавая тем самым ту же мысль о положении, что и через слово ξωμα. LSJ 708 и Lampe, 561, переводят слово (εγνεια в значении «благородство» (nobility) или «превосходство» (excellence). 142 Louth, ‘The Use of the Term διος’, 202, отмечает, что александрийцы использовали слово διος иначе, чем кападдакийцы, и что именно словоупотребление последних, в конечном итоге, стало наиболее распространенным в греческом богословии. Я вернусь к статье Лауза в разд. 3.5.2.

http://azbyka.ru/otechnik/konfessii/uche...

352 De Trin. XV, 1,1, с. 1057: quae [natura non creata, sed creatrix] utrum sit Trinitas, non solum credentibus divinae scripturae auctoritati; verum etiam intelligentibus, aliqua, si possumus, ratione jam demonstrare debemus. VI, 9, c. 1063: Hane ergo sapi-entiam quod [quae?] est Deus, quomodo intelligimus esse Trinitatem? Non dixi, Quomodo credimus? nam hoc inter fideles non debet habere quaestionem: sed si ali-quo modo per intelligentiam possumus videre quod credimus, quis iste erit modus? Cp. Reuter, 191. 353 Cf. De Trin. Ill, 1, c.869: quae nobis pauca interpretata sunt. Ex his igitur quae ab aliis de hac re scripta jam legimus, plurimum adminiculati et adjuti etc. Cp. Reuter, 181 ff. 192; по Рейтеру нельзя доказать, чтобы из латинских сочинений он пользовался сочинениями Амвросия De fide и De Spiritu Sancto. 354 XI, V, 8, с. 991: Non sane omne quod in creaturis aliquo modo simile est Deo, etiam ejus imago dicenda est: sed ilia sola qua superior ipse solus est. Ea quippe de illo exprimitur, inter quam et ipsum nulla inteijecta natura est. Душа есть impar imago Dei, sed tamen imago, не similitudo. 355 XIV, IV, 6, с. 1040: еа est invenienda in anima hominis, id est rational), sivi intellectuals imago Creatoris, quae immortaliter immortalitati ejus est insita; cf. IX, IV, 5, c.963: haec in anima existere, et tanquam involuta evolvi, ut sentiantur et dinumerentur substantialiter vel, ut ita dicam, essentialiter etc. 356 XIV, VIIIX, 11–13, c. 1044–1047: foris posita, cognoscibilia – cognitionem gignunt, non cognitione gignuntur; adventitia,» quae oriuntur in animo ubi non fuerunt, sicut fides et cetera hujus modi. 357 XIV, IV, 7, c. 1040: nihil tam novit mens, quam id quod sibi praesto est: nec menti magis quidquam praesto est, quam ipsa sibi. X, III, 5, c.976: non potest omnino nescire se, quae dum se nescientem seit, se utique seit etc. X, V, 7, c.977: aliud non se nosse, aliud non se cogitare. XIV, VI, 8, c. 1042: cum vero non se cogitat, non sit quidem in conspectu suo (c. 1041: quomodo autem invenire non possum), nec de ilia suus formetur obtutus, sed tarnen noverit se tanquam ipsa sit sibi memoria sui, etc. X, X, 16, c.981: qui omnes (c.978: qui sanguinem, cerebrum, cor, atomos, аегет, ignem, temperationem corporis, compagen primordiorum, etc. animammentem esse putaverunt) non advertunt, mentem nosse se etiam cum quaerit se. cum se mens novit, substantiam suam novit.

http://azbyka.ru/otechnik/Aleksandr_Bril...

Corpus Hermeticum, collection Bude,I, Traite X, p.112s. 64 Там же, Traite XII, 173s. 65 Строматы VI,4. PG9, col.253. 66 На Лев., XIII,3. PG12, col.547. 67 На Ин.1:7,43. PG14, coll.36–37. 68 Фрагменты толк, на Ин., CGS,10,547. 69 На Nc.CXXXIII. PG12, col.1652. 70 На Nc.CXVII, PG11, col.1581. 71 О началах, III,6,I. PG11, col.333. 72 Там же, III.6,3, col.356. 73 Там же, I,3,8, col.155. 74 Беседа на Бытие, §2. Sources chretiennes,7, p.65 75 О началах, II,6, 3. PG11, col.11. 76 Там же, II,8,3. PG11, coll.222–223. 77 Там же, IV,36. PG11, coll.411–412. 78 Там же, II,6,3. PG11, col.211. 79 Толк. на Ин.10:41. 80 Беседа VII на Лев.2. 81 О началах, I,1,8. PG11; col.129 С. 82 Против Цельса. PG11, col.749 АВ. 83 См. Rahner. Le debut d " une doctrine des cinq sens spirituals chez Origene. RAM. 1932. p. 113–145. 84 О началах, I,1,9. PG11, coll.129–130. 85 Там же, 8, coll.128–129. 86 Там же, I,1,5. PG11, col.124. 87 Против Цельса, VI,20. PG11, coll.1320–1321. 88 На Иоан., XXXII, 17. PG14, col.817 А. 89 О началах, III, 6,3. PG11, coll.335–336; на Uh.I,16. PG14,coll.49–52. 90 На Ин., I,16. PG14, coll.49–52. 91 Lieske. Theologie der Logosmystik bei Origenes, Munster, 1938. 92 На Ин., II,2. PG14, col.109. 93 Там же, 19,I, col.536C. 94 О началах, I,1.6. PG11, coll.124–126. 95 Там же, 2, U, coll.240–248. 96 Жизнь Плотина, изданная в виде предисловия к Эннеадам Собра–Бюде, I, с.15–16. 97 Там же, с.26–27. 98 Против язычников, §2. PG25, coll.5C–8B. 99 О воплощении, 4. PG25, col.104C. 100 Там же, 43. PG25, col.172B. 101 О воплощении против ариан, 8. PG26, col.991C. 102 Письмо к епископам Египта и Ливии, I. PG25, col.540 А 103 De Trinitate, I,16. PG39, col.332C. 104 In Io., PG39, col.1645C. 105 De Trin., IV,4, col.484A. 106 De Trin., I, 36, col.440A; II,4, col.481A 107 Lettre 234. PG32, col.869. 108 I, 6. PG29, col.521–524; II, 4, col.577–580; II,32, col.648. 109 Apologje. PG30, col.859. 110 Hom, quod est Deus, 6. PG31, col.344B. 111 Contra Eun., III,5. PG29, col.665BC. 112 De Spiritu Sancto, IX,23. PG32, col.109. 113

http://pravbiblioteka.ru/reader/?bid=727...

1106 Non potest (Filius) ad eum, ex quo est exaequari. Nam quamvis alter in altero per uniformem ac similem ejusdem naturae gloriam maneat, tamen ex quo genitus est, non exaequari in eo videtur posse quod genuit. Et videamus an hoc quod «non potero ad eam» ad dignitatem paternae confessionis relatum est. Sequitur enim: «quo ibo ab spiritu tuo» etc. Non excedit paternam Filius infinitatem; neque naturam, quae ultra locos omnes est, is qui in sinu est transgreditur. Ps. 138, 17–18 n. Но это созерцание Сыном бесконечности Отца spiritalibus (divinis) oculis, quibus Deum Patrem solus unigenitus videt (cfr. Ps. 138, 16 : «несодеянное=imperfectum=ατγαστον=id quod sine (passive) operatione maneat – видеша очи мои) нельзя понимать в смысле постепенного усовершения Сына в познании Отца, ибо profectum indemutabilis illa unigeniti Dei natura non expetit, ib. 32–33 nn. 1107 Extra Deum nihil est, et ei est semper, ut semper sit. Haec veritas est sacramenti Dei, hoc imperspicabilis naturae nomen in Patre.. Habet naturae suae nomen in Patre: sed Pater tantum est. Non enim humano modo habet aliunde quod pater est. Ipse ingenitus, aeternus, habens in se semper, ut semper sit. De Tr. 2, 6. 1115 Numquid nomen Dei ignorbatur? Нос Moyses de rubo audivit, hoc Genesis in exordio creati orbis nuntiavit, hoc lex exposuit, prophetae praetulerunt... Sed plane ignorabatur. Nam Deum nemo noscit, nisi confiteatur et Patrem Patrem unigeniti Filii. De Trin. 3, 17 n. 1116 Omnibus, quibus per fidem Deus Pater est, per eam fidem Pater est, qua I. Christum Dei Filium confitemur. ib. 6, 30. 1117 Pater soli Filio notus: quia Patrem nemo novit, nisi Filius et cui voluerit Filius revelare.. Et quia Patrem nemo novit, nisi Filius, de Patre una cum revelante Eilio, qui solus testis fidelis est, sentiamus. Atque haec senserim potius de Patre, quam dixerim.. sentiendus est invisibilis, incomprehensibilis, aeternus... In his quidem honoris confessio est, et sensus significatio, et quaedam circumscriptio opinando, sed naturae sermo succumbit et rem ut est verba non explicant. De Trin. 2, 6–7 nn. Впрочем философский характер этой мысли Илария о непознаваемости Отца, как принципе самооткровения Божества в Сыне, в значительной степени ослабляется утверждением этого свойства непознаваемости и за Сыном. Уже в только что цитованном месте из Илария после слов: quia Patrem nemo novit nisi Filius читаем neque Filium nisi Pater. Cfr. 11, 5: ineffabilis Pater est: si filium sermo complectitur extra imaginem est inenarrabilis natura narrabilis.

http://azbyka.ru/otechnik/Ilarij_Piktavi...

   001    002   003     004    005    006    007    008    009    010