| Wisdom matches not only the prologue but other images of Jesus in the Gospe1. 3070 One pre-Christian work implies that Wisdom descended from heaven ( Bar 3:29–30 ). 3071 Wisdom is a special object of God " s love (αγπη, Wis 8:3), and sits by his throne (Wis 9:4; cf. Rev 3:21; 5:6). Wisdom " s descent from heaven and return 3072 provide a basic plot-line for not only the prologue but the Gospel (see fuller comment on 3:13). 3073 John was hardly the first Christian writer to develop a Wisdom Christology. 3074 Paul clearly does the same, for example, in 1Cor 1:24,30; 8:6 ; 2Cor 4:4 ; Col 1:15, 3075 some of these instances very likely representing pre-Pauline tradition. 3076 As early as his letter-essay " s proem, the writer of Hebrews likewise evidences «a Logos Christology in all but the name.» 3077 In the early twentieth century Rendel Harris pointed out that the first generation of Christians regarded Jesus as Wisdom, and this idea may have been in Jesus» mind as well, 3078 as others have argued in greater detai1. 3079 This identification also appears in later Christian texts. 3080 Wisdom could be identified with the Word; she came from Gods mouth ( Sir 24:3 ; cf. Wis 9:1–2). It is possible that John prefers Logos to Sophia for the same reason that Philo did: 3081 a masculine noun was more suitable (especially in the case of the Word incarnate in a male). But it is more likely that John prefers Logos because «Word» had broader OT connotations more apt to conjure up the image of Tor ah without excluding the common nuances his readers would have associated with Wisdom. It is Torah that John needs to make his point (1:17). 4. The Role of Torah in Judaism Jewish people studied Torah not only to learn how to live, but as an act of devotion toward God; 3110 its prescriptions were no more viewed as a burden than our modern traffic codes are for us. 3111 Although Torah could be said to consist of commandments, 3112 its sense with the sense of the law. 3113 The Essenes certainly regarded their laws as equivalent to Scripture. 3114 |
| When Jesus connects obedience with love, biblically literate Jewish hearers would immediately think of the associations between obeying God " s commandments and loving God (Exod 20:6; Deut 5:10; 7:9; 10:12; 11:1, 13, 22; 19:9; 30:16 ; Neh 1:5; Dan 9:4 ; Sir 2:15 ; 4Q176 frg. 16, line 4). Some might also recall wisdom tradition: love (αγπη) is the keeping (τρησις) of Wisdom " s laws (νμων; Wis 6:18). 8736 Jesus speaks of «having» and «keeping» the commandments. Jewish teachers debated whether knowing or doing Torah took precedence, but all agreed that both were necessary (see comment on 7:17). Given the abundance of ancient literature, it is not difficult to find other examples of selective revelation (14:21; cf. Acts 10:41). Thus, for example, Odysseus and the dogs witnessed Athene, but Telemachus could not (Homer Od. 16.159–163); perhaps more relevant, Apollo appears only to the good (who must also be great, not lowly; Callimachus Hymns 2 [to Apollo], 9–10); likewise, on his peoplés behalf, God reveals his glory to all except his people (3Macc 6:18). Some teachers also warned that their most special teachings were only for a select group, like initiates in the Mysteries. 8737 Nevertheless, Jesus» selective revelation (14:21) has roots in the historical Jesus tradition (e.g., Acts 10:41; cf. Mark 8:11–12 ; Matt 16:1, 21). The world is skeptical because Jesus does not manifest himself or his Father to the world (7:4) but only to his own (17:6); this takes the idea of a messianic or kingdom secret to a new (and more chronologically extended) leve1. But on the theological level, Jesus» selective revelation especially conforms to his identity in this Gospel; Wisdom was not manifest (φανερ) to the masses (Wis 6:22); likewise, in wisdom tradition, God becomes manifest (εμφανζεται) to those who do not disbelieve in her (Wis 1:2). 8738 Another allusion might have impressed itself more quickly on John " s first audience, however; as 14echoed Moses» request to be shown the Father, so might Judas " s desire to understand how only the disciples would receive the revelation in 14:22. 8739 |
| 10701 Stibbe, «Return,» employing actantial analysis. 10702 Cf. Kallarangatt, «Mission.» 10703 Some taught that God commissioned Torah teachers to offer Torah freely as he did (b. Bek. 29a; Derek Eres 2.4; Dalman, Jesus-feshua, 226; Lachs, Commentary, 180; cf. m. " Abot 1:3; Sipre Deut. 48.2.7; p. Ned. 4:4); in secular contexts, see, e.g., Xenophon Cyr. 8.3.3 (royal gifts). 10704 Cf. Westcott, John, 294. On the usual punctiliar force of aorist imperatives, see Blass, Debrunner, and Funk, Grammar, 172–73, §§335–337. 10705 See Hawthorne, Presence, 236. 10706 See Keener, Spirit, 8–13. 10707 Haenchen, John, 2:211; Sanders, John, 433; Dunn, «Spirit,» 703; Ellis, Genius, 293; Wojciechowski, «Don» (though reading too much from the Targumim, which is then used to connect John 20 with Pentecost); ÓDay, «John,» 846; du Rand, «Ellips.» 10708 Cook, «Exegesis,» 8; Meier, « John 20:19–23 .» On the Spirit and creation, some suggest also Wis 1:7; 12:1. Stauffer, «εμφυσω,» 536–37, notes the association of the Spirit and creation in Ps 104 10709 Turner, Spirit, 90–92, who also notes (p. 92) that Wis 15and Philo on Gen 2show God breathing his own Spirit at the creative event of Gen 2:7 , suggesting new creation here (3:3, 5). 10710 Also Philo Creation 139. The Spirit of God creates or builds creatures in Jdt 16:14; cf. God " s gift of truth by God " s breath (Odes So1. 18:15), etc. Witherington, Wisdom, 343, helpfully compares Jesus with Wisdom here (Wis 7:22–23). 10711 Derrett, «Blow,» suggests an allusion to the Asian custom of catching the dying person " s last breath (attested at times in India and farther east). One might add Roman examples (see Quintilian pref.12; Virgil Aen. 4.684–685; Ovid Metam. 7.861; comment on 19:30), but Jesus is clearly not dying here and the biblical allusion would be far more obvious, especially in view of the rest of the Gospel (cf. 3:8). 10712 Perhaps the writer wanted to avoid the impression that Joseph could have kissed her for less sacred reasons at this point? The breath of life in magical papyri (PGM 12.237, in Grant, Religions, 46) may be influenced by Jewish sources or common ancient Near Eastern roots; cf. Orphic Hymns 30.8. Greek deities could breathe strength into wounded heroes (Homer I1. 15.60–μπνεσησι; 19.159–πνεση). |
| Τονζουμε τη θλιβερ διαπστωση του αγου τι οι ακροατς του δεν ξευραν την αγπη. Τους παρακινοσε γι’ αυτ να ιδρσουν σχολεα, στε σ’ αυτ να διδαχθον για τον Θε, Ο Οποος εναι αγπη (Α Ιωννου Δ 16). Τ σχση χουν τα λγια της διδαχς με το πρτυπο του σχολεου των «διαφωτιστν»; Αυτο φανεται τι προβλλουν την αξα της γνσης υπρ την αγπη. Παρλληλα ψεδονται συκοφαντντας την Εκκλησα ως εχθρ της φυσικς γνσης, της μνης για την οποα δθεν ενδιαφρονται, εν ασυστλως προπαγανδζουν δια του «διαφωτιστικο» σχολεου τον υλισμ (αθεα), την ιδεολογα τους δηλαδ. Το σχολεο της εποχς μας εξπεσε στην σχατη κατντια, καθς δεν διδσκει την αρετ. Απ γνωσικεντρικ κατολσθησε σε κρως χρησιμοθηρικ, στο οποο οι μαθητς δεν αμιλλνται κατ τα πρτυπα των προγνων μας, αλλ γυμνζονται, προκειμνου να εξοικειωθον με την κρως ανταγωνιστικ και βρβαρη κοινωνα, στην οποα κυριαρχον τα ιδεολογματ των αστν, πρτων οπαδν του «διαφωτισμο», πο επικουρονται απ αρκετος μαρξιστς, υποτιθμενους κοινωνικοπολιτικος τους αντιπλους, και ενδοτικος θρησκευτικος ηγτες, οι οποοι τηρον επτασφργιστες τις επικνδυνες για το σστημα διδαχς του Ευαγγελου. Οι «διαφωτιστς» χουν σε μεγαλτερη εκτμηση τον Ευγνιο Βολγαρη απ’ τι τον γιο Κοσμ. Ο πρτος υπρξε δσκαλος του δευτρου για διστημα στην Αθωνιδα σχολ. ταν σπουδασμνος στη Δση πολξερος και εισηγητς της διδασκαλας των θετικν επιστημν στους μαθητς των σχολεων του σκλαβωμνου Γνους. Αυτς και αρκετο λλοι δσκαλοι του Γνους συνγραψαν μετφρασαν βιβλα θετικν επιστημν και εκτπωσαν αυτ. Αγνοον οι «διαφωτιστς» λους αυτος, που υπρξαν σε σημαντικ αριθμ και κληρικο , ταν σπεδουν να καταγγελουν κποιους πατριρχες που εκφρστηκαν κατ του «διαφωτισμο». Στην ουσα δεν καταγγλλουν μνον αυτος ως εχθρος της γνσης, αλλ την Εκκλησα! Αποκρπτουν την ανλυση των κιντρων. Προσποιονται πως δεν αντιλαμβνονται την ανησυχα τους και την αγωνα τους ακμη για τη διασπορ της αθεας με πρσχημα την προσφορ επιστημονικς γνσης! Αλλ ο υλισμς δεν εναι επιστημονικ γνση εναι αντθεη φιλοσοφα! Το διαπστωσε αυτ κπως καθυστερημνα και ο Ευγνιος Βολγαρης, γι’ αυτ και δχεται τα πυρ των «διαφωτιστν», επειδ υποχρησε απ τις αρχικς του θσεις σε συντηρητικτερες. Αλλ ο Βολγαρης και λοι οι λλοι δσκαλοι του Γνους δεν εχαν λγους να ασπαστον τον υλισμ, πως πραξαν πολλο διανοομενοι στη Δση, λαβντες ως αφορμ τις αθλιτητες των εκπροσπων του δυτικο χριστιανισμο. Μετρασε με την προδο του χρνου τον αρχικ ενθουσιασμ του βλποντας πο στοχεουν οι πρωτοπροι του «διαφωτισμο». Υπρξε αρκετ ευφυς, πως δχονται και οι «διαφωτιστς», στε να μην παξει τον χαρο ρλο του «νεροκουβαλητ» ς το τλος του βου του. |
| Ο Χριστιανισμς εξυψνει την οικογνεια στα ψη της θεανθρπινης επικοινωνας. Βλπει την οικογνεια ως μια μικρ Εκκλησα. πως η εκκλησα εναι μια κοινωνα των πιστν, ενωμνων με την αγπη προς τον Χριστ, τσι και η οικογνεια εναι μια κοιντητα του ντρα, της γυνακας και των παιδιν τους, ενωμνων μεταξ τους με αμοιβαα αγπη, την αφοσωση, τη θυσα και την ευθνη. Ο σζυγος στην οικογνεια, εναι πως ο Χριστς στην Εκκλησα –αγαθς, προς αλλ την δια στιγμ, απαιτητικς ποιμνας. Το Ισλμ, επσης, φερε στη ζω των λαν μια να εικνα της οικογνειας,στερενοντας στις γενις το σεβασμ προς τις οικογενιακς αξες. Το Ισλαμικ δγμα προσφερε μια σημαντικ θση στην οικογνεια στον ντρα και στη γυνακα, προσδιρισε τη μορφ των οικογενειακν σχσεων, τις υποχρεσεις των συζγων μεταξ τους, καθς και στα παιδι τους και τις ευθνες των παιδιν, με τη σειρ τους, στους γονες τους. τσι, καταλγουμε στο συμπρασμα τι ακριβς η θρησκεα ανεβζει το γμο και τις οικογενιακς σχσεις απ τη αδρ- σαρκικ κοινωνικ πραγματιστικ δισταση στην πνευματικ και λατρευτικ σφαρα. Καμα ανθρπινη ιδεολογα, φιλοσοφικ ιδα κοινωνικ θεωρα δεν μπρεσε να δσει στο θεσμ του γμου και της οικογνειας τσα σα πρτεινε η θρησκεα που συνδει τον νθρωπο με τον Δημιουργ. Οι πιστο δεν χρειζονται να αποδεξουν ο νας στον λλο τη θεκ προλευση του γμου και την παρουσα του θεκο σπινθρα στις οικογενειακς αξες οι οποες εναι συγγενικς με τα υψηλτερα ηθικ ιδανικ. Η κρια μχη διεξγεται σμερα στο εππεδο σγκρουσης της κοσμικς και της θρησκευτικς κοσμοθεωρας. Ο σγχρονος κσμος χνει γργορα τη θρησκευτικ παρδοση,το στριγμα στη μακραωνη θρησκευτικ εμπειρα των προηγομενων γενεν, συμπεριλαμβανομνου του γμου και της οικογνειας. Απ το λεξιλογικ κκλο εξαφανζονται σταδιακ ττοιες λξεις πως η αγντητα, η καθαρτητα, οι σζυγοι και η συζυγικ αγπη. Η θση τους παρνουν οι ιατρικο ροι: το gender εξρτημα, ο σεξουαλικς συνεταιρισμς, σεξουαλικς προσανατολισμς. Ακμη και τους συζγους σμερα συχν ονομζουν ως εταρους στο γμο. Προ των οφθαλμν εναι η διαδικασα του βιολογισμο,της κυριαρχας της ανατομικς αρχς που αρχικ εχε τη θση του το πνευματικ. Βρισκμαστε μπροστ σε μια παγκσμια κρση της οικογνειας και των οικογενειακν σχσεων. |
| Ζωνταν παρδειγμα των παραπνω εναι ο σιος Ιωννης, ο οποος ανατρφηκε απ τους γονες του με πθο για την αγπη του Θεο και την Εκκλησα και ταν τον πιασαν αιχμλωτο, οδηγθηκε στην σκλαβι και την απιστα, αλλ εν μεινε δολος, δεν διανοθηκε να χωριστε απ την αγπη του Χριστο, στω κι αν βασανστηκε γι’ αυτ. Κι εν ζησε και πθανε ως δολος, ζοσε μσα στην ελευθερα ντας συνεχς ενωμνος με τον Χριστ, μνοντας αφοσιωμνος στην αγπη Του, προσευχμενος συνεχς και κοινωνντας κθε εβδομδα. Αν νομζουμε τι η ζω του οσου Ιωννου ταν ζω ενς τλειου χριστιανο, που εμες δεν μπορομε να εφαρμσουμε, πρπει να γνωρζουμε τι δεν ταν κατορθματα, αλλ πνευματικ γυμνσματα, στα οποα λοι μπορομε να ασκομαστε για να κερδσουμε κατ χριν την τελειτητα. Την Κυριακ το πρω, τελσθηκαν ο ρθρος, η Αρχιερατικ χοροστασα και η Θεα Λειτουργα, στην οποα προεξρχε ο Σεβασμιτατος και κρυξε τον θεο λγο ο Πρωτοσγκελλος της Ιερς Μητροπλεως Αρχιμ. Νικδημος Ευσταθου αναφερθες στο περιεχμενο της διατεταγμνης ευαγγελικς περικοπς (Λουκν στ, 31-36), την οποα ακολοθες ερμνευσε. Μετ την συμμετοχ πολλν πιστν στο Κοιν Ποτριο και πριν την απλυση της Θεας Λειτουργας, ο Σεβασμιτατος γιος Χαλκδος ευχαρστησε τους συλλειτουργος του, τον Αρχιγραμματα της Ιερς Συνδου Αρχιμ. Φιλθεο Θεοχρη, τους εκ του Πατριαρχου Βουλγαρας παρεπιδμους Κληρικος με επικεφαλς τον Αρχιμ. Βασλειο-Πρωτοσγκελλο του Μακαριωττου Πατριρχου Βουλγαρας κ. Νεοφτου τον Αρχιμ. Νικδημου Ευσταθου-Πρωτοσγκελλο της Ι. Μητροπλεως και Αντιπρεδρο του Ιερο Προσκυνματος, τον οποο συνεχρη για το μεστ νοημτων κρυγμ του, τον Γενικ Αρχιερατικ Επτροπο Αρχιμ. Νικηφρο Ευσταθου, τον Πρωτοπρεσβ. Ιωννη Μρκου Αρχιερατικ Επτροπο Κηρως, τους Ιερες του Προσκυνματος και λους τους, εγγς μακρν, προσελθντες Κληρικος. Επσης, με ευγνωμοσνη μνημνευσε ονομαστικ τους κττορες και τους κοπιντες στο Ιερ Προσκνημα, οι οποοι εναι οι εργτες και συνεχιστς της λειτουργικς ζως και προσφορς του Ευαγος Ιδρματος του Οσου Ιωννου του Ρσσου. Μλιστα, ο διος ο Μητροπολτης, με κδηλη συγκνηση, ανγνωσε σε λο το εκκλησασμα το χρονικ των Εγκαινων, πως το συνταξε ο τελσας αυτ μακαριστς Μητροπολτης Νικλαος Σελντης: |
| 4165 Not exalted (as for Moses in Tg. Ps.-J. to Deut 9:19 ). John translates both «Rabbi» and «Rabboni» on their first appearances in the Gospel, but it may be noteworthy that these also constitute the first and last appearances of the «Rabb-» title, which occurs nine times in the Gospel, always for Jesus or (once, 3:26) for John. Tilborg, Ephesus, 99–100, provides information on the office of «teacher» in Ephesus, but it would have been widespread. 4167 Some purist stylists objected to including foreign words in their works; see, e.g., [Virgil] Cata1. 7. 4170 Jewish texts especially speak of «following after» God (rather than onés own desires); see Helfmeyer, «Gott.» 4171 See, e.g., Wis 1:1; Jub. 1:15; 21:2; Matt 6:33; in the DSS, e.g., 1QS 1.1–2; 5:9,11; CD 1.10; 6.6; 4Q185 frg. 1–2, co1. 1, lines 8–12; 4Q416 frg. 2 (with 4Q417 in Wise, Scrolls, 384–85), co1. 3, lines 12–14; cf. Garcia de la Fuente, «Bûsqueda»; «seekers of smooth things,» negatively, 4QpNah. 2.2, 4; 3.3. For Wisdom, e.g., Sir 51:13–14,21 ; Wis 8:2; the law, Sir 35:15 ; for seeking out a prophet, cf. Sipre Deut. 62.1.1; on the application to study of Torah, see CD 6.7, and esp. Culpepper, School, 291–99, with John 5:39; 7 (pp. 298–99). On seeking and «finding» (cf. John 1:41,45 ) God, cf. Wis 1:2; Jub. 1:15; Matt 7:7; a prophet, cf. Sipre Deut. 62.1.1. 4172 Stibbe, Gospel, 1, finds an inclusio between 1and 20:15. For this as Johannine discipleship language, see Collins, Written, 52, 94–127. 4173 For reticence in responding, as in Luke 24:28–29, see, e.g., Bailey, Peasant Eyes, 108. One might protest that another of higher status has no time (Ovid Metam. 5.333–334) and await their assurance to the contrary before proceeding (5.335–336). A teacher might converse in a low-key manner to arouse the hearers» interest to learn more (e.g., Philostratus Hrk. 1.1–5.6). 4174 See Liefeld, «Preacher,» 223, noting Dio Chrysostom as an exception due to his exile. Most of Socrates» students wished to be with him as much as possible (Xenophon Mem. 4.1.1; 4.2.40). Musonius Rufus advocated this approach (11, p. 84.9–14; cf. 6, p. 52.7). |
| 3614 Boismard, Prologue, 48–49; Morris, John, 103–4; survey of background in Coloe, Temple Symbolism, 31–63; against Barrett, John, 165. Jesus thus becomes the new temple (Jerusalem was God " s tabernacling-place, κατασκνωσις–Tob 1:4); see comment on 2:19–21; 4:21–24; 7:37–39; 10:36; 14:2–3; and cf. Brown, Community, 49; Painter, John, 57; cf. commentators on the hidden manna and ark under Rev 2:17. 3615 Stuart, «Examination,» 311; Hoskyns, Gospel, 148; Gaston, Stone, 209; contrast Barrett, John, 165. 3616 Sir 24:8 ; the parallel is widely noted (Harris, «Origin»; Vos, «Range,» 404; Haenchen, John, 1:119; Gaston, Stone, 209; Glasson, Moses, 66; Hoskyns, Gospel, 148; cf. Barrett, John, 166). Cf. Bar 3:37 ; Philo Alleg. Interp. 3.46 and Congr. 116 (the tabernacle represents Wisdom); Posterity 122 (the λγος θεος ενοκει among those who contemplate eternal things); cf. T. Levi 2:11; 5:2; 6:5; the name in Did. 10.2. 3618 On the sukkah recalling the wilderness cloud of glory, hence God " s sheltering presence, in rabbinic texts, see Rubenstein, «Sukkah» Isa 4suggests an eschatological cloud of glory for a new exodus (even more emphatic in Tg. Isa. 4:5). 3619 Wis 12:1; See further Isaacs, Spirit, 23. Isaacs suggests that Philós doctrine of immanence may reflect dependence on biblical tradition as well as on the language of the Stoa (Spirit, 29). 3620 «Abot R. Nat. 1 A; b. Yoma 4a (early Tannaitic attribution); Num. Rab. 11:6; Pesiq. Rab. 21:6; cf. Urbach, Sages, 1(citing m. »Abot 3:2, the oldest comment on the Shekinah); Abelson, Immanence, 143–45; with the Word, 146–49. Wisdom has glory in Wis 9:11, and functioned as God " s glory or Shekinah in the wilderness, guiding the righteous and being a covering by day and flame of stars by night (Wis 10:17; cf. Exod 13:21). 3621 4Q504 4.2–6; Num. Rab. 12:3; 14:22; Song Rab. 3:11, §2; Pesiq. Rab. 5:7, 9; 7:4; Tg. Neof. on Exod 25:8; cf. Urbach, Sages, 1:51–53; for transferral of the idea to synagogues, see Lev. Rab. 11:7; glory is associated with booths in the wilderness, but again only rarely (b. Sukkah lib, attributed to R. Eliezer vs. R. Akiba). Some Amoraim sought to harmonize the universality of God " s presence with its localization in the tabernacle (e.g., Pesiq. Rab Kah. 1:2; Num. Rab. 12:4; Song Rab. 3:10, §1; Pesiq. Rab. 5:7). On glory and the tabernacle, see Exod 40:32–36; 1 Kgs 8:10–11; Boismard, Prologue, 144. |
| Many sources attest the view of some Greek philosophers that human souls, like the gods, were heavenly, whereas matter was earthly and perishable. 5005 Influenced by Hellenism, later rabbis also opined that the soul was from heaven and the body from earth; thus doing God " s will made people like angels. 5006 But John speaks of a the descent of a particular person, not merely the souls of humanity or a divine spark within humanity, who is from heaven. His language of ascent and descent (e.g., 6:33, 62; see introduction on vertical dualism, ch. 4) closely resembles early Christian imagery for Jesus» incarnation or death and resurrection or exaltation (e.g., Eph 4:9–10 ; Phil 2:5–11 ). 5007 Some have appealed to a descending redeemer from a gnostic myth here, 5008 but this myth is far too late to provide reasonable background for John. 5009 Talbert presents better candidates for Greek and Roman ascending and descending redeemers, 5010 but though these examples are superior to, and less anachronistic than, proposed gnostic redeemers, most of these parallels also prove inadequate: the visit of Zeus and Hermes in Ovid Metam. 8.626–721 appears no different from the visit of divine messengers in Gen 18:1–16 ; Serapis " s message to Ptolemy and subsequent ascent in fire (Tacitus Hist. 4.83–84) appears little different from biblical traditions about the angel of the Lord (e.g., Judg 6:21–22 ). 5011 He cites other examples that include a descent (human born, sent from the gods to help humanity) without an ascent. But when Talbert turns to the descent of Wisdom in Jewish sources, we have returned to familiar Johannine ground: Wisdom descends from heaven, 5012 and in another line of tradition leaves earth during eschatological suffering. 5013 Johns direct source in 3probably follows his direct source for his claim that the earthly cannot understand the heavenly (3:11–12, following Wis 9:15–16), in Wis 9:17: the only way anyone could understand the heavenly ways was because God gave that person wisdom and sent his holy spirit from heaven. 5014 In the context of the Fourth Gospel, Jesus is not here merely one recipient of such wisdom and Spirit, a description that better befits his followers; rather he is divine Wisdom incarnate, having descended from heaven (3:13; cf. 1:1–18). 5015 When Israel needed salvation, God s all-powerful Word (λγος) came from heaven (π» ουρανν ), from (κ) the royal throne, to slay the firstborn of Egypt (Wis 18:15). 5016 Likewise later rabbis harshly condemned anyone who denied that the Torah or any part of it came from heaven. 5017 |
| Our investigation of this motif in the background of the Paraclete will not provide the same fertile ground we found in the prologue; here there is no concerted parallelism between John " s subject and divine Wisdom, and also no development in rabbinic sources from Wisdom to the Spirit to provide material from that massive body of literature for analysis. But the parallels are at least suggestive, as Harris, Isaacs, and others have already noted. In addressing the Pleroma of sapiential tradition, Harris argued early in the twentieth century that «the Holy Spirit came into the Christian Theology through the bifurcation of the doctrine of the Divine Wisdom, which, on the one side, became the Logos, and on the other the Holy Ghost.» 8666 While he failed to develop any «bifurcation» adequately in pre-Christian texts, his observations concerning the relationship of the Spirit and Wisdom derive sufficient support from the LXX wisdom traditions to warrant serious consideration as important background for the personality of the Spirit where this occurs in the NT. Regarding especially the Fourth Gospel, Isaacs observes that «it is an over-simplification to talk of a «bifurcation»»: Whatever was to take place in later theology, no such development has taken place in the Fourth Gospe1. We have already seen [pp. 122–23] that John keeps Jesus and the spirit-paraclete in the closest possible relationship. In fact it could be argued that, far from reflecting any division, John drew upon wisdom concepts precisely in order to emphasize a continuity between the ministry of Jesus and that of the spirit. 8667 Wisdom and the Spirit are paralleled in Wis 9:17: And who has known your counsel, Unless you have given [δωκας] wisdom [σοφαν], And sent [επεμψας] his holy Spirit from above [π υψστων]? Thus men of earth below were taught (Wis 9:18). Wisdom will not enter a sinful person (Wis 1:4), for the γιον πνεμα of παιδεα will flee from sin and not let it enter (1:5). For Wisdom is a spirit who cares for men [Φιλνθρωπον γρ πνεμα σοφα];... |
|
|
