| S. Basilius Caesariensis. Epistola XXXVIII//PG 32. 325 BC, 329 D, 332 AD, 333 A, 336 BC: κοιντης τς φσεως. Отметим, что у свт. Василия словосочетания «общение природное», «общение по природе», «общность сущности» употребляются в приложении к описанию внутри-троичной жизни чаще, чем у свт. Григория Нисского . В свою очередь, Нисский святитель чаще употребляет термин «общение» для описания человеческого плана бытия (напр., он говорит об «общении в скверне» (τν μιασμτων κοιντητα, см.: S. Gregorius Nyssenus. De Virginitate//PG 46. 381 D), в «смерти» (θαντου κοιντητος, см.: In Ecclesiasten. Homilia V//PG 44. 685 D; также: PG 45. 45 AB; PG 46. 317 А). Касательно же троичного богословия, прибегая к терминам «κοιντης» или «κοιντητα», свт. Григорий, тем не менее, почти не использует их в непосредственном сочетании с понятием «природа», но иногда – с терминами «сущность» (см., напр.: PG 45. 380 A; 904 D 905 AC) и «общение по Божеству» (κοινωνοντας θετητος, см.: Quod Νον Sint Tres Dii, ad Ablabium//PG 45. 117 D). Так же выражение Письма 38-го о лицах Троицы, что они существуют и различаются каждое «в ипостаси» своей (ντος ν ποστσει, см.: Epistola XXXVIII//PG 32. 337 D, 336 BC) встречается именно у свт. Василия (ν δ μν ποστσει, см.: Epistola CXXV//PG 32. 548 B, а также: PG 31. 597 C; PG 32. 776 C, 789 В). Свт. Григорий Нисский чаще использует выражение – существование «по ипостаси» (κατ’ πστασιν). А «ν ποστσει» употребляет, как правило, в сочетании с «θεωρουμνων» (ν ποστσει θεωρουμνων, см.: S. Gregorius Nyssenus. Contra Eunomium. Lib. XII//PG 45. 1001 C, также: PG 45. 852 B, 152 C) и использует как означающее – «созерцаемый в ипостаси», «в реальности». Однажды он применяет подобное выражение к Духу (ν διαζοσ ποστσει θεωρουμνην) и к Логосу в смысле живого существования (Ε δ το ζν κεχρισται, οδ ν ποστσει πντως στν, см.: Oratio catechetica//PG 45. 13 C, 17 C), Вообще же выражения «ν ποστσει», «ν ποστσει δ» даже не в тринитарном плане являются более характерными именно для свт. Василия (см., напр.: Commentarius in Isaiam Prophetam. Cap. XIV//PG 30. 625 A). |
| « κοιντης τς φσεως», S. Basilius Caesariensis. Epistola XXXVIII. PG 32. 325 B, C, 329 D, 332 A, D, 333 A, 336 B, C. Отметим, что у свт. Василия словосочетания «общение природное», «общение по природе», «общность сущности» чаще употребляются в приложении к описанию внутри-троичной жизни, чем у свт. Григория Нисского . В свою очередь, Нисский святитель чаще употребляет термин «общение» для описания человеческого плана бытия (например, говорит об общении в скверне (τν μιασμτων κοιντητα, S. Gregorius Nyssenus. De Virginitate. PG 46. 381 D), в смерти (θαντου κοιντητος, In Ecclesiasten. Homilia V. PG 44. 685 D; также: PG 46. 317 А, PG 45. 45 A B). Касательно же троичного богословия, прибегая к терминам «κοιντης» или «κοιντητα», свт. Григорий, тем не менее, почти не использует их в непосредственном сочетании с термином «природа», но иногда – с терминами «сущность» (см., например: PG 45. 904 D – 905 A C, 380 A) и «общение по Божеству» (κοινωνοντας θετητος, Quod Νοn Sint Tres Dii, ad Ablabium. PG 45. 117 D). Также выражение Письма 38-го о лицах Троицы, что они существуют и различаются каждое «в ипостаси» своей (ντος ν ποστσει, Epistola XXXVIII. PG 32. 337 D, 336 B C) встречается именно у свт. Василия (ν δ μν ποστσει, Epistola CXXV. PG 32. 548 B, также: PG 32. 776 C, 789 В, PG 31. 597 C). Свт. Григорий Нисский чаще использует выражение – существование «по ипостаси» (κατ’ πστασιν). А «ν ποστσει» употребляет, как правило, в сочетании с «θεωρουμνων» (ν ποστσει θεωρουμνων, S. Gregorius Nyssenus. Contra Eunomium. Lib. XII. PG 45. 1001 C, также: PG 45. 852 B, 152 C) и использует как означающее – «созерцаемый в ипостаси», «в реальности». Однажды он применяет подобное выражение к Духу (ν διαζοσ ποστσει θεωρουμνην) и к Логосу в смысле живого существования (Ε δ το ζν κεχρισται, οδ ν ποστσει πντως στν, Oratio catechetica. PG 45. 17 C, 13 C). Вообще же выражения «ν ποστσει», «ν ποστσει δ» даже не в тринитарном плане являются более характерными именно для свт. Василия (например: Commentarius in Isaiam Prophetam. Cap. XIV. PG 30. 625 A). |
| Κανν το γου Νικολου, δ δ χος δ Ερμς καθμενος ν δξ, π θρνου Θετητος, ν νεφλ κοφ, λθεν ησος πρθεος, τ κηρτ Παρθν, κα δισωσε, τος κραυγζοντας· δξα Χριστ τ δυνμει σου. περδοξς σου βος, πανταχο σε περδοξον, θαυμασοις θεοις, κατακλεζμενον δειξεν, εραρχν ραιτης, πντων καχημα, τν τιμντων σε, χαρμονικος μελδμασιν. ψηλς π καθδρας, τν Θεν μκαρ νεσας, ταπεινοφροσνης, θεαις ξαστρπτων φαιδρτησιν, ς ν μεθξει γενσθαι μς ποησον, επροσδκτοις σου, Πτερ σοφ παρακλσεσι. Τος δκως γομνους, λυτρσω ες θνατον, ζλ θε Πτερ, εροπρεπς πυρακτομενος· δι βομεν· σατως ξελο μς, πειρασμν θανατοντων, δεινς τν δινοιαν. Ορανν περιπολεων, χαρμοσνως Νικλαε, ορτως Πτερ, πντων τν καλοντων σε πρεσο, πικουφζων τς νσους τν ψυχν μν, κα νψυξιν θεοπρεπς παρεχμενος. Θεοτοκον Στρατηγαι τν γγλων, καταπλττονται Πναγνε, νυμνολογοσαι, μγεθος τς θεας λοχεας σου, μεθ ν δυσπει Παρθνε, πντας σζεσθαι, τος ν πστει σε, ελικρινε μακαρζοντας. Κανν τν γων ποστλων, δ ε χος δ Ερμς Σ Κρι μου φς, ες τν κσμον λλυθας, φς γιον πιστρφον, κ ζοφδους γνοας, τος πστει νυμνοντς σε. μπλου τς ζως, ο κυπρζοντες βτρυες, πτισαν πντας ονον, νοητς εφροσνης, ο νδοξοι πστολοι. Πρς φς τν ντολν, το Θεο δηγσατε, πστολοι τος, ν σκτει, ψυχικς αθυμας, φρνως νυπρχοντας. Λυτρσασθε μς, ψυχικν παραπτσεων, κα κρσεως τς μελλοσης, κα φθορς κα κινδνων, πστολοι μακριοι. Θεοτοκον Σσν με Θες, ς φιλνθρωπος σσν με, δεσεσι τς φρστως, σ τεκοσης κα πντων, τν θεων ποστλων σου. Κανν το γου Νικολου, δ ε χος δ Ερμς σεβες οκ ψονται, τν δξαν σου, λλ μες σε Μονογενς, πατρικς παγασμα, δξης Θετητος, κ νυκτς ρθρζοντες, νυμνομν σε φιλνθρωπε. δυσας ς λιος, θανν Πτερ σοφ, κα ντειλας ες Χριστν, σελασφροις λμψεσι τν θαυμασων σου, καταυγζων πασαν, τν φλιον Νικλαε. ερ Νικλαε, πκουσον μν, ν μρ παγωγς, πειρασμν κα θλψεων, πσαν δυσχρειαν, κατευνζων χριτι, το ν σο οκοντος Πνεματος. Συντριβες τος πθεσι, το βου τν ψυχν, ες βοθειν σε καλ, ερ Νικλαε, σπεσον κα δδου μοι, τν τελεαν ασιν, δυσωπν τν περγαθον. Θεοτοκον Νοερος τος μμασι, Παρθνε σε ρν, σαας ναβο· δο μλλει τκτεσθαι, Κρης θεπαιδος, ησος Κριος, ες νθρπων ναγννησιν. |
| Κανν α», δ ζ», τς ορτς χος β» Ερμς «Νους εσεβες, καμν πυρς προσομιλσαντας, διασυρζον πνεμα δρσου, βλαβες διεφλαξε, κα θεου γγλου συγκατβασις• θεν ν φλογ δροσιζμενοι, εχαρστως νμελπον• περμνητε, τν Πατρων Κριος, κα Θες ελογητς ε». σπερ οραν, σν τρμ κα θαματι παρσταντο, ν ορδν α Δυνμεις τν γγλων σκοπομεναι, τοσατην Θεο τν συγκατβασιν, πως κρατν τν προν τν δτων πστασιν, ν τος δασι, σωματοφρος στηκεν, Θες τν Πατρων μν. Νεφλη ποτ, κα θλασσα θεου προεικνιζε, Βαπτσματος τ θαμα, ν ος πρν βαπτζεται, διεξοδικς τ Νομοθτ λας, θλασσα δ ν τπος δατος, κα νεφλη το Πνεματος, ος τελομενοι· Ελογητς ε κρζομεν, Θες τν Πατρων μν. παντες πιστο, ν τν τελεωσιν λβομεν, θεολογοντες σιγτως, σν γγλοις δοξσωμεν, Πατρα Υν κα Πνεμα γιον· τοτο γρ Τρις ποστσεσιν μοοσιος, ες δ Θες, κα ψλλομεν• τν Πατρων Κριος, κα Θες ελογητς ε. Κανν β», δ ζ», το γου Γρηγορου χος πλ. α» Ερμς « περυψομενος, τν πατρων Κριος, τν φλγα κατσβεσε, τος Παδας δρσισε, συμφνως μελδοντας· Θες ελογητς ε». ρωτι νομενος, τρισαυγος θετητος, τ φγγει Γρηγριε, τος πσιν ς σοπτρον, κστλβων παστρπτεις, το φωτς ντανακλσεις. Θησαυρν τος λγους σου, πατρικς κατλιπες, θν ψυχς κθαρσιν, κα γνσεως πλρωσιν, τος πστει μελδοσιν· Θες ελογητς ε. Πρτον νον κα ατιον, Πατρα κατγγειλας, Λγου μν Γενντορα, μο Προβολα τε, το Πνεματος Τριδα, μελδν· Ελογητς ε. Θεοτοκον Μαν μν πστασιν, ν δυσ τας φσεσι, Πανμωμε ττοκας, Θεν σωματομενον, πντες μελδομεν· Θες ελογητς ε. Κανν γ», δ ζ», το γου Δομετιανο χος α» Σ νοητν, Θεοτκε κμινον ψευδς, τος πιστος πεπλρωται, παγγελα προφανς· γρ θεος Δομετιανς, χριτος ξωται, λειν τ νοσματα, κα πελανειν δαιμνια, τν ανετν καταγγλλων Θεν κα περνδοξον. π τς γς, μεθ μν γενμενος, κα σαρκικς ναστραφες, μεταδδωκε τος ατ, κατακολουθσασι, κα τος γαπσασι, θαυματουργας χαρσματα, ανετς τν Πατρων, Θες κα περνδοξος. Τς δυσσεβος, καθελεν αρσεως, θεος Δομετιανς, το Σεβρου τς διδαχς, κα τν παρτρωτον, Πστιν τν ρθδοξον, θεοπρεπς πεσμανε, τν ανετν καταγγλλων, Θεν κα περνδοξον. Θεοτοκον Τς πατρικς, οκ πστη φσεως, θεος Λγος σαρκωθες, κ Παρθνου· κα γρ ατν, κριβς τετρηκε, μνουσαν μεωτον, ν τ σαρκοσθαι, κα δχεται, τν κ Πατρς μαρτυραν, Χριστς περνδοξος. |
| Немецкий исследователь первой половины XIX в. А. Дэне, сделавший значительный вклад в изучение философии александрийского иудаизма, считал ν полноценным именем, которое в перспективе дальнейшего развития данной традиции мысли «выражает познаваемое человеком в Боге – а именно, то, что Он есть, но без объяснения того, чтó Он есть» 657 . Это верно, если за основу истолкования имени взять учение Филона Иудея, который писал о Боге в связи с сотворением мира, «что Он один есть Сущий по существу ( ν ντως) и что Он сотворил мир и сотворил его единым... по единственности уподобив Себе» (Сотворен. 172) 658 . Филон эксплицирует признак «существования по существу», который, как будет видно, действительно содержится в библейском имени Бога, и противопоставляет его всякой множественности, на этом основании выдвигая важный для всего дальнейшего развития теологии тезис о единстве и единственности мира 659 . В другом трактате философ определяет Бога как «Сущее» (τ ν) и подчеркивает, что Сущее не имеет «лица», поскольку оно находится повсюду: так начинается толкование слов «И пошел Каин от лица Господня» ( Быт 4:16 ). Сущее, по Филону, ни в чем не нуждается и не имеет никаких отдельных частей или органов (Потомств. I. 1:4). Отсюда делается вывод: «Бог, в отношении того, как Он существует, непостижим для всех» (Там же. V. 15) 660 . Септуагинта является источником этих размышлений Филона, однако не случайно в ней отдано предпочтение имени ν перед понятием τ ν, которое Филон использует значительно чаще первого. «Сущий» становится здесь именем по той самой причине, по которой александрийский философ избегает его употребления: из-за своей аномальности для греческого языка, где причастие ν, как правило, требует определения: «будучи» или «бывши» – кем, чем? Если аналогичная форма среднего рода τ ν была превращена в философское понятие в классический период 661 , то явно указывающей на Божественное лицо, а не на сущность форме мужского рода предстояло стать понятием богословским: и самое существенное, что вносит Септуагинта в историю европейской мысли о Боге, заключается именно в том, что существовать в качестве чистого субъекта, ν, – это и значит существовать вообще, преимущественно перед всяким иным существованием. |
| Κανν α», δ ζ», το δελφοθου χος δ " ν τ καμν ς ν καμν τ περ πυρσευμενος, Θεου παρουσ Πνεματος μυστικς, κωβος βησεν· Ελογημνος ε, ν τ να τς δξης σου Κριε. Η κ το ψους, πνο βιαα τν κωβον, γλσσ πυριμρφ φθγγεσθαι το Θεο, μεγαλεα παρεσκεασεν· Ελογημνος ε, ν τ να τς δξης σου Κριε. Τς θεωρας, τς πρακτικς σ κτιθμενος, δλτον κ πυξδος σπερ πνευματικς, τος νθρπους βελτωσας· Ελογημνος ε, Θες μου κραυγζων κα Κριος. Θεοτοκον ναπλσας, κσμον ν μτρ σου Θενυμφε, θεας λειτουργας δεκνυσι τελεστν, τν κωβον κραυγζοντα· Ελογημνη σ, ν γυναιξν πρχεις πανμωμε. Κανν α», δ η», το δελφοθου χος δ " Χερας κπετσας Δανιλ Χερας κπετσας κραταις, τος ποστλους σου Στερ ελγησας, πανερχμενος Δσποτα, πρς τν ναρχον Πατρα σου, κα παρεσκεασας ατος μτ» εφροσνης βον· Ελογετε, πντα τ ργα Κυρου τν Κριον. σπερ πηγγελω ψευδς, τος, ποστλοις σου Πνεμα πστειλας, τοτου, κωβος Δσποτα, τ λαμπρτητι λαμπμενος, τν οκουμνην στραπας, καταγλαζει φαιδρς, κα κραυγζει· Πντα τ ργα μνετε τν Κριον. Σοφαν κωβε σοφ, τν νυπστατον σχες διδσκαλον, μυσταγωγοσν σε ρρητα, κα νκφραστα μυστρια, κα πρς εσβειαν λαος, μλπων διγειρας· Ελογετε, πντα τ ργα Κυρου τν Κριον. Θεοτοκον ρος κφανθεσαν νοητν, Παρθνε χραντε, Προφτης βλπει σε· κ σο πρτιμος λθος γρ, κτμηθες περιεσσατο, τν οκουμνην ληθς, νθως ψλλουσαν· Ελογετε, πντα τ ργα Κυρου τν Κριον. Ερμς «Χερας κπετσας Δανιλ, λεντων χσματα, ν λκκ φραξε, πυρς δ δναμιν σβεσαν, ρετν περιζωσμενοι, ο εσεβεας ραστα, Παδες κραυγζοντες· Ελογετε, πντα τ ργα Κυρου τν Κριον». Κανν α», δ θ», το δελφοθου χος δ " Λθος χειρτμητος ρους Δετε τν πρωτθρονον πντες, τς κκλησας τν φωστρα, ερος κωβον μνοις, ς ερρχην κα θεον κρυκα, τν φερωνμως Δκαιον, νομασθντα μεγαλνωμεν. Θεας κοινωνν ς φανντα, τελευττου βασιλεας, κα Θεο κληρωθντα δελφν, κα πολιτεαν παληθεουσαν, προσηγορ δεξαντα, σ μεγαλνομεν κωβε. Θρν παριστμενος Μκαρ, στεφανηφρος τς Τριδος, πστει τος τιμντς σε πθ, τν κηρτων κατατρυφσαι γερν, ρχιερε κωβε, τν σν Δεσπτην καθικτευε. Θεοτοκον Σ τν κ Παρθνου τεχθντα, πειρογμως Θεοφντορ, τας μυσταγωγαις σου σαφς Θεν, διδσκεις σεσαρκωμνον Λγον, ες ν περ κα πιστεοντες, νν παξως μεγαλνομεν. Ερμς «Λθος χειρτμητος ρους, ξ λαξετου σου Παρθνε, κρογωνιαος τμθη, Χριστς συνψας τς διεστσας φσεις· δι παγαλλμενοι, σ Θεοτκε μεγαλνομεν». |
| 4. Ατ εναι, πιστεω, μ λθεια κα πραγματικτης, Μακαριτατε κα γιοι Πατρες κα συνεπσκοποι δελφο. Μακ. ρχιεπισκπος Τιρννων κα πσης λβανας κ.ναστσιος, διερμηνεων τν πφασιν τς περ ατν ερς Συνδου, ες τ π 14ης ανουαρου 2019 ρχιεπισκοπικν του Γρμμα πρς τν Α.Θ.Π. τν Οκουμενικν Πατριρχην κ. Βαρθολομαον, διεκτραγδε τ δρμα τς Οκρανικς κκλησας κα στιγματζει τν ξ κοινωντων, καθρημνων, χειροτοντων - κα δ το ς «Προκαθημνου τς Ατοκεφλου Οκρανικς κκλησας» φερομνου κ.πιφανου -κα σχισματικν συγκροτηθεσαν «Ατοκφαλον κκλησαν», παραγκωνισθεσης τς κεσε κανονικς Οκρανικς κκλησας π τν Μητροπολτην Κιβου κ.νοφριον. Θεωρεται, λοιπν, σοφιστικ κα χι σοφ θερησις το λλογ. κ.Καθηγητο, φο παραθεωρε παντα τ ς νω, τ ποα προδλως προσκροουν ες τος Θεους κα ερος Καννας τς γας μας κκλησας, τ Κανονικν Δκαιον Ατς κα τν ν Ατ εροκανονικν τξιν, κα 5. Σεπτ μν εραρχα κατ τατα δν θ σταζε, προφανς, τν προσοχν Ατς ες τν δυναττητα κα τ δικαωμα το Οκουμενικο Πατριαρχεου ν χορηγ τν Ατοκεφαλαν ες παρχας – Κρτη το Οκουμενικο Θρνου, λλ ες τ ν κκλησιαστικ κοινωνα τς λλαδικς μν κκλησας κωλεται μ κ τς οτω πως δοθεσης Ατοκεφαλας ες σχισματικος, ναθεματισμνους, καθρημνους κα χειροτοντους «πισκπους» κα λοιπος «Κληρικος» κα συνεπς, ν μες, Μακ. Προκαθμενος ατς ερουργοντες ς Πρωθιερρχης κα ρχιεπσκοπος θηνν κα πσης λλδος δνασθε κ τν ερν Καννων ν μνημονεητε ες τν Μεγλην Εσοδον κα τ Δπτυχα κα τ βασικτερον ν συλλειτουργτε μετ το «νου Προκαθημνου» κ.πιφανου. Ατ εναι τ οσιδες θμα κα τ ζητομενον. Κα ατ δν δικαιοται πλς, λλ’ εναι ποχρεωμνη ν τ κρν ρμοδως κα παραιττως μ εροκανονικ κριτρια ερ Σνοδος τς εραρχας μας. πομνως ερ μν Σνοδος τς εραρχας, αρομνη ες τ ψος τν περιστσεων, θ δει, συνερχομνη νευ πιβραδνσεως τινος, ν επ ς ες νθρωπος, μετ το προσκοντος σεβασμο, λλ κα το πιβεβλημνου ασθματος εθνης ναντι Θεο κα νθρπων, τ «οκ ξεστι παραβανειν τος ερος Καννας κα παραθεωρεν τν κανονικν τξιν τς κκλησας». Ες τοιατα κρσιμα κα κατεπεγοντα θματα ταπεινς φρον τι δν χρειζεται π’ ριστον ναμον κα τρησις το κκλησιαστικο πρωτοκλλου. λλωστε εναι γνωστν τι τ βλμματα τν λοιπν Ατοκεφλων κατ τπους ρθοδξων κκλησιν εναι στραμμνα ες τν λληνορθδοξον Πατρδα μας κα τν λλαδικν μας κκλησαν, παρ’ ς τν πιβεβλημνην κνησιν κα πρωτοβουλαν ναμνουν. |
| Σχετικ με την προοπτικ της Συνδου υπ τις συνθκες που διαμορφθηκαν δλωσε: «Κατ πσαν πιθαντητα η Σνοδος της Κρτης θα πραγματοποιηθε, αν δεν κρνουν αλλις σοι προσλθαν στην Κρτη και συμμετεχαν στη σναξη Προκαθημνων. Πρπει να λβουν απφαση τι μλλει γενσθαι. Απ την ποψ μας η διεξαγωγ αυτς της Συνδου εγκυμονε ορισμνο κνδυνο για την εκκλησιαστικ εντητα». Τνισε επσης τι ταν εντελς αναπφευκτη η απφαση της Ιερς Συνδου της Ρωσικς Εκκλησας να υποστηριχθε η πρταση ορισμνων Εκκλησιν περ αναβολς της ημερομηνας της σγκλησης της Συνδου και σε περπτωση απρριψης αυτς πρτασης να κριθε αδνατη η συμμετοχ αντιπροσωπεας της Ρωσικς Εκκλησας στην εν λγω Σνοδο. «Η Ιερ Σνοδος δε θα μποροσε να κρνει αλλις, επειδ η Αρχιερατικ Σνοδος, που συγκλθηκε λγες μρες μετ την επιστροφ της ρωσικς αντιπροσωπεας απ τη σναξη Προκαθημνων στο Σαμπεζ, αποφσισε τι ανμεσα στις απαρατητες προποθσεις της σγκλησης της Πανορθδοξης Συνδου συγκαταλγεται η ελεθερη συμμετοχ των αντιπροσωπειν λων των κοινς αναγνωρισμνων αυτοκφαλων Ορθδοξων Εκκλησιν», δλωσε ο αντιπρεδρος του Τμματος Εξωτερικν Εκκλησιαστικν Σχσεων και τνισε: «Ωστσο δεν χνουμε την ελπδα τι η Αγα και Μεγλη Σνοδος θα πραγματοποιηθε». Αυτ η ελπδα, συνχισε ο ιερωμνος, εκφρστηκε στο μνυμα, που απστειλε ο Αγιτατος Πατριρχης Μσχας και πασν των Ρωσιν Κριλλος προς τους Προκαθημνους των Εκκλησιν, που συνλθαν στην Κρτη, καθς και σε λους τους συμμετχοντες στην εκε συνντηση. Ο Αγιτατος Πατριρχης χαιρτισε τους συγκεντρωθντες εκ μρους της Ρωσικς Ορθδοξης Εκκλησας και τους κλεσε να μην εμπσουν σε σγχυση επειδ οι στσεις των Αδελφν Εκκλησιν περ της σγκλησης της Αγας και Μεγλης Συνδου διστανται: «…Κατ τ λγιον το ποστλου Παλου «δε γρ κα αρσεις ν μν εναι, να κα ο δκιμοι φανερο γνωνται ν μν» (Α’ Κορ. 11.19). Κατ τς μρας προπαρασκευς τς Συνδου α διχογνωμαι αται διεπιστθησαν σαφς, ν τοτοις δν πρπει ν φνωμεν τατας ν ποδυναμνουν τν θεοκλευστον ντητα, προκειμνου ν καταλξουν ες διεκκλησιαστικν διαφορν, ν διασπερουν διχασμν κα ν προκαλον νασττωσιν ες τος κλπους μν. Παραμνομεν μα ρθδοξος οκογνεια κα πντες χομεν κοινν εθνην δι τν γαν ρθοδοξαν…» |
| – «λλ κατορθσατ φησι σνεσιν, τν γςι κα πνοις πνευματικος κατορθουμνην ν γνσει»; – «Но, говорить, приобретайте разумение, подвигами и трудами духовными усовершаемое въ ведении». Свт. Филофей здесь говорит не о разумении, а о свойстве смысленности (σνεσιν). И его нужно не приобретать, а выправлять, или дословно выпрямлять (κατορθσατ) борьбой со страстями (γςι) и подвигами добродетелей (πνοι), чтобы смысленность становилась знанием (γνσει). Перевод «ведение» в данном случае подходит, т.к. речь о знании божественном. В начале с. 77 содержится подобный смысл, и перевод дан более точный. В конце §27 на с. 92 слово «σνεσις» переведено снова как разумение. Вопрос корректности перевода терминов, указанных свт. Филофеем, требует дополнительного изучения. 323 Филофей (Коккин), свт. Три речи… С. 77. В синодальном переводе несколько иначе: «Поучающий кощунника наживет себе бесславие, и обличающий нечестивого – пятно себе. Не обличай кощунника, чтобы он не возненавидел тебя; обличай мудрого, и он возлюбит тебя; дай наставление мудрому, и он будет еще мудрее; научи правдивого, и он приумножит знание». Подчеркнутой фразы здесь нет. В начале с. 85 в источнике перевод еп. Арсения совпадает с синодальным относительно последних фраз. 330 «Σοφα… κοιν τς μοουσου κα διαιρτου Τριος , τς μις φημι κα παντοδυνμου κα συγχτου Θετητος, στιν νργεια , ν γ ΙΙνεματι διδομνη τος ξοις, τ ν φημι τς Τριδος Θε, τ συνδημιουργ μν κα συμπληρωτικ τς πρτης το κσμου κτσεως» (Там же. С. 103). 331 «… διδομνη χρις κα δωρε ν Τριδι δδοται παρ Πατρς δ Υο ν Πνεματι γ» (Там же. С. 105). 333 «Ипостасный и неизменный Образ Отца… и Премудрость … живое и действенное Слово… Сын Божий единосущный и Бог… во всем беспредельный и неописуемый , совершенно необъемлемый ничем по естеству Божескому, напоследок по преизбытку человеколюбия благоволивший соделаться человеком для спасения Им же созданного прежде человека, построил Себе дом вещественный и одушевленный, то есть храм свой телесный , из непорочных кровей и плоти всесвятой Девы Богородицы, по благоволению Отца Своего и при содействии Всесвятаго Духа, один из двух… двойствен по природе, единичен по ипостаси»; « ενυπστατος κα παρλλακτος το Πατρς εκν κα σοφα , ζν τε κα νεργς Λγος κα Υς μοοσιος το Θεο κα Θες, πειρος κα περγραπτος ν τ παντ , κα χωρητς ομενον οδαμο τ παρπαν δι τν τς Οετητος φσιν, νθρωπος στερον εδοκσας γενσθαι φιλανθρωπας περβολ δι τ σσαι τν π» ατο δημιουργηθντα πρτερον νθρωπον, κοδμησεν αυτ οκον λικν τε κα μψυχον, τν το δου φημ σματος ναν , κ τν χρντων αμτων κα τς σαρκς τς παναγας Παρθνου κα Θεοτκου, εδοκ το δου Πατρς κα συνεργ το παναγου Πνεματος, ε κ δω προελθν, τλειος ατς ν θετητι, κα τλειος ν νθρωπτητι, διττς τν φσιν, μοναδικς τν πστασιν». (Там же. С. 110–111). |
| 63 In honorem solemnitatis, quae id temroris agebatur, Infiuita de aliis coenobiis monachorum turba confluxerat. Nam prioris abbatis… anniuersaria deposition solemniter celebrabatur. Collat XIX. (Migne. Patr. T. 49, ser. lat; p. 1126). Феодор Студит в письме de cura insepultorum (Mign. T. 99 p. 953) говорит, что временем общего поминовения умерших было начало индикта и период пятидесятницы, а обстановку поминок представляет в таких чертах: πιτελεν μας κοινν τα μνημσυνα… ποιοντων μν ν ταυτ κ τς συνεισφορς κα γπην παρακλσεως σωματικς. μ μν τοι ξω τν νενομισμνων τς αταρκεας ρων ς πολυοινα πολυφαγα ξορχεσθαι μς τ πιτελυμενα μνημσυνα… и т. д. 65 στον δε τι ς τς ν… καννας νεκρωσμους ν τος σββασι ψλλομεν κα ν λλη δ μρα, ε τχοι μνημσυνον δελφο ψλλομεν. (Migne T. 99 p. 1708). Согласно с этим текстом следует исправить и перевод той же статьи в уставе Афанасия: «ни в субботу не поем мертвенных канонов». (Заметки покл. 203). π τς β το Θομ ρχμεθα μνημονυειν τν κεκοιμημνων δελφν. (Catech. chron. Mign. 99 p. 1700). 66 ν μν τ σπρα τς παρασκευς κινης τς βδομδος καϑ ν φθσοι τ μνημσυνον παννυχς επιτελεσθσεται.(Mign. T. 127. p.1089). 67 Молитва над умершим младенцем погребальная до двенадцати месяцев. Сия молитва глаголется: храняй младенцы… аще ли двою годов умрет отроча, то уже в ризах служба свершена. (Опис. рукк. Тр. Лавры II. стр. 8). 68 Служ. с. б. 358–615, требн. 378–898. Здесь обряд этот называется последованием провожению (προδος?) над младенцем умершим и приписывается митр. Киприану. cf. Троиц. Лав. Библ. 226, 227. Библ. М. Д. Акад. 183 гл. 77. О составе последований по рук. 358, см. Опис. с. б. III. 74–75. 69 В епитимийных правилах Иоанна постника (по изданию Морина: antiqui poenitentiales p. 115): φελει ξομολογσιν δχμενος τινς ν κκλησα λλ τνι κρυπτ τπω προσιναι. У Семеона Солунского: ν τπω δ σεμν τε κα ερ κα διαζντως κα αθορβως χρ τν δεχμενον τν ξομολογσιν καθσθαι. (Patr. T. 155 p.481). В славянских рукописных требниках: «Емь поп за руку и ведет его в церковь или на место безмолвно… Аще ли несть церкви, то на чисте месте… Аще ли несть церкви, то в храмине чисте наедине, или прилучится кроме храмины на месте некоем также наедине… Потом седе распрошает…» Кроме непосредственного знакомства с греческими списками постникова труда и с требниками славянскими, Киприан пользовался извлечениями из них у Никона Черногорца. Подробное изложение вопросов относительно разных грехов, см. в греческом издании чина покаяния, у Морина, а намек на известность их у нас на Руси, в XIII в., находится в правиле Владимирского собора относительно исповеди ставленников. |
|
|
