Страх Божий 11 . Taken from Faber, ibid., sect. 5 «Vincit timorem humanum»: «Quemadmodum enim virga Mosis devoravit virgas Magorum: ita timor Dei vincit, et quodammodo devorat timorem humanum.» Страх на Суд е . Taken from Faber, In Festo Ascensionis Domini, No. 6 «Quomodo Christum prosequi et comitari in caelum quisque debeat»», sect. 6 «Timoré»: «Fratres Iosephi vehementer consternati sunt, quando viderunt Iosephum dominari in Aegypto, quia nimirum recordabantur sceleris sui, quod in eum patrarant, unde metuebant, ne a tarn potenti vindice plecterentur. Nos fratrem in caelo habemus, Christum omnium potentissimum: sed vae nobis si eum offenderimus, quia sic veniet [Acts 1.11], ad iudicium scilicet cum simili potentia et maiestate, sicuti ascendit ad caelum .» Суббота . Taken from Faber, Dominica 16 Post Pentecosten, No. 3 «Dierum festivorum profanatio reprehenditur», sect. 2 «Alii laborant in servilibus operibus»: «Regimbaldus Ecclesiae Rhemensis divexator, «dum quodam Sabbato, inquit Flodoardus lib. 1. hist. Rhem. c. 20. colonus ad opus quoddam peragendum congregatos haberet. praeciperetque presbytère, ne signa vespertinalia usque prope noctem pulsaret, operique im plendo insisteret: accidit, ut percuteretur percussore inviso. Qui dum requiriret, quis eum percussisset, omnesque se vidisse negarent, furiis agitants sensum amisit, graviterque vexants, spiritum exhalavit.»» Суд . Taken from Faber, Dominica 2 Post Pascha, No. 3 «Principum et magistratum praecipuae virtutes», sect. 5 «Fortitudo»: «Narrat Herodotus 1. 3. Val. Maximus 1. 6. c. 3. Praesidem Sisamnem, qui pecunia corruptus, iniustam sententiam tulerat, interfectum fuisse a Cambyse, et toti corpori cutem detractam, quam Cambises instravit Tribunali, et postea filium Sisamnis Otanem in ea sede collocavit, ac iussit eum intuentem patris exuvias iuste iudicare, ne simili supplicio afficeretur.» Суд 2 . Taken from Faber, Dominica 4 Post Pascha, No. 3 «Itinera aliquot bene praecogitanda», sect. 7 «Iter ad senectam et mortem»: «Consilium Sapieniis audiamus, Eccl. 18 Ante iudicium interroga teipsum, et inconspectu Dei invenies propitiationem. "

http://azbyka.ru/otechnik/Simeon_Polocki...

48 Calv., Instu, L. IV, с. XIV, § 17: «Nos veru contendimus, quaeunque adhibeat organa, primariae ejus operationi nihil decedere». Срв. Cons. Tigur., art. XII, XIII. 49 Calvin, (Cons. сар. expos.) говорить, что таинства не «vacuis et inanibus figuris conferri, quum in illis vere testetur Deus, quod figurat, et simul arcana cortute praestet atque impleat, quod testator». Niemeyer, p 201: срв. Cons. Tigur., art. XIII, XV. 50 Calv., Inst,. L. IV, с. XIV, § 9: «Sic inter Spiritum sacramentaque partior, ut penes illum agendi virtus resideat, his ministerium duntaxat relinquatur; udque sine Spiritus actione inane ac frivolum: illo vero intus agente, vimque suam exserente, multae ourgrnie refertum». – Cons. Tigur., art. XIII: “De sacramentis dicendum est, ca nihil esse, quia nihilprofutura sint, nisi Deum in solidum omnia official; organa quidem sunt, qnibus efficaciter,ubi visum est, agit Deus sed ita, ut totum salutis nostrae opus ipsi uni acceptum ferri debeat» 51 Cons. Tigur., art XV: «Sic interdum sacramenta vocantur sigilla dicuntur fidem alere, confirmare, promovere: et tumen , solus Spiritus proprie est sigillum: et Idem fidei icnoator est et perfector». Тот же смысл имеет выражение: «ceu per media» (Conf. Belg., art. XXXIII, цит. выше), как обозначающее скорее отдаленное, кажущееся подобие, чем близкое, действительное сходство, в противоположность выражению: «tanquam per instrumenta» (Conf. Aug. art. V), «tanquam adminicula» (Cons. Tigur. art. XII etc.; смысл термина: «adminicula» в его приложении к таинствам будет указан ниже). 52 В своём стремлении приблизиться к католическому и лютеранскому образу воззрения на таинства, Кальвин даже не смущался употреблять выражения, на первый взгляд внушающие мысль об объективном присутствии благодати в таинствах. Так, исходя из положения «aliud est offerri, ahud recipi», он следующим образом говорит о присутствии тела Христова в евхаристии „Atque haec est sacramenti integritas, quam violare totus mundus non potest, carnem et sanguinem Christi non minus vere dan vindimus, quam electis Dei ftdelibus simul tamen verum est, non secus atque pluvia super duram rupem decidens effluit, quia nullus in lapidem ingrossus patet, ita impios sua duritia repellere Dei gratiam, quominus ad ipsos penetret» (Inst., L. IV, с. XVII, § 33; срв. Cons. Tigur., art. XVIII).

http://azbyka.ru/otechnik/Aleksandr_Yako...

90 Сочинения Юлиана потеряны, но большие извлечения из них находятся в сочинениях против него Августина. Первое сочинение Юлиана в 4 книгах направлено было против первой книги Августина de nuptiis et concupiscentia; Августин отвечает на него 6-ю книгами contra Iulianum pelagianum. Второе сочинение Юлиана в 8 книгах направлено было против второй книги de nuptiis. Августин предложил отвечать на него столькими же книгами, но написал только 6, потому они называются Opus imperfectum. 99 Nos sic tria ista distinguimus et certum velut in ordinem digesta partimur. Primo loco posse statuimus, secundo velle, tertio esse. Posse in natura, velle in arbitrio, esse in effectu locamus. Primum illud, id est posse. ad Deum proprie pertinet, qui illud creaturae suae contulit; duo vero reliqua, hoc est – velle et esse, ad hominem referenda sunt, quia de arbitrii fonte descendunt. Ergo, in voluntate et opere bono laus hominis est: imo et hominis, et Dei, qui ipsius voluntatis et operis possibilitatem dedit, quique ipsam possibilitatem gratiae suae adjuvat semper auxilio. Quod vero potest homo velle bonum atque perficere – solius.Dei est Potest itaque illud unum esse, etiamsi duo ista non fuerint: ista vero sine illo esse non possunt. Itaque liberum mihi est nec voluntatem bonam habere, nec actionem: nullo autem modo possum non habere possibilitatem boni: inest mihi etiamsi noluero, nec otium sui aliquando in hoc natura recipit, etc. August. de grat. Chr. c. 4. Opp. ed. Migne T. X. p. 362, ef. c. 5 p. 363. 139 Из молчания библии о других грехах Адама Пелагий заключал, что Адам не грешил более. August. de natur, et grat. 23. 145 Quomodo potuit humanam debilitare vel mutare naturam, quod sistentia caret? De natur. et grat. 21. 148 Animas a Deo dari credimus, quas ab ipso factas dicimus, говорит Пелагий в своем вероисповедании. Cp. Wall, histor. baptism. infant. p. 385. 171 Учение o таинствах не имеет места в пелагианской системе, – но пелагиане, делая уступку православию, или просто оставаясь непоследовательными, принимали все таинства и выражались о них общеупотребительным тогда богословским языком, – потому никто не упрекал их за неправославие в учении о таинствах.

http://azbyka.ru/otechnik/bogoslovie/pel...

1888 См. постановления Concilium Arausicanum, двадцать пять принятых Capitula, и Symbolum в Opera Aug., ed. Bened. Appendix, tom. x, 157 sqq.; Mansi, tom. viii, p. 712 sqq.; Hefele, ii, p. 704 ff. Бенедиктинские издатели прослеживают источники некоторых капитулов до трудов Августина, Проспера и других. 1889 Постановления синода в Валенсе, в провинции Вьенны, который состоялся в том же или в 530 г., утрачены. Пажи и распространенное мнение гласят, что этот синод был после синода в Оранже; Гефеле, напротив (ii, 718), считает, что он был раньше. Точная дата нам неизвестна. 1891 To есть дела заслуги существуют. «Debetur merces bonis operibus, si fiant, sed gratia quae non debetur praecedit, ut fiant». Пункт 18 взят из Августина, Opus imperf. с. Jul., i, с. 133, и из «Сентенций» Проспера Аквитанского, п. 297. С другой стороны, Августин говорил также: «Merita nostra sunt Dei munera». 1892 B латинском оригинале Epilogus звучит следующим образом (Aug. Opera, tom. χ. Appendix, f. 159 sq.): «Ас sic secundum suprascriptas sanctarum scripturarum sententias vel antiquorum patrum definitiones hoc, Deo propitiante, et praedicare debemus et credere, quod per peccatum primi hominis ita inclinatum et attenuatum fuerit liberum arbitrium, ut nullus postea aut diligere Deum sicut oportuit, aut credere in Deum, aut operari propter Deum quod bonum eat, possit, nisi gratia eum et misericordia divina praevenerit. Unde Abel justo et Noe, et Abrahae, et Isaac, et Jacob, et omni antiquorum sanctorum mullitudini illam praeclaram fidem, quam in ipsorum laude praedicat apostolus Paulus, non per bonum naturae, quod prius in Adam datum fuerat, sed per gratiam Dei credimus fuisse collatam. Quam gratiam etiam post adventum Domini omnibus qui baptizari desiderant, non in libero arbitrio fiaberi, sed Christi novimus simul et credimus largitate conferri, secundum illud quod jam supra dictum est, et quod praedicat Paulus apostolus: Vobis donatum est pro Christo non solum ut in eum credatis, sed etiam ut pro illo patiamini (Phil.

http://azbyka.ru/otechnik/konfessii/isto...

1864 De corrept. et grat., с. 7 (§14): «Nemo eorum [electorum] périt, quia non fallitur Deus. Horum si quisquam perit, vitio humano vincitur Deus; sed nemo eorum perit, quia nulla re vincitur Deus». Ibid., с. 9 (§23, f. 763): «Quicunque ergo in Dei providentissima dispositione praesciti, praedestinati, vocati, justificati, glorificati sunt, non dico etiam nondum renati, sed etiam nondum nati, jam filii Dei sunt, et omnino perire non possunt». Здесь он ссылается на Рим. 8:31 и далее; Ин. 6:37,39 и т. д. 1865 De corrept. et gratia, с. 9 (§23, χ, f. 763): «Ab illo [Deo] datur etiam perseverantia in bono usque in finem; neque enim datur nisi eis qui non peribunt: quoniam qui non persévérant peribunt». Ibid., с. 11 (§36, f. 770): «Qui autem cadunt et pereunt, in praedestinatorum numéro non fuerunt». 1866 Opus imperf., iv, 124; De corrept. et gratia, i, 28; De praed. sanct., 8; Enchir., c. 103; Epist., 217, c. 6. См. также Wiggers, l. c, pp. 365, 463 ff. 1867 Виггерс (ii, pp. 359–364) приводит сопоставление трех систем в соответствующих колонках. См. также критику Баура (Baur, Die christliche Kirche vom vierten bis zum sechsten Jahrhundert, p. 181 ff.). Последний, со своей знаменитой критической проницательностью, очень неблагоприятно отзывается о полупелагианстве в целом. «Это половинчатая и нейтрализующая система, – говорит он (р. 199 ff.), – это попытка равномерно распределить элементы двух учений, не только разделяя их, но и стараясь уравновесить одно другим, так что иногда преобладает одно, иногда другое, а в целом все произвольно и случайно, разнообразно и неопределенно в зависимости от обстоятельств и личностей, и это характерно для полупелагианства вообще. Если две противоположные теории не могут быть примирены внутренне, они, по крайней мере, должны быть объединены так, чтобы из каждой были взяты специфические элементы; в ней пелагианской свободе и августиновской благодати должно было отдаваться равное предпочтение, но этот метод дает нам лишь внешнее наложение одного на другое».

http://azbyka.ru/otechnik/konfessii/isto...

De peccatorum mer. et remiss., 1. ii, с. 36, §59. Он выражает неуверенность и в своих «Отречениях», lib. i, cap. 1, §3 (Opera, tom. i, f. 4), где искренне признает: «Quod attinet ad ejus [animi] originem… nec tune sciebam, nec adhuc scio». Он часто обращается к этой теме, например, в De anima et ejus origine De Genesi ad literam, χ, 23; Epist. 190 ad Optatum и Opus imperf., iv, 104. См. также Gangauf, Ζ. с, p. 248 ff., и John Huber, Philosophie der Kirchenväter, p. 291 ff. Губер следующим образом представляет учение Августина: «В том, что касается проблемы происхождения души, Августин не приходит ни к какому определенному выводу. В более ранних произведениях он не имеет четкого мнения и относительно учения о предсуществовании (De lib. arbitr., i, 12, 24; iii, 20–21), но позже самым решительным образом отвергает его, особенно как представленное Оригеном , и в то же время критикует всю теорию Оригена о происхождении мира (De civit. Dei, xi, 23). Подобным же образом он высказывается против теории эманации, согласно которой душа произошла от Бога (De Genes, ad. lit., vii, 2, 3), обладает одной сущностью с Ним (Epist. 166 ad Hieron., §3) и так же вечна (De civ. Dei, χ, 31). Однако между креационизмом и генерационизмом он не смог сделать выбор, причем не столько из научных, сколько из богословских побуждений. В отношении генерационизма он помнит о Тертуллиане и боится быть вынужденным, подобно ему, признать телесность души. Он понимает, однако, что эта теория успешно объясняет, как передается первородный грех, и задает вопрос, не может ли одна душа происходить из другой, как один огонь зажигается от другого, без уменьшения первого огня (Ер. 190 ad Optatum, 4, 14–15). Что же касается креационизма, то основная проблема здесь заключается как раз в учении о первородном грехе. Если душа сотворена непосредственно Богом, она чиста и безгрешна, и возникает вопрос, каким образом она заслужила того, чтобы облечься в греховную плоть и унаследовать первородный грех . Представляется, что в этом случае Сам Бог становится причиной греховности, то есть виновен в объединении души с телом (De an. et ejus orig., i, 8, 9; ii, 9, 13). Все отрывки Писания, касающиеся данной темы, согласуются только в том, что Бог наделяет душами, творит их и формирует; но как Он делает это – сотворяет из ничего или производит от родителей, – не сообщается (lb. iv, 11, 15). Учение Августина о том, что Бог сотворил всё вместе словно в зародыше, естественным образом склоняется к генерационизму, но Августин так и не преодолел нерешительности и даже в своих «Отречениях» заявляет (i, 1, 3), что никогда не знал и не знает теперь, происходят последующие души от первой или сотворяются заново, отдельно».

http://azbyka.ru/otechnik/konfessii/isto...

192 In Numer. homil. XXXIV, 1. Patr. c. c. ser. gr. t. X, col. 757. Cnf. In Numer. homil. X, 2. Patr. c. c. ser. gr. t. X, col. 638. Solus ille masculus ( Лев. 1, 3 ), solus sine macula est, qui peccatum non fecit, nec dolus inventus est in ore ejus, et qui acceptus contra Dominum offertur ad ostium tabernaculi. Hoc est ergo quod offertur ad ostium tabernaculi, acceptum contra Dominum, et quid tam acceptum quam hostia Christi qui se ipsum obtulit Deo? In. Levit. Hom. 1, 2. Christus, qui peccatum nescit, pro peccato dicitur obtulisse sacrificium... et idem ipse pontifex, idem ponitur et hostia. Christus peccatum quidem non fecit, peccatum tamen pro nobis factus est: dum qui erar in forma Dei... et ceter. Hom. III, 1. In. Lev. P. c. c. ser. gr. t. X, col. 423. 193 Si non fuisset peccatum, non necesse fuerat fillum Dei agnum fieri, nec opus fuerateum in carne positum jugulari, sed mansissit hoc, quod in principio erat, Deus Verbum: verum quoniam introiit peccatum in hunc mundum, peccati autem necissitas propitiationem requirit, et propitiatio non fit nisi per hostiam, necessarium fuit, provideri hostiam pro peccato. (In Num. Hom. XXIV, 1). Patrol. curs. compl. par. Migne, t. XII, col. 757–758. 195 Per carnem suam, quam suscepit ex nobis Iesus, ipse peccatum factus est. In Levit. Hom. III, n. 1. Patr. c. c. gr. t. XII, col. 423. 197 „Dominus et Salvator noster, quasi agnus ad occisionem ductus, et in sacrificium altaris obtalus, peccatorum remissionem universo praestitit mundo“. In, Num. Hom. XXIV, n, 1. P. c. c. t. XII. col 757. 199 In Math. sermo 95; Patrol. curs. compl. t. 13, col. 1746–7. Срав. вышеприведенное место о ходатайственном значении страданий Христовых. Comment. in Iohan. t. 28, 14. Patr. с. e. t. XIV, col. 719–722. 200 Ibid. „Deus justus est, et justus justificare non poterat injustos: ideo interventum voluit esse propitiatoris, ut per ejus fidem justificarentur, qui per opera propria justificari non poterant. Hic per quem justi fiunt, sine dubio ipsa justitia est, sicut et idem Apostolus dicit de Christö qui factus est nobis justitia a Deo. Dedit ergo Adam peccatoribus formam per inobedientiam, Christus vero e contraris justis formam per obedientiam posuit. Propterea et ipse obediens factus esi usque ad mortem, ut, qui obedientiae ejus sequntur exemplum, justi constituantur ab ipsa justitia, sicut illi inobedientiae formam sequentes constituti sunt peccatores“. – Comment. ad epist. ad Roman. lib, V, n. 5. Patr. curs. compl. t. XIV, col. 1021. Cnt. Contra Cels. VII, 17.

http://azbyka.ru/otechnik/Ioann_Orfanits...

46 Conc. Trid. Sess. VI, cap. VII: Quanquam enim nemo possit esse justus, nisi oui inerita passionis Domini nostri Jesu Christi communicantur, id tamen in hac impii justificatione fit, dum ejus dem sanctissimae passionis merito per Sp. S. curitas Dei diffunditur in cordibus eorum, qui justificantur, atque ipsis inhaeret, unde in ipsa justificatione cum remissione peccatorum haec omnia simut infusa accipit homo per Jesum Christum cui inseritur, fidem, dpem et charitatem», где образное выражение Апостола diffunditur ( Рим. 5:5 ) обратилось в механическое: infusa. Срв. Ibid., cap. XVI: «Quae virtus ( – Christi) bona corum opera semper antecedit... et sine qua nullo pacto Deo grata et meritoria esso possent». 47 Ibid. Sess. VI, c. VI: «Disponuntur autem ad ipsam justitiam... credentes... atque illud impimis, a Deo justificari impium per gratiam ejus, per redemptionem, quae est in Christo Jesu: et. peccatores se esse intelligentes, a divinae justitiae timore, que utiliter concutiuntur, ad considerandam Dei misericordiam se convertendo in spem eriguntur, fidentes Deum sibi propter Cristum propitium fore, illumque tanguam omnis justitiae fontem diligere incipiunt, ae propterea moventur adversus peccata per odium aliquod et detestationem. 48 Sess. VI, can. 7. С этим внешне-формальным взглядом католиков на дела, как на opus operatum, нашедшим себе наиболее полное выражение в иезуитских нравственных системах и в практике индульгенций, мы еще встретимся при рассмотрении вопроса о значении греха в жизни возрождения. 49 Non diligimus, nisi certo statuant corda, quod donata sint nobis remissio peccatorum. Таким образом любовь, по лютеранскому учению, рождается из третьего момента оправдывающей веры (из certitudo) и есть по своей внутренней сущности не иное что, как пассивное чувство успокоения или радости (consolatio ant laetitia), проистекающей из уверенности в своем личном спасении и тем самым располагающей оправданного к чувству благодарности и долгу повиновения в отношении к Богу. См. Ibidem art. II, § 62, 114, 115, 118; art. III. §§ 3, 8, 128, 129 etc.

http://azbyka.ru/otechnik/Aleksandr_Yako...

Исходя из этого, можно лучше понять роль первоначального предназначения человека в греческой патристике: “Цельность нашей природы восстановлена во Христе”, т. к. Он “представляет в Своем лице (архетипе) то, чем мы являемся” 307 , и наоборот, во Христе мы становимся подобными Ему. Таинства восстанавливают первоначальную природу человека, т. к. Святой Дух, который был дан первому человеку “вместе с жизнью”, возвращается нам в таинстве крещения и через миропомазание. Покаяние по существу является терапевтическим лечением; и евхаристия вносит закваску нетления, φ ρμακον δανασ ας. Святость и чудеса знаменуют для человека возврат к его первоначальному могуществу, к харизме как норме. Христос-Архетип заново создает человека, как скульптуру, по Своему образу. Opus Dei (Дело Божие), сосредоточенное на пасхальной тайне, не только предвосхищает, но уже вводит в status naturae integrae (состояние целостной природы). Глава IV. АНТРОПОЛОГИЯ ОБОЖЕНИЯ Для западного богословия сущность и существование Бога тождественны. Бог есть то, чем Он является, что логически вытекает из абсолютной простоты принципа и, тем самым, запрещает разделять сущность и энергии. В рамках этих представлений целью христианской жизни может быть лишь visio Dei per essentiam (видение Бога в сущности). При этом взаимопроникновение божественной и человеческой сущностей в любом виде исключается: tertium non datur (третьего не дано), – т. е. обожение оказывается невозможным. Человек был предназначен к блаженству, и все в нем стремится к благодати блаженного видения (visio beata). Западная антропология является по существу моральной. Направленная на высшее Благо, она стремится его достигнуть достойными поступками в рамках действий воинствующей Церкви с целью покорения мира 308 . На Востоке же, хотя положительное богословие и преломляет невыразимую тайну сквозь призму мысли, сущность Бога остается трансцендентной. Даже ангелы, которые купаются в “трисолнечном” свете, не имеют доступа к ней. Рука Яхве скрывает лицо, которое “никто не может увидеть и не умереть”.

http://azbyka.ru/otechnik/Pavel_Evdokimo...

fidem refundens perditis caecosque uisu inluminans. Quem non graui soluat metu latronis absolutio, qui praemio mutans crucem Iesum breui adquisit fide iustosque praeuio gradu praeuenit in regnum dei? Который крест сменил на рай, За краткий срок Христа стяжав, И праведным предшествовал Дорогой в Царство Божие? Opus stupent 138 et angeli poenam uidentes corporis Christoque adhaerentem reum uitam beatam carpere. Дивились чуду ангелы, Мученья зря телесные И восхожденье грешника К блаженной жизни с Господом. Quid hoc potest sublimius, ut culpa quaerat gratiam metumque soluat caritas reddatque mors uitam nouam? Cum mors per omnes transeat, omnes resuigant mortui; consumpta mors ictu suo perisse se solam gemat! Гимны «римским» святым Coniunxit aequales uiros cruor triumphalis necis; deum secutos praesulem Christi coronauit fides 154 . И первым был апостол Пётр 159 , Но Павлу благодать дана: Сосуд избранный святости, С Петром сравнялся верою. На перевернутом кресте Восславил Симон Господа: Воздвигнувшись главою вниз 161 , Он помнил о пророчестве. praecinctus, ut dictum est, senex et eleuatus ab altero, quo nollet iuit, sed uolens mortem subegit asperam. И, препоясанный другим, Был старец, как предсказано, Ведом, куда и не желал, Но смерть приял желанную. С тех пор возвысил Рим главу Святого благочестия, Такою кровью утверждён 164 , Гордясь таким предвестником. Tantae per urbis ambitum stipata tendunt agmina; trinis celebratur uiis festum sacrorum martyrum. Решишь, что собрался весь свет, Стеклись небес насельники: Град избранный, племен глава 169 , Престол племён наставника! Hymnus 9 In sancti Iohannis/Гимн 9 О св. ап. Иоанне Богослове 170 Amore Christi nobilis et filius tonitrui arcana Iohannes dei fatu reuelauit sacro. Рыбачествовал он и был Отцу поддержкой в старости, Колеблемый в челне морском, Неколебимым в вере стал. Та рыба – вера чистая – Всплыла над глубиной мирской, На грудь Христову приклонясь 180 , Вещала в Духе Божием: «In principio erat uerbum et uerbum erat apud deum et deus erat uerbum, hoc erat in principio apud deum.

http://azbyka.ru/otechnik/Amvrosij_Medio...

   001    002    003    004    005    006   007     008    009    010