| Вскоре, ко времени избирательного сейма, униаты в опровержение Синопсиса издали сравнительно объемистое сочинение, содержание которого усматривается из следующего его заглавия: «Jedno wita Cerkwi Wschodniey y Zachodniey od pocztka wiary Katholickiey obficie rozkrzewiona, w Ruskie kraie od przyicia krztu w. szczsliwe zawitaa, Prawami od Naia. Królow Polskich potnie warowana, przeciw scriptowi Synopsis nowo wystanowiona»... et caet.; то есть: «Единение святой церкви восточной и западной, от начала веры святой католической широко распространенное, в русские края от принятия (здесь) святого крещения счастливо проникшее, правами и привилегиями от наияснейших королей польских могущественно укрепленное, против сочинения (под названием) Синопсис свету явленное»… и проч. – В свою очередь, и православные ко времени того же сейма издали новое сочинение, направленное против униатов, под заглавием Supplementtum Synopsis. Сочинение это, тоже снабженное красноречивым посвящением сенаторам и послам, имевшим прибыть на избирательный сейм, представляет главным образом отчет ο прениях между православными и униатами, происходивших пред членами коммиссии, заботившейся на конвокационном сейме о соглашении тех и других, и в существенных своих чертах есть не что иное, как довольно значительно расширенный Синопсис 28 . Стремление ультрамонтанов сосредоточить в руках папы верховную власть, которая простиралась бы далеко за пределы, намеченные ей канонами, хорошо известно и ширить речи на эту тему нет надобности. Мы заметим только, что подобное воззрение на прерогативы папской власти сильно распространено было и в Польской Короне, в особенности после введения в нее иезуитов, ревностных поборников папского величия. Для характеристики таковых воззрений на папу в Польше рьяных папистов приведем выдержку из письма князя Николая VIII Христофора (Сиротки) к своему родственнику, известному приверженцу протестантизма Христофору Радзивиллу, очевидно вызванное упреками последнего, что Сиротка подчиняет интересы государственные (речь шла о кандидате на польский престол после смерти Стефана Багория), интересам римского престола. |
| 20 окт. 1945 г. Президент Чехословацкой Республики посмертно наградил Г. военным крестом «In memoriam». Именем Г. названы улицы и площади в Праге, Брно, Оломоуце. 5 сент. 1987 г. Чехословацкая Православная Церковь причислила Г. к лику святых. Арх.: Archív Ministerstva zahraniních vcí eské republiky, Sekce II (1919-1939). kart. 60, 61, 62, 63, 68; Archív pravoslavné církve Olomouc; Státní ústední archiv, фонды: Ministerstvo školství a národní osvty 1918-1945. kart. 811, 3812, 3813, 3814, 3907, 3908, 3909, 3910, 3911, 3912, 3913, 3914, 3915, 3916; Ministerstvo školství a kultury. kart. 38, 202; Pedsednitstvo ministerské rady 1918-1945. kart. 141, 142, 498; ГАРФ. Ф. 6343 (Архиерейский Синод РПЦЗ); Ф. 9145. Оп. 1. Д. 811 (Док-ты рус. правосл. прихода в Праге). Соч.: Promluva bratr M. Pavlíka a E. Dlouhého-Pokornho ve dnech sjezdu eskosl. církve 8. a 9. ledna 1921 v Praze. Praha, 1921; Otázka kostelu a jiné asové otázky církevn-politické: Stav církve eskoslovenske na Morav a ve Slezsku dne 1 kvtna 1922. Olomouc, 1922; O úkolech a orientaci církve eskoslovenské. Olomouc, 1922; O krizi v církvi eskoslovenské: Otazka pravosl. církve v eskoslovensku. Praha, 1924; ivot sv. Cirila a Metodje a jejich pomr k ímu a Caihradu. Hlinsko, 1936 (под псевд. P. Maly); Osnova pro vyuování pravoslavného náboenství na školách obecných a mšt " anských. Praha, 1937; Pravoslavný katechismus. Praha; Hlinsko, 1940; Pravidla pro duchovní osoby eské pravoslavné eparchie. Praha, 1941; Výbr zpv a modliteb ze Sborníku bisk. muedníka Gorazda. Praha, 1947; Z díla/Ze zahovanýh rukopis pipravil prof. ThDr. P. Aleš. Praha, 1988; Teorie o nerovnocennosti lidskýh ras; Co ivot pinášel; Po první svtové válce; Nebezpeí. Vilémov, 1999; 168 вопросов и ответов о правосл. вере. М., 2001. Ист.: Obnova církvé katolické v eskoslovenské republice: Návrh Jednoty eskosl. duchovenstva v Praze. Praha, 1919; Farsk ý K. , Kalous F. eskoslovenský katechismus: Ueb. pro mláde a vící církve eskoslovenské. Píbram, 1922; Ústava eské pravoslavné eparchie. Praha, 1930; Ale š P. , prot. Pastý a martyr: Sb. vzpomínek, st. a úvah o ivot a odkazu svatého bisk. Gorazda k 50. výroí od jeho umuení a 5. výroí svatoeení. Olomouc, 1995; Smování: Texty a dok. k 80. výroí od svcení prvního eského pravosl. Bisk. sv. Gorazda. Olomouc, 2002. |
| Bdziemy zatem uwaa: 1-od Szczsliwo doczesn i iey niedostateczno. 2-re Szczsliwo wieczn, szczsliwo przygotowan dla nas w Królewstwie Niebieskiem; i iakim sposobem iey dostpi moemy. Do ciebie teraz zwracamy mody nasze Wszechmocny Boe; aeby nas oswieci ask swoi, w poznaniu iaka iest wola Twoia Swita; abysmy nie zbdzili w tak wanym przedmiocie, który rozwaa przedsibieremy; abysmy nie wzili pozoru za istot, i nie zboczyli z drogi wskazaney nam przez Religi i zdrowy rozum. I. Nic nie masz podaszego dla czowieka, iak bydz szczsliwym. Od dziecistwa do póney starosci kady si za szczsciem updza. Wszystkie prace, starania i zabiegi, do tego iedynego zmierai celu. Lecz iak mao znaydziemy ludzi, któryby siebie za szczsliwych poczytywali! Jak mao znaydziemy spokoynie przestaicych na stanie swoim! Wszyscy si uskarai na ndz która ich wszdzie przesladuie, na niedostatek który zawsze cierpi; wszyscy zgodnie wyznai, e cae ycie byo dla nich pasmem udrcze i nieszczsliwosci! Skd e to pochodzi? Oto std, e nie wszyscy mai prawdziwe wyobraenie o szczsliwosci, e nie wszyscy szukai iey tam, gdzie szuka powinni. Nie ieden pych powodowany, honory, zaszczyty i godnosci, uwaa za naywiksze dobro, a dostpienie ich za zupen swoi szczsliwo. Odwaa si wic na wszystko, aby tylko mog do podanego doy celu. Podo, oszczerstwo, obuda, nayszkaradnieysze nawet zbrodnie, s nardziami, których on w naymnieyszey zdaroney okolicznosci gotów iest uy do swego interesu. Co nakoniec zyskuie, gdy los czsto wystpkowi przychilny, usiowania iego pomyslnym uwiczy skutkiem? – Oto zgryzoty sumienia, cig hoia i niepokoie. Jnny blaskiem zota zwiedziony: wposrod dostatków i bogactw przybytek szczscia wyobraa: poswica wic caego siebie na pomnoenie swych zbiorów, które w miar swoiey wielkosci zaostraic iego chciwo, czyni go istnym mczennikiem tey nieprawey dzy. Ow nakoniec, co brzuch swoy obra sobie za Boga; co ciau swemu suy, za naywiksz ma dla siebie powinno; co wyrzek si Religii, cnoty, swoiey nawet Jstnosci, aby tylko dogodzi sprosnym namitnosciom; co zatwardzi serce swoie na cierpienia i iki tylu tysicy ludzi, którzy ledwie caemi swemi silami na iego marnotrawstwo wystarczy mog: ten mowi potwor rodzaiu ludzkiego, moe si nazwa szczsliwym! – O! zayrzyimy tylko w gb iego serca, a zobaczemy, iak dalekim iest szczscia, ktorego tak gorco pragn. |
| Lecz oszukuisi oni. Bet to nepatropis. Mdry iest Pan nasz, umie on rozrónia zo od obkania, i trzymaic miecz sprawiedliwoci nad karkami zakamieniaych przestpców, przebacza upokarzaicym si i wcignitych w wystpek przez obudne oszukastwo. Mdrus ira Pons musa – Mok Ons atskirty zasty nu paklydyma, yr turiedams sprawedliwastys miecziu ant gawoms ukiytiejusiu kaltyninku, praboczyi nusyem ynantyms yr itrauktyms i paklidyma par abudnus apgaudynymus. Spoglda On na was okiem oyca, lituicego si i rozczulonego nad obkanemi dziemi, i wszystkim powracaicym do swych powinnoci zupene przebaczenia danie upewnia. Weyz ant jusa akimis tiewyszkoms, miaszirdingoms yr gaylingoms, кауро ant paklidusiu waykun, yr wysyms pagrinsztantyms i sawa pawinastys, priad sawa maony. Powrócie wic czém prdzey do domów waszych, do spokoynych zatrudnie uczciwego gospodarstwa, bogosawic miosierdzie Oyca i Pana. Grrinszkiet tada greytay i numus jusa, i spakayna usytrudnyima prideronczios Gaspadoristes, bagasowidamis miaszyrdisty Tiewa yr Pona. Obmiycie przed Bogiem zami prawdziwey pokuty okropny grzech krzywoprzysiztwa, którego na czas dopucilicie si. Zatwierdcie w mylach i sercach waszych t przestrog Apostoa: e kto si sprzeciwia wadzy, rozporzdzeniu samego Boga przeciwi si. Apmazgokiet prisz Diewa aszaromys tykros pakutas, stroszny grieka, suanima prisigas, kokie ant waondos dasyleydot. Patwyrtinkient mysloj yr szyrdiej jusu, tn parsergieima Apasztoa: jog kas priszingaujes Wiresnihey, priszingaujes patem Diewóu. Poprzysigniycie na nowo byd wiernémi, danemu nam od Boga Naymioeiwszemu Panu Mikoajowi Pawowiczowi i uleg poddannoci Wysokiemu Jego panowaniu, zagadcie pami momentalnego waszego obkania. Atnauinkiet prisiga ant wiernastys, nu Diewa mums paznoczitam Wysumeylingiausiujóu Ponóu Mikaojou Pawawiczey, yr prigulente padoniste Auksztam Jo poniawoimóu, utrinkiet paty pomity trumpa jusa pabudyma. Strzecie si pilnie chytrych zasadzek i side podych zdrayców, i ielihy si oni na nowo midzy wami poiawili, oddaycie ich w rce sprawiedliwoci, aby za swe zoczystwa sprawiedliw odebrali kar. |
| St. Mowisz, e Jzyk Francuzki iest dla tego niepozytecznym: e chociaby nayoswieceszy nie moe swych wiadomosci udzieli drugim. Lecz W. Pan podobno zapomniaes, e ten Jzyk sta si teraz osobliwie u znaeznieyszych prawie powszechnym, i iest dusz, wszelkich posiedze, procz tego nie zwaasz na piknosci iego; delikatno, czuo i inne przymioty które zachwycai suchaicych. Pod. Nie bdz W. Pan uprzedzonym o piknosci Jzyka Francuzkiego. Nie z moiego mniemania, lecz z powszechnego sdu uczonych. Nasz izyk przenosi go co do harmonii i nasladowania natury. Na czem e W. Pan zasadzasz t pikno? czyli na mnogosci syllab przez nos wymawianych? nie mog przypusci abys W. Pan takiego by mniemania; codzienne bowiem doswiadczenie przekonywa, iak i w naszym Jzyku nieprzyiemnie uderai wyrazy takim sposobem wymowione. Co do drugiego zarutu; e ten Jzyk sta si powszechnym: Wcale temu nie zaprzeczam. Albo to mao zego, pod postaci dobrego, wszdzie si wkrada? Prawda e od kadego znayduicego si w kompanii, wymagai znaiomosci tego Jzyka: Lecz czyli obywatel, ten naygownieyszy cel sobie zakada powinien, aeby by przyiemnym w obcowaniu? Inne go ieszcze obowizki czekai: Piastowanie godne urdów, radzenie w potrzebach Oyczyzny; to nayszlachetnieyszem bydz powinno iego zatrudnieniem. Gdzie si takowe rady odbywai? na seymikach, lub na seymach; na pierwszych mao znale mona znaicych ten izyk, a i na drugich znayd si podobni; co wic tam pocz wasnego Jzyka nieznaicemu? siedzie i milcze, to iest iego podziaem. St. Co wic W. Pan sdzisz o wzitosci teraznieyszey Jzyka Francuzkiego? Pod. Oto sdz e iest nayszkodliwsz! Dziecie otoczone od niemowlctwa Nauczycielami z Francyi sprowadzonemi, zaczpa sdzi e tylko w Paryu iest skad mdrosci caego swiata, e tam tylko ludzie s doskonaymi; a biorc w takim mniemaniu za przykad we wszelkim postpowaniu swoich Nauczycielów; atwo si przyzwyczaia gardzi kraiem swoim i wszystkiem co si w nim znayduie; a std spywai wszelkie nieszczscia na Oyczyzn. Proz tego: ztd pochodzi zaniedbanie Oyczystego Jzyka, który wydoskonalony, zapewne przeniosby w swoiey piknosci, wiksz cz yicych Jzyków. |
| Начала и конца и досок и кровли у ней нет. 25 . Орации риторские, на латинском языке. 26 . Алварь учительной латинского и немецкого языка. 27 . Конституции или уложенья коруны Польской с 1550 по 1603-й год, на польском языке, в двух книгах, порознь. (Constitucie, Statuta у Privilegie, па walnych sieymich koronnych od roku 1550 do 1603. W Krakowie, F. См. в Приложениях стр. CCCLVI, 3.) 28 . Конституция польская 1646 году, на польском языке, вся ветха, (? Inwentarz constituciy koronnych od roku Panskiego 1550 az do roku 1650. W Warszawie, 1644 sequ. См. в Приложениях стр. CCCLVII, 7). 29 . Кронина, на латинском языке, польских королев, 1521 году. 30 . Кроника Пясецкого на латинском языке, с 1571 по 1646 год. 31 . Книга градская Витебская, на польском языке, письменная, 1651 и 1652 годов, обертка на ней ветха. 32 . Книга окладная доходам с Могилевского посаду и с уезду, 1645 году, на польском языке. 33 . Книга итальянским языком, какову подобает быти секретарю или подъячему. (Del segretario del sign. Panfilo Persico. Libri quattro. In Venetia, 1620, 4°. См. в Приложениях стр. CCCXXXVIII, 8). 34 . Кроника, на латинском языке, о королях польских и о великих князьях литовских, також и о московских, и о прусских магистрах и курфирстах и о татарех; с начала первых листов нет и кто ее печатал, знать не почему. 35 . Казания на разные праздники, на польском языке, начала нет. 36 . Казания ж на разные ж праздники, на итальянском языке. 37 . Книга, письменная, польским языком и латинским, свидетельствы разных чинов людей о части древа Креста Господня, в Люблине будучей. (Латинская ркп. XVII в., на 70 лл., по каталогу 1784 г., за 1. См. ниже стр. CCCLXV и CXCIX). 38 . Кроника, на латинском языке, о рождении и житии Владислава, короля польского. 39 . Книга судебная, на латинском языке. 40 . Книга, немецким языком, о всяких делех и какову подобает быти верному и истинному писарю. 41 . Констытуцыи корунные и литовские, на польском языке, печатные, оболочены клееным паргамином. 42 . Книга Оллана, богослова кальвинского, о богословии по кальвинскому вызнанию, на латинском языке. |
| Junia odwiedzaic, przy wizycie Jego biblioteki, trafi na niektóre w materiach religiynych Sawiaskie ksigi: wszed w stosown z przytomnymi teologami rozmow. Ci, przy takowey zrcznoci, zaczli mówi o Rossyiskim obrdku, szczególnie za o sawie, iakaby na Cesarza spyna, gdyby ziednoczenie Rossyiskiego Koscioa z Rymskim przywiód do skutku; oraz dodali, i dzieo to, z umiarkowaniem i w duchu miosci prowadzone, nie wieleby doznao trudnosci. Lecz Nayiasnieyszy Pan, dwa osobliwie gówne punkta, w których si Koscio Rossyiski z Rymskim rozrózniai, namieniwszy: nie moie, recze, dzieo, takowe zaatwia niezgody – zaymui si woiennymi i do rzdu pastwa nalecymi dzieami; – ieeli iednak Sorboscy nauczyciele zechc o tem pisa do biskupów moiego Kocioa, wadz moi sprawi, i odpowiedz otrzymai. Temi Nayiasnieyszego Pana sowami pobudzeni, przytomni naówczas Sorboscy teologowie ninieysze pismo Jego Cesarskiey Mosci podnosz, z tem wikszem zaufaniem, i widz Go wszelkich dokadaicego starani, aeby saw swoiey Monarchii móg podnie nie tylko woiennemi dzieami i nauk wyzwolonych zaprowadzeniem, lecz te pochwa prawowiernosci, znai, i na tem zaley trwao i uszczliwienie, równie pastw iak monarchów. «Chwalebne mamy podane od Apostoa nastpne sowa: Staraymy si zachowa iedno ducha w zwizku pokoiu, iako ieden iest Pan Bóg, iedna wiara, ieden chrzest Efez. IV. 3. 5. – iakowey iednosci nie maem uatwieniem iest to, i u Rossian nie znaydui si takowe ku zgodzie przeszkody, iakie u protestantów i innych wschodnich heretyków z bolesci widziemy. Wyznaie z nami Koscio Rossyiski iedno Boga we trzech Troycy przenayswitszey osobach. Wyznaie z nami wszystkie dogmata, Boskim obiawieniem odkryte, o iednosci osoby a dwoistey w Chrystusie nature. Wyznaie z nami wszystko, co wiara Katolicka uczy o grechu pierworodnym, o odkupieniu przez Jezusa Chrystusa i potrzebie pomocy aski Boskiey ku wszystkim dzieom dobrym. Wyznaie z nami ustanowione od Chrystusa siedm Sakramentów; wiery, i chleb i wino w bezkrwawney otarowey oflere istotnie przemienia si w ciao i krew Chrystusow, i prawdziwie znayduicemu si w Eucharystyi Chrystusowi Panu naywysz latryi cze oddaie. |
| od Oyca same nie od Syna pokazuie” 783 (roku P. 1678); в последнем же сочинении 784 опровергается абсурдное доказательство Иоанна провинциала, о котором Феофан говорит в lib. III § 188. – Не менее полно раскрываем был данный догмат на основании учения отцов и учителей церкви. Примером такого раскрытия может служить трактат “о исхождении Св. Духа”, находящийся в 8-й гл. Азариевой веры. Здесь автор приводит в доказательство православного учения о данном догмате вслед за свидетельствами апостольскими свидетельства отцов и учителей церкви в хронологическом порядке, по столетиям – из первого века (свидетельства Дионисия Ареопагита , пресвитеров и дьяконов ахайских в их послании), второго века (св. Иустина мученика ), третьего века (св. Григория чудотворца ), четвертого века (I-ro и II-ro вселенских соборов, святых Афанасия Великого , Василия Великого , Григория Назианзина , Григория Нисского , Златоуста, Амвросия медиоланского , бл. Иеронима, папы Дамаса), пятого века (III вселенского собора, св. Кирилла александрийского , блаж. Феодорита, папы Целестина , бл. Августина, IV вселенского собора), шестого века (V вселенского собора, папы Вигилия), седьмого века (VI вселенского собора, папы Агафона, трулльского собора), восьмого века (VII вселенского собора, св. Иоанна Дамаскина ), девятого века (папы Льва III, ахенского собора 809 г., константинопольского собора 879 г., папы Иоанна, папы Адриана, патриарха Фотия и Феофилакта болгарского ); затем автор ссылается на свидетельства: константинопольских соборов 1053 и 1284 гг., “новых восточных богословов” (Михаила Керуллария, Петра, Иоанна и Феодора Вальсамонов, Нила Кавасилу, Григория Паламу , Варлаама калабрийского и др.), ферраро-флорентийского собора (свид. XV в.) и патриархов александрийских – Мелетия и Кирилла (свид. XVI и XVII веков). При этом нужно заметить, что автор соборные определения приводит большей частью буквально и разъясняет; из каждого отца он обыкновенно приводит не одно свидетельство, но несколько свидетельств, и свидетельства одних отцов сравнивает со свидетельствами других. |
| Monarchowie tak Greccy iak i Barbaryscy we Woszech wszelk zachowywali zwierzchno nad papieami – tem czasem czsta przemiana harbaryców, iednych po drugich na pastwo Woskie nastpuicych, wiele si przyczynia do podniesienia wadzy papieskiey, gdy barbarycy, widzc ich powag nad narodem, zawsze si starali ziedna ich na swoi stron dla spokoynieyszego panowania – a tak co byo upadkiem pastwa Rymskiego, to podnioso wadz papiesk. – Po odebraniu przez monarchów Greckich pewney czci Wochów z rk harbaryców, Rym z kilk innemi miastami nalea do Raweskiego ekzarchatu i odbiera rozkazy od tameyszego ekzarchi, na imie senatu posyane; Papie obierany by take za wiedz tego i przez niego utwierdzany za porednictwem Raweskiego metropolity; nakoniec, po 180 latach Greckiego panowania, Rym nanowo by podbity wraz z ekzarchatem przez Astolfa okoo 750 roku i iu do Greków nie wróci. – Kótnie o dobra doczesne nigdy nie powstaway u biskupów Greckich, który, bdc zbliska pod Cesarami, nie mieli do tego takiey zrcznosci iak Rymscy, za oczyina bdcy. – Wszystkie obrzdy, bdc róne u Rymian i u Greków, rozniecay i utrzymyway wzaiemn zawi tych dwoch narodów, z pocztków ieszcze, a osobliwie przez zaprowadzenie stolicy w Konstanstynopolu sobie nienawisne. Miasto Rym byo wolne, senat mia dawn wadz, i papiee bardziey mieli kredyt, ni iak moc, lecz z czasem i tey nabyli – obacz T. III karta 12. – Schizma Fociusza k. 17. Grecy tyle cierpieli od Krzyowników, i nakoniec musieli czy si przeciw nim ze swoiemi naturalnemi nieprzyiaciomi-Turkami. – aciskich Konstantynopolskich Cesarów po obraniu Papie konfirmowa, takim e sposobem wszystkie zdobyte na Turkach kraie lennosci swoi poczytywat. – ioskie koncilium 1245 roku (na którym podobno nastpia pretendowana Unia) miao przytomnym Baduina, ostatniego Oesara aciskiego w Konstantynopolu, który zaraz po iego powrocie przez Greków odebrany zosta 1261. – Tom. III k. 248. – Jan XXII naucza, e bogosawieni nie bd mieli doskonaego widzenia Boga, a po sdzie ostatecznym, lecz, maic przeciw sobie siln party, odwoa swóy bd mniemany Tom. IV k. 71. – O koncylium Florenckiem, karta 221–251. |
| 354 Ibid., 112. To be sure, various written editions are not impossible; the verb tenses in Cornelius Nepos 25 (Atticus), 13–18, may suggest that these chapters are revisions for a second edition. 355 See Feuillet, Studies, 146; Carson, John, 46. Blomberg, Reliability, 45, suggests some «loose weaving together of orally preached material» (following Lindars, Behind; idem, «Discourse and Tradition»; cf. Thatcher, «Riddles in Gospel»). 356 A more reliable indicator would be the different texture of an account, such as perhaps the tragic material about Panthea in Xenophon Cyr. 6.1.31–45; 6.3.11–17; 7.1.29–32; 7.3.3,13–16. 357 More loosely, if one allows for hyperbole and figurative language, one may compare the conflicting claims for Cassandra and Laodice in Homer I1.. 3.124; 13.365–366. Likewise, sleep came on Zeus in Iliad 1.610–611, but 2.2 reports that Zeus could not sleep that night. Cf. perhaps the Muse (Homer Od. 1.1) and Muses (Od. 24.60). 358 Though not completely unheard of. Some ancients also critiqued inconsistencies in Homer; see Maclean and Aitken, Heroikos, xli-1. 359 Many inconsistencies in Valerius Flaccus " s version of the Argonautica, however, may stem from the work " s unfinished state (Mozley, «Introduction,» viii; the end of book 8 is incomplete). By contrast, Menken, Techniques, 26, 275–77, demands too much precision, as if John counted the number of words or his literary units were always easily discernible; or to a lesser extent, the excessive detection of chiasmus in Ellis, Genius; idem, «Inclusion, Chiasm.» 361 Thus the means of guarding Hector " s body vary between Homer I1. 23.184–191,187 on one hand and 24.18–21 on the other, but they are not beyond harmonization. 362 E.g., Neirynck, «Synoptics»; idem, «Moody Smith»; idem, «Recent Commentaries»; Dowell, «Conflict.» Koester, Introduction 2:178, allows the possibility in the final stage of the Fourth Gospel " s redaction. Cf. Beale, «Daniel,» esp. 144, on evidence for Synoptic as well as pre-Synoptic tradition behind Revelation, the author of which he takes to be John. |
|
|
