| Διαφορετικ γνεται η ανγνωση των Γραφν απ τους αρχαρους στο βο της ευσβειας, διαφορετικ απ εκενους που πρκοψαν και φτασαν στο μσο και διαφορετικ απ εκενους που πλησιζουν προς την τελειτητα. Στους πρτους γνεται ρτος απ’ το τραπζι του Θεο που στηρζει τις καρδις τους(Ψαλμ. 103, 15) και τους δυναμνει στην πλη με τα πνεματα που ενεργον τα πθη και τους αναδεικνει ανδρεους μαχητς κατ των δαιμνων, στε να λνε: «Ετομασες μπροστ μου τραπζι, απναντι σ’ αυτος που με θλβουν»(Ψαλμ. 22, 5). Στους δετερους, γνεται κρασ απ θεκ ποτρι που ευφρανει τις καρδις τους και τους φρνει σε κσταση με τη δναμη των εννοιν και ανυψνει το νου τους απ το γρμμα του νμου που οδηγε στο θνατο(Β Κορ. 3, 6), μεταφροντς τον στα βθη του Πνεματος για να τα ερευνσει και κνοντς τον ικαν να γενν και να εφευρσκει θεα νοματα, στε και αυτο να λνε πολ ταιριαστ: «Και το ποτρι Σου με μεθ σαν το δυναττερο κρασ»(Ψαλμ. 22, 5). Στους τελευταους, γνεται λδι θεκο πνεματος, που αλεφει την ψυχ τους και την καταπρανει και την ταπειννει με την υπερβολ των θεων ελλμψεων και την ανυψνει ολκληρη πνω απ την ταπειντητα του σματος, στε και αυτ να αναφωνε με καχηση: «λειψες με λδι το κεφλι μου»(Ψαλμ. 22, 5), και: «Το λες Σου θα με καταδικει λες τις ημρες της ζως μου»(Ψαλμ. 22, 6). ως του με τους ασκητικος αγνες, με τον ιδρτα του προσπου μας, κατευθυνμαστε φιλπονα προς το Θε τιθασσεοντας τα πθη της σρκας, ο Κριος τρει μαζ μας, στο τραπζι των χαρισμτων Του, τον επιοσιο ρτο που παρασκευζεται με την καλλιργεια των αρετν και στηρζει τις καρδις των ανθρπων(Ψαλμ. 103, 15). ταν με την απθεια αγιαστε το νομ Του(Ματθ. 6, 9) απ μας, και βασιλψει Αυτς σε λες τις δυνμεις της ψυχς μας, αφο υποτξει και ειρηνψει τα χωρισμνα, εννο το καττερο σμα στον αντερο λογισμ, και γνει το θλημ Του σε μας πως γνεται στον ουραν(Ματθ. 6, 10), ττε ο Κριος πνει μαζ μας στη βασιλεα Του(Μαρκ. 14, 25), που γνεται μσα μας, καινοργιο υπρλογο ποτ της σοφας του λγου, το οποο αναμιγνεται με κατνυξη και γνση μεγλων μυστηρων. ταν τλος γνομε μτοχοι του Πνεματος του Αγου και υποστομε την καλ αλλοωση με την ανακανιση του νου μας(Ρωμ. 12, 20, ττε ο Κριος, ντας Θες, θα εναι μαζ με μας ως θεος, αθανατζοντας και το σμα μας. |
| Ελογα ο Λγος επιπλττει την αργοπορα εκενων που χρονζουν στους κπους της πρακτικς ασκσεως και δε θλουν απ εκε να μετακινηθον και να ανεβον στην αντερη βαθμδα της θεωρας, και τους λει: «Ω ανητοι, που η καρδι σας αργε να πιστψει(Λουκ. 24, 25) στο λγο της φυσικς θεωρας, ο οποος χει τη δναμη να αποκαλψει τα βθη του Πνεματος σ’ εκενους που βαδζουν κατ τις υποδεξεις του Πνεματος». Το να μη θλει κανες, απ τους αγνες των αρχαρων να προχωρσει στους τελειτερους αγνες, και απ το γρμμα της θεας Γραφς να προχωρε στο νου και στη δινοια του λγου, αυτ δεχνει ψυχ ρθυμη και γευστη απ την πνευματικ ωφλεια, ψυχ που υπονομεει την προκοπ της. Στην ψυχ αυτ, επειδ κρατ σβησμνη τη λαμπδα της, δε θα λεχθε μνο: «Πγαινε να αγορσεις λδι απ εκενους που το πουλον», αλλ και: «Πγαινε, δε σε ξρω απο που εσαι»(Ματθ. 25, 9 και 12), αφο της κλειστε και η εσοδος του νυμφνα. ταν ο Λγος του Θεο ρθει στην πεσμνη ψυχ, πως στην πλη Βηθανα(Ιω. 11, 17–18), για να αναστσει τον πεθαμνο της νου και θαμμνο κτω απ τη φθορ των παθν, ττε η φρνηση και η δικαιοσνη, βυθισμνες στη λπη για τη νκρωση του νου, καθς θρηνον, Τον προπαντον και του λνε: «Αν σουν εδ και σε κρατοσαμε κοντ μας, δε θα πθαινε ο αδελφς μας νους απ την αμαρτα»(Ιω. 11, 32). Ττε η δικαιοσνη σπεδει με μεγλη φροντδα και εργασα των αρετν να θρψει τον Λγο και φιλοτιμεται να του παραθσει πλοσιο τραπζι με ποικλα εδη της κακοπθεις της. Η φρνηση μως κρνει καλτερο, αψηφντας λες τις λλες φροντδες και την εππονη κακοπθεια, να παρακαθσει στη νοερ εργασα και στις νοερς κινσεις του Λγου και στην ακραση των νοημτων της θεωρας Του. Γι’ αυτ και την πρτη που αγωνζεται καλ να Τον θρψει με φιλοτιμα στο τραπζι της πολυποκιλης πρακτικς αρετς, την αποδχεται ο Λγος· τη μαλνει μως που φροντζει για πολλ εδη κακοπθειας και απασχολεται συνεχς με κτι που εναι λγο ωφλιμο. Γιατ να εναι το ζητομενο που χρειζεται για την περιποηση του Λγου, να υποτξει κανες το καττερο (το σμα) στον καλτερο λογισμ και να μεταβλει το χοκ φρνημα της ψυχς σε πνευματικ, με τους ιδρτες της αρετς. Τη δετερη τρα, την επαινε και την παρνει με το μρος Του, γιατ διλεξε την αγαθ μερδα(Λουκ. 10, 41–42) της γνσεως του Πνεματος, με την οποα πετ πνω απ τα ανθρπινα πργματα, προχωρε στα ιερ βθη του Θεο, εμπορεεται καλ το πολτιμο μαργαριτρι(Ματθ. 13, 46) του Λγου, βλπει με θαυμασμ τους απκρυφους θησαυρος του Πνεματος και δχεται την ανκφραστη χαρ, η οποα δεν θα αφαιρεθε απ αυτν. |
| ως του η ψυχ στασιζει κατ του εαυτο της και κινονται τακτα οι δυνμεις της και δεν γινε ακμη δεκτικ των θεκν ακτνων, οτε αξιθηκε να ελευθερωθε απ τη δουλεα του σαρκικο φρονματος, οτε απλαυσε την ειρνη, με τη λξη πι του πολμου των αχαλνωτων παθν, χει ανγκη απ μεγλη σιωπ του στματος, στε να λει και αυτ μαζ με τον Δαβδ: «Εγ, σαν να μουν κουφς δεν κουγα, και σαν λαλος δεν νοιγα το στμα»(Ψαλμ. 37, 14). Ακμη, πρπει η ψυχ πντοτε να εναι σκυθρωπ και να βαδζει σοβαρ το δρμο των εντολν του Χριστο, καθς στενοχωρεται απ το διβολο και περιμνει την επιφοτηση του Παρακλτου. Και ο Παρκλητος, καθς αυτ ρχεται σε κατνυξη και πλνεται με τα δκρυα, της παρχει την πραγματικ ελευθερα. ταν εκενος που εργζεται στην ησυχα το μλι των αρετν, ξεπερσει την ταπειντητα της σρκας με ασκητικος αγνες και οι δυνμεις της ψυχς του ρθουν στην κατ φση κατσταση με την ταπεινοφροσνη και ο διος δεχθε τις ακτνες του Πνεματος με τον καθαρισμ της καρδις του απ τα δκρυα και ντυθε την αφθαρσα της ζωοποιο νεκρσεως του Χριστο(Β Κορ. 4, 10) και, καθς κθεται στο υπερο της ησυχας, δεχθε σαν πρινη γλσσα τον Παρκλητο(Πρξ. 2, 3), ττε οφελει και αυτς να διηγεται με παρρησα τα μεγαλεα του Θεο και σε πολυπληθ σναξη να ευαγγελζεται τη δικαιοσνη Του(Ψαλμ. 39, 10). και τοτο, γιατ δχθηκε μσα στα βθη της ψυχς του το νμο(Ψαλμ. 39, 9) του Πνεματος, και για να μη ριχθε στο σκτος το εξτερο πως ο πονηρς εκενος δολος που κρυψε το τλαντο(Ματθ. 25, 30). Παρμοια και ο Δαβδ, αφο με τη μετνοια ξπλυνε την αμαρτα του και ξαναπρε το προφητικ χρισμα, μη μπορντας να κρψει την ευεργεσα, λεγε στο Θε: «Ιδο, Κριε, δε θα εμποδσω τα χελη μου, Εσυ το γνωρζεις. Δεν κρυψα τη δικαιοσνη Σου μσα στην καρδι μου, διαλλησα την αλθεια Σου και τη σωτηρα που παρχεις. δεν απκρυψα το λες Σου και την αλθεια Σου απ πολυπληθ σναξη»(Ψαλμ. 39, 10–11). Ο νους που καθαρστηκε απ κθε λσπη, γνεται για την ψυχ ουρανς γεμτος απ τα αστρια των λαμπρν και πμφωτων νοημτων, χοντας μσα του τον λιο της δικαιοσνης να λμπει και να στλνει στον κσμο τις λαμπρς ακτνες της θεολογας. Το λογικ αυτο του νου, αφο καθαρθε στην βυσσο της σοφας, του φρνει απ εκε απλς και αμιγες τις ψεις των πραγμτων και σαφες τις αποκαλψεις των κρυπτν, για να γνωρσει ποιο εναι το βθος και το ψος και το πλτος της γνσεως του Θεο(Εφ. 3, 18). Ο νους ττε, αφο τις εγκολπωθε ως ταιριαστς με τη φση του, εξηγε με το λγο τα βθη του Πνεματος σε λους σοι χουν πνεμα Θεο μσα τους και ξεσκεπζει τις πανουργες των δαιμνων και διηγεται τα μυστρια της Βασιλεας των Ουρανν. |
| 4 Βλπε γαπητ, πσο ριστη εναι τξι κα μθοδος, πο μεταχειρζεται ατ τ βιβλο. πειδ κθε τξι κα τχνη, π τ σκοπ της γνωρζεται, σμφωνα μ τ φιλοσοφικ ξωμα κα τ τλος πο προκατασκευζεται κα στοχεεται σμφωνα μ τν δινοια, ρχ γνεται κα λγος τς ργασας κα τς πιχειρσεως κθε πργματος· γι ατ κα τ βιβλο ατ, πρν π κθε τ λλο, προσθτει δ στν ρχ, τν τελειτητα κα τ σκοπ λου ατο το ορτου πολμου, στε γνωρζοντας τ λοι κενοι πο πρκειται ν πολεμσουν, ν μν πλανηθον μ τποτα λλο, λλ ν κατευθνωνται πρς ατ, σν σ σημεο κα πρς μα κατεθυνσι ν δηγον λες τς πρξεις τους. 5 Γι ατ κα θεος πστολος διατζει ν κνουμε γενικ λα μας τ ργα γι μνο τν δξαν το Θεο λγοντας «Ετε τρτε, ετε πνετε, ετε κτι λλο κνετε, λα ν τ κνετε γι τν δξα» (Α´ Κορ. 10,31). 6 Κα ληθιν, τ ν ποτασσμαστε στ θλημα το Θεο πντα κα ν προτιμμε ατ π τ δικ μας, κα μ τν φων του μς τ δδαξε ρχηγς κα τελειωτς τς σωτηρας μας ησος, ποος μς παργγειλε ν προσευχμαστε κα ν λμε «Πτερ μν ν τος ορανος... γεννηθτω τ θλημ σου ς ν οραν κα π τς γς» (Ματθ. 6,10), κα μ τ παρδειγμ του, γιατ κα στν ρχ τς ζως του, μσως πο μπκε στ κσμο, τ θλημα το Θεο ζτησε ν κν κατ τν Παλο πο λει: «Ν, ρχομαι ν κνω τ θλημ σου» (βρ. 16,9)· κα στ μσον το Εαγγελου του, ατ λεγε «κατβηκα π τν οραν, χι γι ν κνω τ δικ μου θλημα, λλ τ θλημα κενου πο μ στειλε» (ων. 6,38)· κα στ τλος τς ζως του, ατ τ διο σφργισε λγοντας, στν προσευχ· «Πτερ, ς μ γν τ δικ μου θλημα, λλ τ δικ σου» (Λουκ. 22,42). 7 Τ δια σχεδν λει κα ββας σακ (λγ. κγ´), που λει: «Εναι καλτερο ν λσς τν αυτ σου π τν σνδεσμο τς μαρτας, παρ ν λευθερσς δολους π τν δουλεα»· κα λλα πολλ σμφωνα μ ατ πο ξηγονται δ (νγνωσε κα τν νς λγο το δου). 8 προφτης ερεμας καταραμνο νομζει κα ποσττη το Θεο, κενον πο θαρρεεται κα λπζει στν αυτ του λγοντας: «Τδε λγει Κριος· πικατρατος ς τν λπδα χει π νθρωπον κα στηρσει σρκα βραχονος ατο π ατν, κα π Κυρου ποστ καρδι ατο» (ιζ´ 5). Ατ τ ρητ ρμηνεοντας μγας Βασλειος λγει τι γι ατν, πο χει τν λπδα ατο πνω σ νθρωπο, φανρωσε προφτης τ ν μν λπζουμε σ λλον μ τ ν ν στηρζ τ σρκα βραχονας ατο, φανρωσε τ ν λπζουμε στν αυτ μας· κα τ δυ δ ατ τ νμασε ποστασα π τν Θεν (βλ. κατ πλτος, μβ´). Κα μ λλον τρπο τ ρητ ατ ρμηνευντας, συμπερανει τι εναι καταραμνος κα ποσττης, κενος, πο λπζει στν αυτ του. Γιατ, λει, τι ποιος λπζει στν νθρωπο εναι καταραμνος κα το Θεο ποσττης. Βλπε κα δ πσο ριστη εναι τξις, πο χρησιμοποιε τ βιβλο ατ, γιατ ρχζει τν πλεμο π τν φιλαυτα, ποα εναι προκαταρκτικ ατα κα ρζα κα ρχ λων τν λλων παθν κα κακιν. |
| λων αυτν, πως επα, περιχει ατηση η Κυριακ Προσευχ. Γιατ αναφρει τον Πατρα και το νομ Του και τη βασιλεα Του. Και πλι παρουσιζει τον προσευχμενο τι εναι κατ χρη γιος αυτο του Πατρα. Ζητε ν’ αποκτσουν να θλημα σοι εναι στον ουραν και στη γη. Προστζει να ζητομε τον επιοσιο ρτο. Νομοθετε στους ανθρπους τη συμφιλωση και, με την παροχ και ατηση συγχωρσεως μεταξ τους, συνδει την ανθρπινη φση με τον εαυτ της, στε να μην χωρζεται με τη διαφορ της γνμης. Επσης διδσκει να προσευχμαστε να μην μπομε σε πειρασμ, επειδ αυτς εναι ο νμος της αμαρτας. Και μας συμβουλεει να λυτρωθομε απ τον πονηρ. πρεπε Αυτς, ο δημιουργς και δωρητς των αγαθν, να εναι και δσκαλος σε μαθητς που πιστεουν σ’ Αυτν και μιμονται την κατ σρκα ζω Του, δνοντς τους ως υποθκες ζως τα λγια αυτς της προσευχς, με τα οποα φανρωνε σ’ αυτος τους απκρυφους θησαυρος της γνσεως και της σοφας που υπρχουν κατ’ εδος σ’ Αυτν(Κολ. 2, 3), διεγεροντας προς την απλαυσ τους την επιθυμα των προσευχομνων. Γι’ αυτ, νομζω, ονμασε προσευχ αυτ τη διδασκαλα ο Λγος, επειδ περιχει ατηση των δρων που δνονται κατ χρη απ το Θε στους ανθρπους. Οι θεπνευστοι Πατρες μας ρισαν την προσευχ, τι εναι ατηση εκενων, τα οποα ο Θες εκ φσεως δωρζει στους ανθρπους πως ταιριζει στη θετητ Του. πως και ευχ επαν το τξιμο αυτν που προσφρουν στο Θε οι νθρωποι που τον λατρεουν με γνησιτητα. Το λει σε πολλ σημεα και η Γραφ: «Αν κνετε ευχ (τξιμο), να την εκπληρσετε στον Κριο και Θε μας»(Ψαλμ. 75, 12), και: «σα σου υποσχθηκα με ευχ, Κριε, θα σου τα αποδσω»(Ιων 2, 10). Και πλι, περ προσευχς λει: «Και προσευχθηκε η ννα στον Κριο, λγοντας· Κριε Κριε, Θε Σαββαθ, εισκουσε τη δολη Σου και χρισ μου παιδ…»(ΑΒασ. 1, 11), και: «Προσευχθηκε στον Κριο ο Εζεκας, ο βασιλις Ιοδα, και ο προφτης Ησαας, ο γιος του Αμς»(ΒΠαρ. 32, 20), και: «ταν εσες προσεχεστε, να λτε· Πτερ ημν ο εν τοις ουρανος…»(Ματθ. 6, 9–10), που επε ο Κριος στους μαθητς Του. στε μπορομε να πομε τι η ευχ εναι υπσχεση τηρσεως των εντολν, που βεβαινεται απ την προαρεση αυτο που κανε την ευχ, εν προσευχ εναι η ατηση εκενου που τρησε τις εντολς, να μεταβληθε σμφωνα με τις εντολς που τρησε. μλλον, η ευχ εναι αγνας αρετς, τον οποο πολ ευρεστα δχεται ο Θες ταν του προσφρεται, εν η προσευχ εναι παθλο της αρετς, το οποο ο Θες ανταποδδει με πολλ χαρ. |
| Ακμη ββαια και λα οσαδποτε συναντ με οποιοδποτε τρπο· και ο διος βαδζει χωρς να λαθεει, κι εκενους που τον ακολουθον τους οδηγε απρσκοπτα προς το αληθιν φως και τη ζω και την αλθεια. Γι’ αυτος χει γραφε: «Εσες εστε το φως του κσμου»(Ματθ. 5, 14). Λει και ο θεος Παλος τι «ο Θες που επε να λμψει φως απ το σκοτδι, Αυτς λαμψε μσα στις καρδις μας και μας φτισε να γνωρσομε τη δξα του Θεο στο πρσωπο του Ιησο Χριστο»(Β Κορ. 4, 6). Και ο μακριος Δαβδ λει: «λαμψε πνω μας το φως του προσπου Σου, Κριε»(Ψαλμ. 4, 7), και: «Με το δικ Σου φως θα δομε φως»(Ψαλμ. 35, 10). Και ο Κριος: «Εγ εμαι το φως του κσμου· εκενος που με ακολουθε, δε θα περπατ μσα στο σκοτδι αλλ θα χει το φως της ζως»(Ιω. 8, 12). Η μεταβολ και αλλοωση του καθενς και η υπερβολικ δξα της ταπεινσεως Θλομε να γνωρζεις και τοτο, τι κι εκενοι που φτασαν στην τελειτητα με την κθαρση και το φωτισμ σο μπρεσαν (γιατ δεν υπρχει τλεια τελειτητα σ’ αυτν τον ατελ ανα αλλ μλλον «τλεστη τελειτητα»), να ξρεις λοιπν τι και αυτο δεν εναι πντοτε αναλλοωτοι, λγω της φυσικς αδυναμας και της οισεως που κποτε εισχωρε κρυφ. Παθανουν δηλαδ και αλλοισεις και απτες για δοκιμασα τους. Και ττε μως δχονται μεγαλτερη βοθεια απ το Θε. ,τι γνεται αντθετα μ’ αυτ, οι Πατρες το ονομζουν μερδιο των λκων. Γιατ το αμετβλητο και το αναλλοωτο εναι φυλαγμνα για τον μλλοντα αινα. Στον παρντα μως αινα, λλοτε εναι καιρς καθαρτητας, ειρνης και θεας παρηγορις, κι λλοτε συγχσεως και ζλης και σκυθρωπτητας. Και αυτ πλι ανλογα με το μτρο της πολιτεας και της προκοπς του καθενς και για λγους που γνωρζει μνον ο Κριος, αλλ ββαια και για να χομε απ αυτ τεκμριο για την αδυναμα μας. Γιατ λει: «Μακριος ο νθρωπος που γνωρζει την αδυναμα του»(Ιβ 37, 7), και ο Παλος: «Να μην χομε πεποθηση στον εαυτ μας, αλλ στο Θε που αναστανει τους νεκρος»(Β Κορ. 1, 9). Κι τσι πντοτε να καταφεγομε στο Θε με ταπενωση και μετνοια και εξομολγηση. Ο γιος Ισακ λει: «Πσες φορς μερικο δεν παραβανουν τις εντολς του Θεο και θεραπεουν τις ψυχς τους με τη μετνοια και η χρη τους δχεται! Γιατ σε λη τη λογικ φση χωρς εξαρεση υπρχει μεταβολ, πως και κθε νθρωπος περν διφορες αλλοισεις κθε ρα, και απ πολλ μπορε να το αντιληφθε αυτ ο διακριτικς. Αλλ περισστερο θα του το διδξουν αυτ οι δικς του καθημερινς δοκιμασες, αν χει νψη. |
| Αλλ ταν απ την ξη της αρετς δεν χει πλον φιλα με τους εχθρος, οτε σρεται απ τη συνθεια των παθν, ττε γνεται μτοχος της χρης και μνει ακατκριτος κατ την απκτηση του χαρσματος. Γι’ αυτ λει ο Ιωννης της Κλμακος, τι δε μας φανερνει ο Θες το θλημ Του για να μην το παρακοομε αφο το μθομε, και τσι καταδικαστομε χειρτερα· αν και σαν νπιοι δε γνωρζομε την πειρη του Θεο ευσπλαχνα προς εμς τους αχριστους. Εκενος, λει, που θλει να μθει το θλημα του Θεο, χει χρος να πεθνει απ λο τον κσμο και απ τα θελματ του σχετικ με λα τα πργματα. Γι’ αυτ δεν πρπει κανες να κνει ποιο πργμα προκαλε αμφιβολα, να το θεωρε για καλ, εκτς αν δεν μπορε να ζσει να σωθε χωρς αυτ. Για να βεβαιωθε λοιπν ττε, χρειζεται να ρωτσει τους μπειρους, με ββαιη πστη και προσευχ, εφσον δεν χει ακμη την τλεια απθεια που κνει το νου ισχυρ και ανκητο σε κθε καλ ργο. στε ο πλεμος εναι μεγλος, αλλ ο νθρωπος διατηρεται αβλαβς. Γιατ λει ο Κριος: «Η δναμ μου φανερνεται στην πληρτητ της μσα στην αδυναμα»· και συνεχζει ο Απστολος: «ταν ασθεν, ττε εμαι δυνατς»(Β Κορ. 12,9–10). Γιατ το να εναι κανες απολμητος, δεν εναι καλ. πως λει ο Ιωννης της Κλμακος, οι δαμονες πολλς φορς υποχωρον για διφορους λγους, για να στσουν στον νθρωπο ενδρα, για να τον κνουν να υπερηφανευτε, αφνοντς του την παρση κποιο λλο κακ, και αρκονται σ’ αυτ, γιατ μπορε να αναπληρσει λα τα λλα πθη. Οι Πατρες, πως λει το Γεροντικ, φλαξαν τις εντολς, οι λλοι στερα απ’ αυτος τις γραψαν, εμες μως ,τι γραψαν τα βλαμε στα ντουλπια. κι αν τα διαβζομε, δε σχολζομε στ να κατανοομε τα λεγμενα και να τα πρττομε, αλλ τα διαβζομε σαν πρεργο, νομζομε τι κτι σπουδαο κνομε και υπερηφανευμαστε· αγνοομε τι μλλον μας περιμνει καταδκη, αν δε τα πρττομε, πως λει ο Χρυσστομος. Και ο Κριος λει: «ποιος γνρισε το θλημα του Κυρου του κλπ.»(Λουκ. 12,47). στε καλ εναι η ανγνωση και η γνση, αλλ ταν οδηγον σε μεγαλτερη ταπενωση. To διο και η συμβουλ, ταν δεν εξετζει κανες τη ζω του διδασκλου, πως λει ο Θεολγος: «Μη διερευνς την αξιοπιστα αυτο που σε διδσκει σου κηρττει». Και πως λει ο Κριος: «σα σς λνε οι ιερες κλπ.»(Ματθ. 23,3). Αυτς που ερωτ δε ζημινεται καθλου απ τα ργα εκενου που τον διδσκει, αλλ οτε ββαια και ωφελεται, αν δεν πρττει σα διδσκεται. Το πρα απ’ αυτ εναι παρ φση και αξιοκατκριτο. πως λει ο γιος Ευστρτιος, ο Θες σαν αγαθς και δκαιος που εναι, με την αγαθτητ Του μας χαρζει κθε καλ ταν χομε ευγνωμοσνη, χρησιμοποιντας σαν αγωγ –δκαιο τχα– την ευχαριστα μας. ταν μως εμαστε αγνμονες, ττε ξεπφτομε απ το αγαθ, σμφωνα με τη δκαιη κρση του Θεο. στε η αγαθτητα και η δικαιοσνη του Θεο προξενον σ’ εμς κθε καλ ταν ενεργομε κατ φση· ταν μως κνομε κακ χρση, προξενον αινια κλαση. |
| Κανες, λει, δε γνωρζει τα μυστικ του λλου, παρ το πνεμα που υπρχει μσα του· το δε Πνεμα ερευν τα πντα(Α Κορ. 2, 11 και 10). Και αν χωρς Αυτ ταν δυνατ να βρει κανες την αλθεια, δε θα λεγταν το γιο Πνεμα Πνεμα αλθειας και Πνεμα κρσεως και τα λλα που αναφραμε. Αν κανες πει τι κρνει χωρς το Πνεμα της αλθειας, θα εναι συνγορος του ψεδους, γιατ εννοε κτι το ανπαρκτο και με μα λξη θα εκπσει απ την αλθεια (εναι και Πνεμα κρσεως) και θα εξοριστε με τη θλησ του απ το Θε και απ τη δξα του Θεο και θα διχοτομηθε δκαια, γιατ κρνει παρ την αλθεια και αποφασζει με ιταμτητα, προδδοντας τυφλ το δκαιο, κυριολεκτικ σαν λλος Ιοδας. Γιατ κι εκενος ο τρισθλιος καταδικστηκε απ αυτ· επειδ πρδωσε αισχρ και αδικαιολγητα τη Δικαιοσνη και την Αλθεια, τον Κρι μας Ιησο Χριστ, που στειλε σ’ εμς ο Πατρας ως δικαωσ μας(Α Κορ. 1, 30) και που επε τι Αυτς εναι η αλθεια(Ιω. 14, 6). Φαρισαε θλιε, τυφλ, περιρχεσαι δειος απ το Πνεμα που φωτζει τους νοερος οφθαλμος της ψυχς κι χεις το θρσος να κρνεις σφαλερ απ τα φαινμενα το εσωτερικ του ανθρπου, πως κι οι ττε Φαρισαοι βλεπαν –ανσως και βλεπαν– παρδοξες αναστσεις νεκρν και πμπολλα λλα θαματα, τα οποα ως Θες αληθινς ο Ιησος κανε μνο με το νεμα Του, κι εν θα πρεπε να Τον δοξζουν και να Τον υμνον και να πιστεουν σ’ Αυτν, αυτο αγανακτοσαν και στενοχωρονταν για τη σοφτατη και φιλνθρωπη κατργηση του σαββτου και γιατ δε νστευαν οι μαθητς του Νυμφου(Ματθ. 9, 15) και γιατ τρωγαν χωρς να πλνουν τα χρια τους(Μρκ. 7, 2). Ολτελα μυαλε, θα λεγα, και ανητε και γεμτε απ σκτος Φαρισαε, θλεις να διορθσεις την πηγ της σοφας και των ανκφραστων θαυμτων και παραβλποντας ργα με τσο μεγλη δναμη, προσχεις τχα τα πιο ασμαντα που γιναν για λγο ακατανητο σε σνα; Πσο διεστραμμνος, αχριστος και ανασθητος εσαι! Και αν σκανδαλζεσαι, εν δεν πρεπε, απ τα μηδαμιν, πς δε θαμασες τα μγιστα ργα, τα οποα κανε πρα απ τα συνηθισμνα, και πς δε προσερχσουν ττε ταπειν προς Αυτν που τα πραγματοποησε, δοξζοντας πως πρεπε και υμνντας Τον, και δε ζητοσες με ευθτητα να σο εξηγσει το λγο που κανε σα εσ νομζεις τι υπερβανουν το συνηθισμνο μτρο; Αλλ, πως φανεται, η οηση εναι το χειρτερο και φοβερτερο απ’ λα, πως και η πονηρα που την ακολουθε. |
| Εκενοι που ενταφιζουν με τιμς τον Κριο, θα Τον δουν και αναστημνο με δξα, εν εναι αθατος σ’ λους που δεν ενεργον τσι. Γιατ δε συλλαμβνεται πλον ο Κριος απ’ σους Τον επιβουλεονται, καθς δεν χει τα εξωτερικ περικαλμματα με τα οποα φαινταν τι αφνεται θεληματικ να συλληφθε απ τους δικτες Τουκαι υπμεινε το πθος για τη σωτηρα λων. Εκενος που ενταφιζει με τιμς τον Κριο(Ματθ. 28,60), εναι σε λους τους φιλθεους σεβσμιος, γιατ Τον σωσε πως πρεπε, απ την διαπμπευση και τον εξευτελισμ των εχθρν Του, και δεν φησε να γνει το κρφωμ Του πνω στο σταυρ αφορμ βλασφημας στους πιστους. Εκενοι που σφραγζουν τον τφο και βζουν στρατιτες να τον φρουρον(Ματθ. 27,66), εναι μισητο για την πρξη τους. και ταν αναστηθε ο Λγος, αυτο διαδδουν τι δθεν Τον κλεψαν(Ματθ. 28,13). Για τη συκοφαντα αυτ του αναστημνου Σωτρα, εξαγορζουν και τους στρατιτες με χρματα, πως και για την προδοσα εχαν εξαγορσει το νθο μαθητ(Ματθ. 26,15). (νθο μαθητ εννο τον επιδεικτικ τρπο της αρετς). Γνωρζει την ννοια των λεγομνων ποιος κατχει θεα γνση. αυτς δεν αγνοε πς και με πσους τρπους σταυρνεται ο Κριος και ενταφιζεται και αναστανεται κνοντας σαν νεκρος τους εμπαθες λογισμος που τους εγκαθιστον οι δαμονες στην καρδι, εκενους που διαμοιρζονται στις ρες του πειρασμο σαν ιμτια(Ματθ. 27,35) τους τρπους της ηθικς ομορφις. και πς εξουδετερνει, πως τις σφραγδες του τφου, τα αποτυπματα που φησαν πνω στη ψυχ τα προηγομενα αμαρτματα. Κθε φιλργυρος που με σχμα ευλβειας υποκρνεται την αρετ, ταν βρει τρπο να συλλξει τα χρματα που ποθε, απαρνεται τη συμπεριφορ με την οποα νομιζταν πρωττερα τι εναι μαθητς του Λγου. ταν δεις κποιους υπερφανους που δεν αντχουν να επαινονται οι καλτεροι, και μηχανεονται πς να συγκαλψουν την αλθεια που κηρττεται, εμποδζοντς την με χλιους δυο πειρασμος κι αθμιτες διαβολς, ττε να νοες τι ξανασταυρνεται απ’ αυτος ο Κριος και ενταφιζεται και φρουρεται με στρατιτες και σφραγδες στον τφο. Ο λγος μως, ανατρποντας αυτος, αναστανεται, και πιο πολ αποδεικνεται απ τον εναντον του πλεμο, ενισχυμενος ως προς την απθεια με τα παθματα. Γιατ εναι ισχυρτερος απ’ λα, επειδ και εναι(Ιω. 17,17) και ονομζεται αλθεια. |
| 3.Προς το παρν, στις περισστερες Ορθδοξες Εκκλησες επικρατε μα ανησυχητικ σιωπ. Oι διαφαινμενες εκατρωθεν πολιτικς πισεις τραυματζουν το πνευματικ κρος της Ορθοδξου Εκκλησας. Εν η κινητοποηση ανεθυνων προσπων, για να λοιδορον εκενους που διατυπνουν διαφορετικς εκτιμσεις, κολακεοντας συγχρνως σους υποστηρζουν, ευτελζει τον διορθδοξο διλογο σε μα κρσιμη για την Ορθοδοξα εποχ. Ορισμνοι εκκλησιαστικο κκλοι εκφρζουν την προσδοκα τι σιγ-σιγ λες οι Ορθδοξες Εκκλησες θα αναγνωρσουν τον παραλαβντα τον Τμο. μως, κι αν ακμη ορισμνες Αυτοκφαλες Εκκλησες τoν αναγνωρσουν, αρκετς λλες, πως δηλνουν στις μχρι τοδε δημσιες τοποθετσεις τους, θα παραμενουν στην ρνηση. Με αποτλεσμα μια εθνοφυλετικ δισπαση (σε λληνες, Σλβους και σους επιθυμον αρμονικς σχσεις με λους), η οποα ακυρνει τον πολυεθνικ και πολυπολιτισμικ χαρακτρα της Ορθοδοξας και την οικουμενικτητ της. Τα εκκλησιαστικ σχσματα δεν τα διορθνει αυτομτως ο χρνος οτε τα επουλνει αντιθτως τα παγινει και τα βαθανει. 4.Επεγει πλον να αναζητηθον δρμοι υπερβσεως της εκκλησιαστικς πολσεως. Για την αντιμετπιση των ποικλων συγκροσεων στον κσμο το πρτο στδιο ενεργειν εναι η αποκλιμκωση. Εναι ευρτατα αποδεκτ και συχν επαναλαμβνεται διεθνς τι μνον με σοβαρ διλογο εναι δυνατν να αντιμετωπιστον οι εντσεις. Ας επιδιωχθε το συντομτερο εκ νου επικοινωνα και ανταλλαγ δημιουργικν προτσεων μεταξ των βασικν παραγντων της κρσεως. Υπρχουν στην Ορθδοξη Εκκλησα πρσωπα που μπορον να συμβλουν στην μεση ναρξη διαβουλεσεων. 5. Καιρς να τεθον ως βσεις των νων προσπαθειν αλθειες της Ορθοδξου Παραδσεως, οι οποες στηρζονται στην Αγα Γραφ. Πχ: «Τ δ με καλετε, Κριε Κριε, κα ο ποιετε λγω;» (Λουκ. 6:46, πρβλ. Ματθ.7:21) «γ δ λγω μν, γαπτε τος χθρος μν, ελογετε τος καταρωμνους μς, καλς ποιετε τος μισοσιν μς…» (Ματθ. 5:44) «φες μν τ φειλματα μν, ς κα μες φεμεν τος φειλταις μν…» (Ματθ. 6:12) «…σπουδζοντες τηρεν τν ντητα το Πνεματος ν τ συνδσμ τς ερνης» (Εφεσ.4:3, βλπε και Γαλ.5:15). Ακολουθντας πιστ τις εντολς του Κυρου θα διακρνουμε νους δρμους για την υπρβαση της κρσεως. |
|
|
