Πапа Мартин I и Латеранский собор 649 г. А.В.Карташев. Вселенские соборы//Император Юстиниан I Великий (527-565 гг.) и V Вселенский собор. (оглавление) Папа Теодор умер, не узнав ο Типосе. На его место избран был Мартин, бывший апокрисиарием в Константинополе. Человек выдающийся и своей внешностью, и своими знаниями в спорном вопросе. Β это время, после папы Иоанна IV, римский клир старался избегать представления пап на утверждение еретичествовавших императоров. По-видимому, не представлен был и новоизбранный Мартин. Впоследствии греки его обвиняли в том, что он irregulariter et sine lege episcopatum subrapuisse. Первым своим делом Мартин признал необходимость соборно отвергнуть Типос. Он открыл собор 5 октября 649 г. в константиновской базилике Спасителя в Латеране. Собор имел пять заседаний до 31 октября 649 г. Собрано было много епископов, до 500 человек, из Италии, Сицилии, Сардинии, Африки. Был представитель Востока в лице Палестинского епископа Стефана Дорийского (сирская Дура), присланного в Рим еще Софронием. Составился собор, приближающийся по авторитету ко вселенскому. После речи папы, изложившего историю вопроса, прочитаны были документы, исходившие от архиепископа Равенны, от епископов и монахов Палестины, от архиепископа Кипрского Сергия и от соборов африканских. Затем прочитаны и еретические документы: «Эктезис,» Типос, заявления Кира, Сергия, Пирра, Павла; затем — догматические определения пяти вселенских соборов и цитаты из отцов церкви. K пересказу постановления Халкидонского собора сделано такое добавление: et duas Ejusdem sicuti naturas unitas inconfuse, ita et duas naturales voluntates, divinam et humanam et duas naturales operationes, divinam et humanam in approbatione perfecta et indiminuta Eumdem Veraciter esse perfectum Deum et hominem perfectum (μνης δχα της αμαρτας) Eumdem atque unum Dominum nostrum et Deum Jesum Christum, utpote volentem et operantem divine et humane nostram salutem. Затем B 20 канонах-анафематизмах осуждается все монофелитское учение детально. B сопровождении энциклики акты были опубликованы, посланы церквам и императору Констансу II, но не патриарху Павлу, ибо он еще раньше был папой низложен. На энциклику папы откликнулся утвердительно не только Запад, но отчасти и Восток.

http://sedmitza.ru/lib/text/435329/

16 . Sed de communi omnium morte dicamus. Quid eam timeamus, quae animae nocere non soleat? Scriptum est enim: Nolite timere eos qui occidunt corpus, animam autem non possunt occidere. Per mortem autem istam anima liberatur, dum a corporis conlubernio secemitur et inuolucris perturbationis exuitur. Vnde et nos, dum in corpore sumus, usum mortis imitantes adleuemus 1110 animam nostrum ex istius carnis cubili et tamquam de isto exsurgamus sepulchro. Abducamus nos a corporis nexu, relinquamus omnia quaecumque terrena sunt, ut cum uenerit aduersarius, nihil in nobis inueniat suum. Contendamus ad illud aeternum, ad illud diuinum euolemus pinnis dilectionis et remigio caritatis. Surgamus hinc, hoc est de saecularibus atque mundanis. Dixit enim dominus: Surgite, eamus hinc, praecipiens, ut unusquisque surgat de terris, erigat animam humi iacentem, ad superna adtollat, excitet aqulam suam, illam aquilam, de qua dictum est: Renouabitur sicut aquilae iuuentus tua. Ad animam hoc dictum est. Anima ergo nostra sicut aquila alta petat, supra nubes uolet, renouatis splendescat exuuiis, caelo uolatus suos inferat, ubi laqueos incidere non possit. Auis enim, quae descendit ex alto uel quae in altum se extollere non potest, frequenter aut laqueis capitur aut uisco fallitur aut quibuscumque inretitur insidiis. Sic quoque et anima nostra caueat ad haec mundana descendere. Laqueus in auro, uiscum est in argento, nexus in praedio, clauus in amore. Dum aurum petimus, strangulamur: dum argentum quaerimus, in uisco eius inhaeremus: dum praedium inuadimus, adligamur. Quid inane quaerimus lucrum pretiosae animae detrimento? Exiguus tibi totus est mundus pro unius animae dispendio; quid enim prodest homini, si hunc mundum lucretur, animae uero suae detrimentum patiatur? Aut quam commutationem dabis pro anima tua? non auro redimitur, non argento, immo auro amittitur. Quin etiam mulieris decus, dum temptatur, adstringit. Clauus est libido, clauus tristitia, clauus iracundia, claui sunt omnes passiones, quae uelut ueru quodam animam nostram penetrant et infigunt 1111 corpori uisceribusque eius adnectunt.

http://predanie.ru/book/220196-tvoreniya...

18 . Illud quoque quod haedi sanguine resperserunt tunicam eius udetur significare, quoniam falsis testimoniis adpctentes in inuidiam deduxere peccati omnium peccata donantem. Nobis agnus est, illis haedus. Nobis agnus dei occisus est, quibus abstulit peccata mundï illis haedus, quorum aceruauit errores, delicta cumulauit. Ideoque ait: Inplete mensuram patruum uestrorum. Meritoque Iacob posteritatis suae deplorans dispendia quasi pater filium flebat amissum, quasi propheta Iugebat interitum ludaeorum. Denique scidit etiam uestimentum suum, quod in passione domini Iesu factum legimus a principe sacerdotum, in quo esset non priuata persona, sed publici munus officii. Et uelum templi scissum est, ut profanata mysteria, nudatum populum salutaribus indumentis, diuisum regnum talibus manifestaretur insignibus destruendum, quia omne regnum diuisum facile destruetur. Et uere diuisum, quando id quod erat Christi coepit esse iam diaboli. Neque enim poterant idiuisi manere qui a patre filium separabant. 19 . Venditus est ergo Ioseph. ductus in Aegyptum, emptus a praeposito coquorum. Non otiosa persona, quae cruda ciborum coqueret, ut epularentur animi fidei suauitate; nullus enim cibus scientia et doctrina dulcior. Erat ante in Aegypto cruda perfidia, quam nullus diuinae cognitionis ardor et ucrae scientiae cupiditas nulla molliuerat, non eloquia domini ignita decocserant. Venditus est autem Ioseph in Aegypto, quia Christus uenturus erat ad eos quibus dictum est: Peccatis uestris uenditi estis et ideo suo sanguine redemit quos propria peccata uendiderant. Sed uenditus Christus condicionis susceptione, non culpae, peccati pretio non tenetur, quia peccatum ipse non fecit. Pretio igitur nostrum debitum, non sua aera contraxit, chirographum sustulit, faeneratorem remouit, exuit debitorem: unus exoluit quod ab omnibus debebatur. Non licebat nobis exire seruitio. Suscepit hoc ille pro nobis, ut seruitutem mundi repelleret, libertatem paradisi restitueret, gratiam nouam consortii sui honore donaret. Hoc de mysterio.

http://predanie.ru/book/220196-tvoreniya...

37 . Somnium autem et eius interpretatio huiusmodi est: Quaecumque inquit facit deus ostendit Pharao. Septem uaccae bonae septem anni sunt, et septem spicae bonae septem anni sunt. Somnium Pharao unum est. Et septem uaccae macrae, quae ascendebant post Hias, septem anni sunt, et septem spicae macrae et a uento corruptae septem anni sunt. Erit septem annis famis. Verbum autem quod dixi " quaecumque deus facit ostendit Pharaó, ecce septem anni ueniunt ubertatis magnae in totam terram Aegypti; uenient autem septem annifamis post haec et obliuiscentur ubertatem in tota Aegypto. Et consumet famis totam terram et non agnoscetur ubertas terrae a fame, quae futura est post haec; ualida enim nimium. Quod autem iterauit somnium Pharao bis, quia uerum erit uerbum a deo et festinabit deus facere illud. 38 . Vetus somnium, res recentes. Posterioribus priora consumpta sunt et ubi erat ante ubertatis copia, ibi rerum omnium facta est indigentia. Quod si quis huiusmodi consilium regi dedisset, ut aliquid de superiori ubertate posteriori principatus sui seruaret aetati, reliquo quoque tempori larga donandi affluentia redundasset. Sed inmodica aeui superioris effusio etiam posteriora destituit et homines diripientes uniuersa aliquem Ioseph adhibere nolebant. Etsi non ego Ioseph — quis enim istud? — , clamabam tamen uaccas illas pinguis non solum lasciuiam, sed etiam incuriam diuinae significare reuerentiae — de perfidis enim dictum est: Tauri pingues obsederunt me, et de ludaeorum populo scriptum est: Inpinguatus et obesus factus est et dilatatus est et dereliquit deum, quifecit eum – el ideo somnium illud redundantiae saecularis perpetuum esse non possë fore tempus, quo his famis dura succederet. 39 . Nec tamen hoc somnium uni aut duobus demonstratum arbitror, sed omnibus propositum, eo quod septem anni istius mundi pingues et saeculari ubertate opimi absorbeantur ab illis saeculis, quae futura sunt, in quibus perpetua quies et legis obseruantia spiritalis, quam Ephraem illa tribus patrum deo fructuosa custodiat, bona uacca, non illa corporeo distenta ubere, sed abundans spiritalis lactis et gratiae, super cuius decorem ceruicis deus sedere se dicit, ut scriptum est: Ephraem uacca docta diligere uictoriam, ego autem transiui super decorem ceruicis eius. Non ergo inpinguet caput nostrum oleum peccatoris nec falsi fructus delectare nos debent, ne dicatur et de nobis: Seminastis inpietatem et iniquitates eius uindemiastis. Manducasti fructumfalsum, quia sperasti in curribus tuis. Nec me mouet quod habet spicas macras et uento corruptas, quia et Dauid tum melior erat, quando sicut aranea tabescebat, et spiritus contribulatus sacrificium dei est et illi praestantiores euadunt quos in hoc sacculo grauibus iniuriis spiritus malignus exercuit.

http://predanie.ru/book/220196-tvoreniya...

49 . Vnde mystice illis respondit maior domus. Et is qui sit intellege, cum legeris Moysen fidelem in tota domo eius. Maiores enim domus Movses Petrus Paulus et ceteri sancti sunt. Christus autem solus est dominus. Scriptum est quia Moyses fidelis in tota domo eius tamquam famulus in testimonium eorum quae dicta essent, Christus uero tamquam filius in domo sua, quae domus nos sumus, si libertatem et gloriam spei tenuerimus. 50 . Hic ergo maior domus respondit iliis: Propitius sit uobis, nolite timere. Deus enim uester et deus patrum uestrorum dedit uobis thensauros in sacculis uestris: argentum uestrumprobum acceptum habeo. Illi enim dixerant: Argentum uniuscuiusque in sacculis nostris inuenimus. Argentum nostrum ad pondus rettulimus. O magna mysteria et euidenter expressa! Hoc est dicerë Cur inflamini? Argentum uos habere uestrum in sacculis saepius usurpatis? Quid enim habetis quod non accepistis? Si autem accepistis, quid gloriamini quasi non acceperitis? Iam saturati estis, diuites facti estis, qui argentum habere uos creditis, sed argentum uobis deus patrum uestrorum dedit. Ille deus uester, ille patrum uestrorum deus est. quem negastis. Sed ignoscit, sed indulget, sed recipit, si reuertamini. Ipse est, qui uestrum non quaerit argentum, suum donat. Ipse uobis dedit argentum in sacculis uestris. Iam sacculi uestri argentum habent, qui lutum habebant; et ideo uester est qui dicit: Conscidisti saccum meum et induisti me laetitia. Laetitiae munus est Christus, ipse est argentum uestrum, ipse est pretium uestrum. Non exigit a uobis dominus Iesus frumenti sui pretium, non quaerit uestri pondus argenti. Argentum uestrum reprobum est, argentum sacculi non est bonum. 51. Argentum uestrum probum acceptum habeo, hoc est: non esi illud materiale argentum, sed spiritale argentum uestrum, hoc est probum, quod fida deuotione quasi Iacob filii detulistis, quod sine damno datur et sine ullo adnumeratur dispendio, quandoquidem tali pretio detrimentum mortis excluditur, lucrum uitae adquiritur.

http://predanie.ru/book/220196-tvoreniya...

 Наконец, говоря в более общем плане, необходимо отметить ту важную роль, которую Григорий Богослов сыграл в распространении молитвы, обращенной непосредственно ко Христу. Самые древние христианские молитвы обращены к Отцу «именем Сына и Святого Духа», как говорит Иустин Философ . Митрополит Иларион (Алфеев) отмечает отсутствие упоминания о молитве, обращенной к Христу, в «153 главах о молитве» Евагрия Понтийского и полагает, что этот вид молитвы в конце IV века не был распространен . Все евхаристические молитвы того времени обращены к Отцу, как, впрочем, и в наши дни. Единственная литургия, обращенная к Христу, совершается Коптской Церковью, а ее авторство приписывается Григорию Богослову . Творчество Назианзина, в особенности его поэзия, содержит множество молитв ко Христу. Оно, безусловно, вдохновило византийских гимнографов. Сегодня православное богослужение (за исключением, конечно же, евхаристической молитвы) преимущественно включает в себя прошения, обращенные к Господу Иисусу, что отличает его от латинского богослужения, более сконцентрированного на Боге Отце (о чем свидетельствует классическое заключение латинских молитв «per Christum Dominum nostrum»), хотя и в нем встречаются молитвы, обращенные ко Христу. Согласно митрополиту Илариону (Алфееву), «христоцентричность молитвы Григория позволяет нам назвать его основателем Иисусовой молитвы, которая с V века станет сердцем монашеской жизни» .   II. Халкидонский собор 451 г. В числе гимнов православного воскресного богослужения существует одна категория, всецело посвященная воплощению Слова Божия. Речь идет о догматиках – восьми стихирах, соответствующих восьми гласам еженедельного богослужения, которые поются по окончании псалмов на «Господи, воззвах» на воскресной вечерне (также они повторяются в пятницу вечером, на вечерне субботы). Эти стихиры догматического содержания возвеличивают Божественное материнство Девы Марии. Они содержат основные формулы православной христологии и главные мессианские образы Ветхого Завета. Время написания и авторство этих догматиков в точности не известны. Предание приписывает их преподобному Иоанну Дамаскину.

http://bogoslov.ru/article/3400419

50 . Non timeamus igitur recipi ab hominibus, non uereamur ilium debitum omnibus finem, in quo Hesdra remunerationem suae deuotionis inuenit dicente ei dominö Tu enim recipieris ab hominibus et conuersaberis residuum cum filio meo et cum similibus tuis. Quod si illi gloriosum et iocundum erat cum similibus conuersari, quanto nobis gloriosius erit et iocundius ad meliores pergere et conuersari cum his quorum facta miramur! 51 . Quis utique prior Hesdra an Platon? Nam Paulus Hesdrae, non Platonis secutus est dicta. Hesdra reuelauit secundum conlatam in se reuelationem iustos cum Christo futuros, futuros cum sanctis. Hinc et Socrates ille festinare se dicit ad illos suos deos, ad illos optimos uiros. Nostra sunt itaque quae in philosophorum litteris praestant. Et ille posuit ea quorum proprium testimonium non habebat, nos diuini praecepti habemus auctoritatem. Moyses et Helias cum Christo apparuerunt, Abraham duos alios cum deo suscepit hospitio, Iacob dei castra conspexit, Danihel iustos sicut solem et stellas fulgere in caelo reuelante sibi sancto spiritu declarauit. 52 . His igitur freti intrepide pergamus ad redemptorem nostrum Iesum, intrepide ad patriarcharum concilium, intrepide ad Abraham patrem nostrum, cum dies aduenerit, proficiscamur, intrepide pergamus ad ilium sanctorum coetum iustorumque conuentum. Ibimus enim ad patres nostros, ibimus ad illos nostrae fidei praeceptores, ut, etiamsi opera desint, fides opituletur, defendatur hereditas. Ibimus et ubi sinum suum Abraham sanctus expandit, ut suscipiat pauperes, sicut suscepit et Lazarum, in quo sinu requiescunt qui in hoc saeculo grauia atque aspera pertulerunt. 50 . Итак, не будем бояться, что нас разлучат с людьми, не станем опасаться того положенного всем предела, в котором Ездра нашел награду за свою преданность, когда Господь сказал ему: Ты же взят будешь от людей и проведешь остаток жизни с Сыном Моим и подобными тебе (3 Езд. 14. 9). Если для пророка славно и радостно обращаться с подобными ему, то насколько для нас еще более славно и радостно приблизиться к достойнейшим и пребывать с теми, чьи деяния восхищают нас.

http://predanie.ru/book/220196-tvoreniya...

91 . Иаков смиренно уступил разгневанному брату (Быm. XXVII, 42 и сл.) и, по совету Ревекки, т. е., терпения, предпочел скорее оставить (дом отца) и бежать, чем возбуждать гнев брата; возвратился (же он домой) лишь тогда, когда, по его предположению, брат уже успокоился (Быm. XXVII, 42). Поэтому то он и обрел такую благодать у Бога. (Кроме того), этой уступчивостию и богатыми дарами он так расположил его к себе, что тот даже забыл о похищенном (у него) первородном благословении, помнил же только о полученном им удовлетворении (Быm. XXXII, 3 и сл.). 92 . Если же гнев предупредит (тебя), если он возобладает над разумом и охватит (всего) тебя (ascenderit in te), то ты не покидай своего поста (locum), А пост твой есть терпение, пост твой — мудрость, пост твой — разум, пост твой — успокоение гнева. Если же тебя возбуждает к гневу высокомерие или злоба отвечающаго и ты не можешь успокоить твой ум, то обуздай (по крайней мере) свой язык. Ведь написано: «Удержи язык твой от зла, и уста твои, чтобы не говорить льсти». Потом: «ищи мира и следуй за ним» (Nc. XXXIII, 14, 15). Обрати внимание на указанный мир святого Иакова и им прежде всего успокой (твой) дух; если же не можешь этого сделать (si non praevalueris), то наложи узду на твой язык и затем не переставай искать примирения. Об этом, позаимствовавши из наших книг, писали и языческие ораторы, хотя конечно слава (gratiam) в этом случае принадлежит тому, кто высказал такия мысли первым. 93 . Итак, будем избегать или (по крайней мере) сдерживать гнев, чтобы он, с одной стороны, не подрывал уважения к нам, а, с другой, не вовлекал нас в пороки (ne sit ejus aut in laudibus exceptio, aut in vitiis exaggeratio). He малая заслуга утишать гнев, — и (во всяком случае) не ниже того, чтобы совсем не возбуждаться (им), (потому что) в первом случае сказывается наш личный подвиг (hoc nostrum est), а во втором, свойственное нам по самой природе (naturae illud). (Возьмем пример с детей). Раздражения детей бывают невинными, потому что в них больше приятнаго, чем неприятнаго.

http://predanie.ru/book/220196-tvoreniya...

7. 26. Но что я говорю о ловушках внешних, когда нам нужно опасаться собственных наших ловушек? В самом теле своем носим мы для себя опасности, которых должны избегать. Не станем же доверять сему телу, не станем сочетать с ним душу свою. С другом, сказано, сочетай душу твою, не с врагом (Сирах. 6. 13). Враг твой — тело твое, восстающее на дух твой, дела его полны вражды, раздора, ссор и возмущений. Не сочетай с ним душу свою, чтобы не смешивать одно с другим. Если она сочетается с плотью, то сильнее делается плоть, которая ниже души. Душа же выше, потому что она дает телу жизнь, тогда как плоть вливает в душу смерть 1150 . Смешивается тогда действие их обеих, смешивается самое их существо. В этом случае душа принимает на себя нечувствие мертвого тела, а тело распоряжается всеми добродетелями души. И не следует думать, что если душа вливается в тело, то она растворена в нем, примером для нас могла бы послужить благодать света 1151 : хотя свет и вливается в земной мир, однако не смешивается с ним. Следовательно, не следует смешивать действие души и тела, сущность которых неодинакова, но пусть душа пребывает в теле, чтобы оживлять тело, управлять им, освещать его 1152 . 27 . Negare tamen non possumus quod conpatiatur corpori suo. Nam et contristatur, siquidem Iesus ait: Tristis est anima mea usque ad mortem, affectum hominis in se exprimens et alibï Anima mea turbata est, siquidem ut modulator 1153 modulis suis aut tibiae aut citharae aut organi uoce, gestu affectuque conpatitur, in tristibus sonis tristior, in laetis laetior, in acutioribus excitatior in ipsis mitioribus mitior atque mansuetior, ut sonos cantuum ipse commendet et quodammodo moduletur affectus, anima quoque in hoc corpore tamquam in lidibus musicis, quae sobria est, tamen summis, ut ita dicam, digitis uelut neruorum sonos ita pulsat carnis istius passiones, ut consonum reddat morum atque uirtutum consentientemque concenlum, ut in omnibus cogitationibus suis, in omnibus operibus id custodiat, ut omnia consilia et facta sibi concinant. Anima est ergo quae utitur, corpus quod usui est, ac per hoc aliud quod in imperio, aliud quod in ministerio, aliud quod sumus, aliud quod nostrum est. Si quis animae pulchritudinem diligit, nos diligit: si quis corporis decorem diligit, non ipsum hominem, sed carnis diligit pulchritudinem, quae tamen cito marcescit et defluit.

http://predanie.ru/book/220196-tvoreniya...

Итак, смерть есть свидетельство жизни. И если нельзя хвалить кормчего, прежде чем приведет он корабль в порт, то как будешь ты хвалить человека, раньше чем он достигнет смертной гавани? Ведь для себя самого он будто кормчий, и все время, пока носит его по бескрайнему морю этой жизни, он рискует потерпеть крушение 1171 . И полководец принимает лавры, не иначе как завершив сражение, и воин откладывает оружие и получает свое жалованье, не иначе как сокрушив врага. Смерть, таким образом, означает полноту возмездия, вершину воздаяния, благодать освобождения 1172 . 36 . А сколь большое значение придал смерти святой Иов, сказав: Благословение умирающего да придет на меня (Иов. 29. 13)! Ведь хотя и благословил Исаак, умирая, своих сыновей 1173 , а Иаков благословил патриархов 1174 , благодать благословения объяснялась либо заслугами благословляющих, либо отеческой любовью. Здесь же нет никакого первенства заслуг, никакого родственного чувства, но одна лишь привилегия смерти, когда благословение всякого умирающего обладает столь великой силой, что его пожелал для себя даже святой пророк. И поэтому давайте всегда размышлять об этих словах и держать их в своем сердце. 37 . Si quem uiderimus pauperem moriturum, sumptu iuuemus: dicat unusquisque nostrum: Benedictio morituri in me ueniat. Si quem uiderimus debilem, non deseramus, si quem in extremis positum, non relinquamus; occurrat et nobis dicerë Benedictio morituri in me ueniat. Laudet et te unusquisque moriturus, unusquisque depositus aeuo, unusquisque confectus uulnere graui, unusquisque morbo absumptus et iam morti proximus. Hic uersiculus quantos benedici fecit! Quotiens mihi pudorem incussit, si moriturum praeterii, si non uisitaui grauiter aegrum, si fastidiui inopem, si captiuum non redemi, senem spreui! Sit ergo in corde semper, ut stimulet duriores, ut admoneat promptiores. Resonent te postrema uerba morituri et benedicmionym tui egrediens e corpore anima secum uehat. Eripe etiam eum qui ad mortem ducitur, qui periturus erat, nisi tu subuenisses, ut dicas: Benedictio perituri ueniat in me.

http://predanie.ru/book/220196-tvoreniya...

  001     002