| Κα отмечает дальнейшее движение мысли Апостола и к предыдущим признакам истинно-мессианского характера пришествия Иисуса присоединяет новое доказательство и подтверждение той же истины в свидетельстве Духа: κα τ πνεμα στν τ μαρτυρον, τι τ πνεμα στν λϑεια. Понятие «свидетельства» здесь выступает в первый раз, пока без всякого обозначения, что Дух свидетельствует вместе с другими свидетелями, а потому несомненно, что в предшествующей части стиха δωρ и αμα мыслятся только как отличительные и существенные признаки мессианского пришествия Иисуса. Πνεμα с членом и без всяких дальнейших определений, с своим постоянным и существенным признаком τ μαρτυρον (прич. настоящ. вр. и член τ; ср. λϑν), – не может быть понимаемо в смысле внутренней духовной жизни христианина: об этом свидетельстве речь впереди (ст. 10, 11). Следующее предложение: τι τ πνεμα στν λϑεια исключает всякую возможность относить τ πνεμα к человеческому духу, в каком бы значении ни принимать τι («что» или «потому что»), ибо человеческому духу, какими бы качествами он ни обладал, не может быть придан предикат λϑεα в абсолютном значении этого термина, тем более, если он есть πνεμα τς πλνης ( 1Ин.4:6 ). В следующих словах τ πνεμα является свидетельствующим наряду с δωρ и αμα и должен быть так же объективным, как и они. Это Дух Святой, третья Ипостась Св. Троицы, без Которого никто не может назвать Иисуса Господом ( 1Кор.12:3 ). К такому пониманию πνεμα приводят уже те места послания, в которых πνεμα характеризуется, как сообщенный от Бога верующим и обнаруживающий свою деятельность в детях Божиих в качестве животворящего и просвещающего ( 1Ин.3:24, 4:2, 6, 2:20, 27 ). Еще ближе и яснее определяется такое понимание πνεμα в Евангелии Иоанна ( Ин.4:16, 26, 15:26, 16:3, 24 ; ср. Рим.6:63, 7:39 ). Спаситель, обещая послать Утешителя, Духа истины, говорит, что Он будет свидетельствовать о Нем: «Егда же приидет Утешитель, Его же Аз послю вам от Отца, Дух истины, Иже от Отца исходит, той свидетельствует о Мне» ( Ин.15:26 : κενος μαρτυρσει περ μο: cp. |
| Нек-рые из них различали Д. и дух (πνεμα, реже νος), причем одни понимали дух как человеческий, другие - как божественный, третьи считали дух частью Д., некоторые вообще их не различали. Сщмч. Игнатий Богоносец , еп. Антиохийский, подобно ап. Павлу, ставил Д. в среднее положение между человеческой плотью и человеческим духом ( Ign. Ep. ad Philad. 11. 2; ср.: Iust. Martyr. De resurrect. 10; Hipp. In Dan. II 38. 5). Различие между Д. и духом встречается у мч. Иустина Философа, к-рый отличал Д., причастную жизни, от некоего «жизненного духа» (τ ζωτικν πνεμα), благодаря к-рому она живет и который может от нее быть отнят по воле Божией ( Iust. Martyr. Dial. 6); причем этот жизненный дух не есть Св. Дух, поскольку первый присущ всем Д., а Св. Дух украшает только Д. праведных (Ibid. 5). Ученик мч. Иустина Татиан различал 2 вида духов, из к-рых один низший и называется Д. и материальным духом (πνεμα λικν), а другой - «высший дух» (τ μεζον πνεμα), к-рый обитал в первых людях и ныне пребывает в праведниках; его Татиан называл также «образом и подобием Божиим», «Божественным и небесным духом» (τ θεον πνεμα); он же, по-видимому, тождествен Св. Духу ( Tat. Contr. graec. 4, 12, 13, 15, 20). Свт. Феофил , еп. Антиохийский, различал Д. и «дух Божий» (πνεμα θεο), к-рый, впрочем, не тождествен Св. Духу и к-рый Бог дал твари, как человеку - Д.; этот дух оживляет всю тварь и вдыхается человеком ( Theoph. Antioch. Ad Autol. I 5, 7; II 13). Климент Александрийский различал разумную Д. (ψυχ λοϒικ), к-рую называет «владычествующим духом» (τ ϒεμονικν πνεμα), и телесную Д. (σωματικ ψυχ), к-рую называет «духовным началом, данным в творении» (τ κατ τν πλσιν πνευματικν), «плотским духом» (τ σαρκικν πνεμα), «неразумным духом» (τ λοϒον πνεμα), «подчиненным духом» (τ ποκεμενον πνεμα) и «жизненной силой» (ζωτικ δναμις - Clem. Alex. Strom. VI 6. 52; 16. 134-135; VII 12. 79). Иное различие между Д. и духом проводил сщмч. Ириней Лионский, согласно к-рому «совершенный человек состоит из трех - плоти, души и духа, из которых один, т. |
| Однако эта черта отсутствует в рассказе о Крещении Господнем, где говорится о сошествии Св. Духа с неба в виде голубя: το πνεμα ( Мк. 1, 10 ), также τ πνεμα 1, 12), однакоπνεμα θεο у Мф. 3, 16 , (но также πο το πνεματος. 4,1), το πνεμα το Θεο Лк. 3, 22 , (ср. 4, 1: πλρης πν. γιου, но ν τω πνεματι. Сюда же относятся и слова свидетельства Иоанна о виденном им схождении Духа Св. Ин. 1, 32,33 : τ πνεμα καταβανον (и здесь же – ν πνεματι γο). Сюда же может быть отнесен и рассказ Лк. 2, 25–6 о праведном Симеоне, в котором был Дух Св. τ πνεμα τ γιον, и ему было обещано π το πν. γιου, что он не увидит смерчи, доколе не узрит Христа Господня, и он пришел «в Духе» ν τ πνεματι в храм. Далее свидетельствуются разные образы поминания Духа Св. на Иисусе: «Иисус, исполненный Духа Святого (πνεματος γιου, возвратился от Иордана и поведен был Духом τ πνεματι в пустыню» ( Лк. 4, 1 ). Далее, в проповеди в Назарете говорится: «Дух Господень (Πνεμα Κυρου) на Мне» (4, 18). Об исцелениях: «Духом Божиим ν πνεματι Θεο Я изгоняю бесов» ( Мф. 12, 28 ), и в связи с этим слова Господа о хуле на Духа Св. κατ το πνεματος το γου (12, 32); «в тот час возрадовался Духом Святым τ πνεματι τ γι Иисус» ( Лк. 10, 21 ). Сюда же могут быть отнесены слова Иоанна Предтечи о Христе, что Он будет крестить Духом Святым ν πνεματι γι и огнем ( Мф. 3, 11 , ср. Мк. 1,8 , Лк. 3, 16 , Ин. 1, 34 ). Также и об этом говорится ангелом Гавриилом, что «он исполнится Духа Святого ν πνεματι γ еще от чрева матери». Наконец, существеннейшее значение имеет, конечно, крещальная формула Евангелия от Матфея 28, 19 : «крестяще их во Имя Отца и Сына и Духа Св.». Обращаясь к Евангелию от Иоанна, следует, прежде всего, сказать, что это Евангелие есть пневматологическое по преимуществу. Выйдя из рук возлюбленного ученика Христова, приявшего в дом свой Матерь Божию Духоносицу и Ею усыновленного, это Евангелие исполнено ведения Духа Св. и откровения о Нем в совсем особенном, исключительном смысле. Откровение о Боге-Слове, логология, дивно сочетается здесь с откровением о Св. Духе, пневматологией. При этом откровение о Третьей ипостаси имеет здесь двоякий характер: во-первых, прямой, как учение о Духе Св. (в разных местах на протяжении Евангелия) и об Утешителе (в прощальной беседе), а во-вторых, косвенный и прикровенный, где приоткрывается диадическая связь Второй и Третьей ипостасей, так что логология становится и пневматологией. Рассмотрим отдельно оба вида откровения о Духе Св. в Иоанновом Евангелии, начинам с диадического и прикровенного. |
| 5 . λλ’ τος μετροις κακος πιχαρων ε, οδ’ οτως συχαν γειν γνκει, οδ γρ ργνων πορν περιει τατα ζητν· λλ’ χων τι τινς παρ τν Βαρλαμ κα τν κνδυνον κενον φοιτσαντας, κα τ κενων σχτως νοσοντας, δι’ κενων φ’ αυτν ποιεται τν τε χρηματσαντα φσου κα τν Γννου, Γρηγορν τε κα Δεξιν. Ο κα σστημα ποιησμενοι κα λλους προσεταιρισμενοι νθρωπσκους, οδν γις διανοηθντας οδποτε, θρυβον γερουσι κατ τς κκλησας Θεο, σπουδν ποιομενοι ποπλανν τος πολλος κα τς κκλησας ποτμνειν λεεινς, δξαν αυτος κ τοτου πορζειν ομενοι. δησε γον δι τατα Σνοδον συγκροτηθναι μεγλην, το γαληντατου βασιλως μν λεον λαβντος τν πολλυμνων ψυχν. Δι κα μεταπεμφθντες παρ τς κ Θεο κραταις κα γας βασιλεας ατο κα το γιωττου κα οκουμενικο πατριρχου κυρου Καλλστου ο ερτατοι ρχιερες κα πρτιμοι, τε ρακλεας, Θεσσαλονκης, Κυζκου, Φιλαδελφεας, Χαλκηδνος, Μελενκου, μασεας, Ποντοηρακλεας, Πηγν, Βερροας, Τραπεζοντος, Τραανουπλεως, Σηλυβρας, πρω, μστριδος, Ανου, Σουγδαας, Βρσεως, Μαδτων, Βιζης, Γαρλλης, Μηδεας, Τενδου, Καλλιουπλεως, ξαμιλου, ντων κα δι γνωμν το δριανουπλεως, το Χριστουπλεως, το Διδυμοτεχου· παρντων κα θεοφιλστατων πισκπων, το Πανου, το Χαριουπλεως, το Παμφλου, το θρα, το Καμπανας, το Σινου, το λευθερουπλεως· προκαθεσθντος το γαληντατου κα κρατστου κα γου μν αθντου κα βασιλως κυρου ωννου Καντακουζηνο ν τ τρικλν τ οτω πως πιλεγομνω λεξιακ τν ερν Βλαχερνν· συνεδριζοντος τ γ βασιλε ατο κα το γιωττου κα οκουμενικο πατριρχου κυρου Καλλστου· κα τι το περιποθτου αταδλφου τς γας βασιλεας ατο το πανευτυχεσττου σεβαστοκρτορος κυρο Μανουλ το σνη· κα τι το περιποθτου αταδλφου τς γας βασιλεας ατο κυρου Μιχαλ το σνη· λλ δ κα το περιποθτου νεψιο τς γας βασιλεας ατο πανυπερσεβστου κυρου νδρονκου το σνη· παρακαθημνων τς συγκλτου σν τος ρχιερεσι κα κκλησιαστικος ρχουσι, κα συνειλεγμνων τν τε γουμνων κα ρχιμανδριτν τν ν τ εδαμονι τατ πλει, τι τε ερομονχων κα ερων κα μοναχν οκ λγων, οκ πντων κα τινων τν τς πολιτεας ρχντων, περιεστηκτος δ κα λαο, σον ν τοτοις φιλκοον. Προσεκλθησαν κα ο θορυβοντες κα τν κκλησαν κατατμνοντες οτοι κα ρωτθησαν, τνος νεκεν, βασιλως εσεβς ζντος, παρ’ ατν τοιατα κατ τς εσεβεας τολμται. Ο δ τισαντο προσθκην τινα ν τ μολογ τν χειροτονουμνων ρχιερων γεγενημνην. ν αταις δ ποιοντο κα τν Θεσσαλονκης, πειδ σκανδαλζεσθαι λεγον κατ’ ατο ν τισι τν πρς Βαρλαμ κα κνδυνον ντιρρητικς ατ συγγεγραμμνων. |
| 2) Св. Афанасий Великий, напр., совершенно отклоняет такое понимание. Migne. PG. Т. 26. Col. 373В, orat. 3 с. Arian., п. 24: και ο τ Πνεμα τν Λγον συνπτει τω Πατρ, λλα μλλον τ Πνεμα παρ το Λγου λαμβνει. Св. Василий Великий также рассматривает именно Сына (sit venia verbo!) как terminus medius в превосходящей всякий разум ratio (λγος) внутренней жизни Св. Троицы. Epist. 38 (alias 43), п. 4: κα ε τν Υν ληθινως τις λβοι, εξει ατν κατρωθεν, πη μν τν αυτο Πατρα, πη δε τ διον Πνεμα συνεπαγμενον. Ср.: 5. Gregor. Nyss., adv. Maced., n. 13 (Migne. PG. T. 45. Col. 1317A): λλ πηγ μν δυνμες στιν Πατρ, δναμις δ το Πατρς Υις, δυνμεως δ πνεμα τ Πνεμα τ αγιον. Итак: ββ) Св. Дух есть третья Ипостась Св. Троицы, Своим бытием предполагающая бытие как Отца, так и Сына, потому что Св. Дух от Отца исходит, а Отец есть Отец только Сына. Следовательно, коль скоро Бог как προβολες το Πνεματος именуется Отцем, Он мыслится как имеющий Сына. Следовательно, не подвергаясь опасности допустить слишком большую неточность, можно сказать: υπρχοντος (οντος, φεσττος) το Υο κ το Πατρς κπορεεται τ Πνεμα τ αγιον (когда существует Сын, исходит Св. Дух от Отца), или: Filio generate ex Patre productus, как выражается Зерникав о Св. Духе. После этого понятен и святоотеческий взгляд на образ исхождения Св. Духа. Так сказать, проницая собой слово выходит дыхание из уст человеческих. Дыхание необходимо, чтобы слово стало звуком. Но так как уста открываются для произнесения звука — слова, а не для дыхания, то слово есть логическое prius перед дыханием. Но слово, как определенная мысль, задуманная в членораздельных звуках, не производит само из себя этих звуков, и дыхание исходит не из самого слова, а из уст человеческих, хотя произнесение слова неизбежно ведет за собой и дыхание из уст. Из этой аналогии следует: ааа) рождение Слова и исхождение Св. Духа должны мыслиться совместно; bbb) но логическое prius есть рождение. ссс) Сын — Слово не есть ни виновник, ни совиновник исхождения Св. Духа, Λγος не есть Spirans; |
| Οι μοναχο, που συγκεντρθηκαν γρω απ το Μακριο της Κορνθου και το Νικδημο τον Αγιορετη, λαβαν το νομα Κολλυβδες για το ρλο που παιξαν σε μα διχογνωμα, που τραξε το γιον ρος κατ το δετερο μισ του 18ου αινα. Επικρατοσε να κνουν μνημσυνα το Σββατο και να ευλογον τα κλλυβα. Μοναχο της σκτης της αγας ννας, φροντζοντας περισστερο για τα οικονομικ τους συμφροντα, παρ για το σεβασμ της Παρδοσης, εχαν μεταφρει τη μνημνευση των νεκρν στην Κυριακ, στε να διαθτουν το Σββατο για την πληση των εργοχερων τους. Οι κολλυβδες αντιστθηκαν σ’ αυτ την αλλαγ, διτι η Κυριακ, υπμνηση εβδομαδιαα της ανστασης, εναι ασυμββαστη με το πνθος και τις τελετς που το ανακαλον. Η διαμχη συνεχστηκε επ πολ και γνρισε πολλς φσεις. Το πραγματικ αντικεμενο της διαμχης ξεπερνοσε πολ τη γενεσιουργ αιτα. Επρκειτο στ’ αλθεια για μα σγκρουση μεταξ των οπαδν μιας στενς προσλωσης στο τυπικ, διατεθειμνων να συμβιβασθον με μια παρδοση, που το νημ της δεν αντιλαμβνονταν, και των πρωταγωνιστν μιας βαθις πνευματικς ανανωσης. Αυτο οι τελευταοι εκτιμοσαν τι θα μποροσαν να τη στηρξουν μνο σε μια μεγλη πισττητα στην αγιοπατερικ διδασκαλα και στο σεβασμ της Λειτουργικς παρδοσης και των καννων της πρτης Εκκλησας. Ττοιο ταν πραγματικ το ευρ σχδιο των Κολλυβδων. Να γιατ εχαν επιχειρσει μια μεγλη εκδοτικ εργασα των Πατρων της Εκκλησας, χωρς να εξαιρσουν τους ησυχαστς του 14ου αινα, διτι ο παλαμισμς τος φαινταν ως η κρα εφαρμογ της πατερικς παρδοσης. Ο Νικδημος ο Αγιορετης εχε ετοιμσει την πλρη κδοση των ργων του Γρηγορου Παλαμ. Το χειργραφο δυστυχς χθηκε, ταν το τυπογραφεο της Βενετας, που το εχε εμπιστευθε, κλεισε κατ διαταγν της αυστριακς κυβρνησης. Εχε καταστραφε απ το στρατ που ερευνοσε για προπαγανδιστικ επαναστατικ κεμενα απευθυνμενα στους λληνες απ τον Βοναπρτη. Στα 1777, ο Μακριος της Κορνθου λθε να μενει στο γιον ρος. ρχισε να ψχνει για χειργραφα. Ανακλυψε τονΕυεργετιν. πολτιμη ανθολογα ασκητικν κειμνων, που εχε συγκεντρσει ο Παλος, κττωρ της μονς του Ευεργτου στην Κωνσταντινοπολη. Ο Ευεργετινς περιεχε επσης φιλοκαλικς συλλογς ησυχαστικν κειμνων της εποχς μεταξ 4ου και 14ου αινα. Με μεγλο ζλο φρντισε ν’ αντιγραφον και πριν φγει απ τον θωνα εμπιστεθηκε στο Νικδημο τον Αγιορετη την επιμλεια της δημοσευσης του Ευεργετινο, πως και της πραγματεας του Περ της συχνς μεταλψεως. Του ανθεσε επσης να ετοιμσει για το τυπογραφεο τη Φιλοκαλα, πλουτζοντς την με πρλογο και βιογραφικς σημεισεις των παρουσιαζομνων συγγραφων. |
| В последующих версиях италийской редакции этот дубляж выглядит более ярким: дубляжные прошения в некоторых рукописях почти совсем одинаковы и отличаются только началом (Υπρ το δωρηθναι или Υπρ το καταπμψαι). Опубликуем здесь эту ектению по изданию: Евхологий Барберини гр. 336… Стр. 336 (перевод мой). 1) Υπρ το αγιασθναι τ υδατα ταυτα τ πιφυτησει κα ενεργεα το Αγου Πνεματος δεηθμεν (О еже освятитися водам сим просвещением и действием Святаго Духа, помолимся). 2) Υπρ το καταπμψαι π′ ατ τν χριν τς απολυτρσεως, τν ευλογαν το Ιορδνου, το Κυρου δεηθμεν (О еже низпослати ей Господней благодати избавления, благословению Иорданову, Господу помолимся). 3) Υπρ το ελογηθηναι τ υδατα ταυτα τ πιφυτησει το Αγου Πνεματος, το Κυρου δεηθμεν (О еже благословитися водам сим наитием Святаго Духа, Господу помолимся). 4) Υπρ το ελογηθηναι αυτα ς τ Ιορδνια ρειθρα, το Κυρου δεηθμεν (О еже благословитися им как Иорданским струям, Господу помолимся). 5) Υπρ το καταφοιτσαι ν τος δασι τοτοις τν καθαρτικν τς υπερουσου Τριδος εεργεσαν… (О еже снизходити на воды сия очистительному пресущественныя Троицы благодейству…). 6) πρ το πσαν ν ατος το ψυχοκτνου πολεμου τν δναμιν βυϑισϑναι… (О еже погрузитися в них силе душетленного супостата…). 7) Υπρ το γενσθαι αυτα πρς καθαρισμν ψυχν κα σωμτων πασιν τοις ροιομνοις κα μεταλαμβννουσιν εξ αυτου… (О еже быти ей на очищение душам и телом всем емлющим и причащающимся от них…). 8) πρ το ναδειχϑναι τος ν ατ βαπτιζομνους, ς τος φωστρας το ορανο, μ χοντας σπλον υτδα (О еже явитися крестящимся в Нем как светилам небесным, не имеющим пятна или порока…). В крещальном прошении используется выражение ς τος φωστρας το ορανο (как светилам небесным), а в Богоявленском – ς τος στρας του ορανου (как звездам небесным). К тому же концовка крещального прошения отсутствует в Crypt. Γβ VII. Впрочем, в древних италийских Богоявленских богослужебных источниках присутствовало прошение, точно соответствующее крещальному – это подтверждается наличием этого прошения в Чине Агиасмы рукописи Sinait. gr. 974. 16 в. (1510 г.) |
| νησυχα μν πεκεντρθη λως διαιτρως ες τ καριον θμα τς χειροτονας τν πισκπων, τς ποστολικς διαδοχς. Δι πεγραμμσθη προπαντς δλιος ρλος το ατοκαλουμνου «πιτμου Πατριρχου Κιβου κα πσης Ρς-Οκρανας» κ. Φιλαρτου κα διετυπθησαν θεολογικα πιφυλξεις, ς πρς τν γιοπνευματικν γκυρτητα τν π’ ατο τελεσθεισν χειροτονιν, δοθντος τι θεα Χρις δν πενεργε, ταν τελετουργς εναι καθρημνος, φωρισμνος κα ναθεματισμνος κα τι κανονικς χειροτονν πσκοπος δν νεργε ξ δας δυνμεως, λλ’ ξ νματος τς κκλησας, μοναδικο φορως τς χριτος το Θεο. Διερωτμεθα κατ πσον παναφορ το κ. Φιλαρτου ες τν κανονικν τξιν καθιστ ατομτως γκρους τς τελεσθεσας π’ ατο χειροτονας. 2. συσχτισις κα ναλογα το Οκρανικο ζητματος πρς τ Μελιτιανν Σχσμα το 4ου ανος, περ το ποου γνεται κτενς ναφορ ν τ μετρ Γρμματι, δν λυσεν τς πορας μν. ντιθτως προσεκτικ μελτη ατο δηγε ες διαφορετικ συμπερσματα: Συμφνως πρς τν Πραγματεαν το ειμνστου Μητροπολτου γχιλου κα μετπειτα Σμρνης κυρο Βασιλεου, τν ποσταλεσαν μν σωκλεστως, ες τ παρρτημα «Περ το Σχσματος τν Μελιτιανν πλαττερον» καταγρφονται τ ξς: « διρθωσις γνετο δι παραδοχς το μν Μελιτου μνον ν τ πισκοπικ τιμ νευ το λειτουργεν, τν δ π’ ατο, καπερ καθρημνου, χειροτονηθντων πισκπων τε κα πρεσβυτρων κα διακνων μετ τς ατς συνθκης κα κατ τν ατν τρπον, πως δι το γδου καννος διετξετο περ παραδοχς τν Καθαρν ετε Νοβατιανν, τοτστιν δι’ πλς χειροθεσας μετ’ εχς βεβαιωθντων κστωνν τος οκεοις ερατικος βαθμος». τελευταα πεξηγηματικ φρσις παρελφθη ες τ μτερον Γρμμα. Πργματι, σχετικς πρς τν διαδικασαν τς διορθσεως το Σχσματος Μ. θανσιος διευκρνσεν: «δοξεν…τος δ π’ ατο κατασταθντας μυστικωτρ χειροτον βεβαιωθντας κοινωνηθναι π τοτοις, φ’ τε χειν μν ατος τν τιμν κα λειτουργεν, δευτρους δ εναι ξπαντος πντων τν ν κστ παροικ»(1). Μητροπολτης Βασλειος πλεξεν τν κδοχν, πως προανεφρθη, τι γιναν ποδεκτο ες κοινωναν δι’ πλς χειροθεσας μετ’ εχς. π’ ατο μβριθς στορικς οδιμος ρχιεπσκοπος θηνν Χρυσστομος Παπαδπουλος συνοψζει: « Σνοδος πελφθη κα το ζητματος το Μελιτου Λυκοπλεως (Καν. 4). Ες τν Μελτιον πετρπη ν μνν Λυκοπλει κα ν χ τν τιμν το πισκπου, νευ το δικαιματος το διοικεν τν πισκοπν Λυκοπλεως κα το χειροτονεν. λεξανδρεας λξανδρος πτησε παρ’ ατο (το Μελιτου) βρεβον (κατλογον) τν π’ ατο χειροτονηθντων πισκπων νερχομνων ες 29. Τοτους δ Σνοδος φιλανθρωπευομνη νεγνρισεν ν τ ξιματι ατν δι νας πιθσεως τν χειρν, «μυστικωτρ χειροτον βεβαιωθντας», π τν ρον πως διατελσι δετεροι μετ τος κανονικος πισκπους, πκεινται τ ρχιεπισκπ δ οτοι ν κλγωνται ες κενουμνας θσεις πισκπων. Μνος Μελτιος δν δνατο ν κλεγ»(2). |
| Παρμενα σε αναμον, ταν, στην αρχ της εφηβικς μου ηλικας, στη Δση συνβη να σημαντικ γεγονς, πραγματικ επανσταση στον παπισμ, στροφ 180 μοιρν, που συνεχζει μχρι σμερα. Αυτ ταν η Δετερη Σνοδος του Βατικανο, το 1962. Εντς μερικν μηνν, 2-3 ετν σε μερικς περιπτσεις, νας ολκληρος κδικας καννων, που διαμορφθηκε στη διρκεια αινων, τελικ ακυρθηκε και κηρχτηκε πεπαλαιωμνος. Π.χ., σμφωνα με τους καινοργιους καννες, στη διρκεια της Θεας Λειτουργας το ιερ και ο ιερας τρα πρπει να στραφον ανποδα (δηλαδ ν’ αντικρζουν στον κσμο). Τα Λατινικ, η πρωταρχικ γλσσα της Λειτουργας στον δυτικ κσμο, τρα απαγορετηκε. Η Λειτουργα της Κυριακς μεταφρθηκε το απγευμα του Σαββτου, στε οι πιστο να χουν τη δυναττητα να κνουν σκι και να κοιμηθον περισστερο τις Κυριακς. Το ρσο του καθολικο ιερα θεωρθηκε χρηστο. λες οι νηστεες (πριν τη Θεα Κοινωνα, η Τεσσαρακοστ και τις Παρασκευς) ακυρθηκαν κ.τ.λ. Γενικ, λο αυτ ταν μια αρρωστημνη δψα αλλαγν. Οι παραδσεις χασαν τη δημοφηλα τους ανμεσα στους ανθρπους. Η αστθεια μετατρπηκε σε κανονικτητα, μαζ με τη βασικ και αναπφευκτη συνπει της, τη βεβαιτητα τι εμες υπερχουμε ουσιαστικ, χρη στον σγχρονο πολιτισμ μας, σε σχση με λα εκενα που ρθαν σ’ εμς απ το παρελθν. Οι νθρωποι του παρελθντος ταν αγενες και αναιδες, τσι δεν εναι; Εν εμες εμαστε ναυαρχδες της εξλιξης... , κατ τον Ντσε: «“ ευτυχα βρθηκε απ εμς” -λνε οι τελευταοι νθρωποι, κλενοντας ταυτχρονα το μτι». Το σνθημα αυτς της επανστασης γινε το «l’aggiornamento» (δηλαδ κατ κποιον τρπο «ανανωση»), περ σημανει τι η Εκκλησα πρπει να ακολουθε τα «θλω» του κσμου, πργμα το οποο καταδικζει την Εκκλησα να «κυνηγει» τον κσμο (αφο ο κσμος πντα θα εξελσσεται ταχτερα). Σε αυτ το πλασιο δεν λαβα καμα απντηση στις ερωτσεις που κανα και δεν βρκα καννα σημεο προσανατολισμο μσα μου. τσι, σιγ-σιγ, ρχισα ν’ αποστασιοποιομαι απ την Εκκλησα, τη λεγμενη «καθολικ». Εν τω μεταξ, αυτ τα γεγοντα συνπεσαν μα γενικτερη εξασθνιση του πνεματος της θρησκευτικς ζως. Μχρι της Δετερης Συνδου του Βατικανο, οι περισστεροι νθρωποι, ακμη και σοι δεν ταν καθλου ενεργ μλη της εκκλησας, εκτς απ τους μεγλους αθεστς, ββαια, συμμετεχαν στην κοινωνικ και εκκλησιαστικ ζω, επισκεπτμενοι τις ακολουθες τις Κυριακς. Μετ τη Σνοδο, το νο πρτυπο του «λα επιτρπονται» και της προσωπικς νεσης δειασε τις εκκλησες απ τους περισστερους πιστος. |
| 3. Περ εκκλτου προσφυγς 1. Πληρστατη ανασκευ των απψεων του κ. Φειδ για το εν η ΚΠολη μπορε να δεχθε εκκλτους κληρικν λλων δικαιοδοσιν, βλ. Νικηφρου, Σγχρονο, σελ. 86 κεξ. 2. Στην κκλητο του Φιλαρτου ο καθηγητς κνει αναφορ στις σελ. 65-71. μως ο κ. Φειδς αποσιωπ τεχνηντως τι ο Φιλρετος προσφυγε στην Κωνσταντινοπολη το 1992, αμσως μλις καταδικστηκε (11.6.1992), και ο Οικουμενικς απρριψε αμσως την προσφυγ του με την απ 26.8.1992 επιστολ του, αποδεχμενος ως κανονικ την καταδκη απ την Εκκλησα της Ρωσας. Το κκλητο ασκθηκε και απορρφθηκε τελεσδικα δη απ το 1992! Γι’ αυτ και λες οι Εκκλησες δχονται τον Φιλρετο ως καθηρημνο και αναθεματισμνο! (βλ. Νικηφρου, Σγχρονο, σ. 110-113, Γκοτσπουλος, ομιλα, σ. 9-14, Γκοτσπουλος, βιβλο, σ. 55-60). Γρφει ο κ. Φειδς για την καθαρεση του Φιλαρτου: «π τ πνεμα ατ, Πατριαρχικ Σνοδος κρωσε τν ντικανονικς κα κρτως πιβληθεσα καθαρεση ς κανονικς ναιτιολγητη κα καταχρηστικ, πως συνγεται κα π τ σκεπτικ τς ποφσεως τς γας κι ερς Συνδου το Οκουμενικο Πατριαρχεου. Εναι μως ερτερα γνωστ, τι καθαρεση το μητροπολτη Κιβου Φιλαρτου π τ Πατριαρχεο Μσχας γινε κρτως κα ντικανονικς … π τ πνεμα ατ, γα κα ερ Σνοδος το Οκουμενικο Πατριαρχεου κρωσε τν ντικανονικς πιβληθεσα ποιν κα ποκατστησε τν κρτως καθαιρεθντα μητροπολτη Κιβου στ πισκοπικ του ξωμα» (Φειδς, Συνοδικ πρξη σελ. 68, 70). Με τους ανυπστατους αυτος ισχυρισμος του ο καθηγητς προσβλλει ευθως τον Οικουμενικ Θρνο: πρεπε να περσουν 26 χρνια (1992-2018) για να καταλβει το Πατριαρχεο τι η καθαρεση του Φιλαρτου ταν «κανονικς ναιτιολγητη κα καταχρηστικ»; πρεπε να αφσει «τν κρτως καθαιρεθντα» (!) Φιλρετο, γρο νθρωπο (σμερα εναι 91 ετν), επ 26 χρνια (1992-2018) υπ την «ντικανονικς πιβληθεσα ποιν»; τοπον και παρλογον! Και το σημαντικτερο: Λησμονε ο καθηγητς τι ο διος ο Πατριρχης Βαρθολομαος σημεωσε σχετικ μ τν καθαρεση το Φιλαρτου: « γα μας Μεγλη κκλησα το Χριστο, ναγνωρζουσα ες τ κραιον τν … ποκλειστικν ρμοδιτητα τς φ’ μς γιωττης κκλησας τς Ρωσσας ποδχεται τ συνοδικς ποφασισθντα περ το ν λγ, μ πιθυμοσα τ παρπαν να παρξ οανδτινα δυσχρειαν ες τν καθ’ μς δελφν κκλησαν» (πιστολ Οκουμενικο Πατριρχου Βαρθολομαου πρς τν Πατριρχη Μσχας λξιο, ρ. πρωτ. 1203/26.8.1992). Γι τν ναθεματισμ το Φιλαρτου (1997) σημεινει σ πιστολ του Οκουμενικς Πατριρχη πρς τν Πατριρχη Ρωσας: «Λαβντες γνσιν τς ς νω ποφσεως, νακοινσαμεν τατην τ εραρχ το καθ’ μς Οκουμενικο Θρνου κα προετρεψμεθα ατν πως οδεμαν κκλησιαστικν κοινωναν χ τουντεθεν μετ τν ερημνων» (πιστολ Οκουμενικο Πατριρχου Βαρθολομαου πρς τν Πατριρχη Μσχα λξιο, ρ. πρωτ. 282/7.4.1997). |
|
|
